Δεν υπάρχει κίνδυνος επισιτιστικής ασφάλειας στην Ευρώπη, αλλά πρέπει να αντιμετωπίσουμε ζητήματα οικονομικής προσιτότητας, δήλωσε σήμερα (23/3) ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Βάλντις Ντομπρόβσκις. Την ίδια ο Άδωνις Γεωργιάδης διαβεβαίωσε ότι στην Ελλάδα υπάρχουν επαρκή αποθέματα σε δημητριακά, άλευρα και φυτικά έλαια.
Η Κομισιόν παρουσίασε μια σειρά από βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες δράσεις για την ενίσχυση της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας και την υποστήριξη των αγροτών και των καταναλωτών στην ΕΕ.
Δεν διακυβεύεται επί του παρόντος η διαθεσιμότητα τροφίμων
Η διαθεσιμότητα τροφίμων δεν διακυβεύεται επί του παρόντος στην Ευρώπη, καθώς η ήπειρος είναι σε μεγάλο βαθμό αυτάρκης αναφέρει η Επιτροπή. Ωστόσο, ο αγροτικός τομέας είναι καθαρός εισαγωγέας συγκεκριμένων προϊόντων, για παράδειγμα πρωτεΐνη ζωοτροφών. Αυτό το γεγονός, σε συνδυασμό με το υψηλό κόστος εισροών, όπως τα λιπάσματα και η ορυκτή ενέργεια, δημιουργεί δυσκολίες στην παραγωγή για τους αγρότες και κινδυνεύει να αυξήσει τις τιμές των τροφίμων.
Η αύξηση των τιμών των τιμών των παγκόσμιων εμπορευμάτων που επιταχύνθηκαν περαιτέρω από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, υπογραμμίζει και πάλι την ανάγκη η γεωργία και οι αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων της ΕΕ να γίνουν πιο ανθεκτικές και βιώσιμες, σύμφωνα με τη Στρατηγική, «Από το αγρόκτημα στο πιάτο».
Η Κομισιόν δεσμεύεται να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσει ότι η Ευρώπη συμβάλλει στην παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια, ιδιαίτερα στην Ουκρανία, τη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή, που βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στις εισαγωγές δημητριακών, καθώς και στην Ασία και την υποσαχάρια Αφρική.
Η ΕΕ είναι ο κύριος πάροχος ανθρωπιστικής και αναπτυξιακής βοήθειας για τα τρόφιμα και τα συστήματα τροφίμων.
Ντομπρόβσκις: Ο πόλεμος έχει δημιουργήσει πλήθος προβλημάτων
Ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις ανέφερε ότι «ο πόλεμος της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας έχει δημιουργήσει ένα πλήθος προβλημάτων, μεταξύ άλλων και σε σχέση με την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια. Όταν πρόκειται για τρόφιμα, τώρα είναι η ώρα να δείξει η Ευρώπη την αλληλεγγύη της: να βοηθήσει την Ουκρανία, τους ανθρώπους και τους αγρότες της, καθώς και ευάλωτες χώρες εισαγωγής τροφίμων σε όλο τον κόσμο που αντιμετωπίζουν αυξανόμενες τιμές και πιθανότητες ελλείψεων.
Θα συνεχίσουμε να παρέχουμε ανθρωπιστική βοήθεια για να ανακουφίσουμε τα δεινά των Ουκρανών διασφαλίζοντας την πρόσβασή τους σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες, ιδίως σε τρόφιμα. Ταυτόχρονα, πρέπει να αποφύγουμε τυχόν περιορισμούς στις εξαγωγές για να τηρούνται οι τιμές των τροφίμων. Ενώ, η ίδια η ΕΕ δεν αντιμετωπίζει κίνδυνο επισιτιστικής ασφάλειας, θα πρέπει ακόμα να αντιμετωπίσουμε ζητήματα οικονομικής προσιτότητας των τροφίμων και να λάβουμε μέτρα για να κάνουμε τη γεωργία και τις αλυσίδες εφοδιασμού πιο ανθεκτικές και βιώσιμες για να αντιμετωπίσουν μελλοντικές κρίσεις».
Εξασφαλίζεται η πρόσβαση σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες
Πρόγραμμα Υποστήριξης Έκτακτης Ανάγκης της ΕΕ ύψους 330 εκατομμυρίων ευρώ για την Ουκρανία θα συμβάλει στην εξασφάλιση της πρόσβασης σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες, καθώς και την προστασία του πληθυσμού.
Επίσης, η Επιτροπή θα εξασφαλίσει τακτική παρακολούθηση και ανάλυση των τιμών των τροφίμων και της επισιτιστικής ανασφάλειας και θα συνεχίσει τη δέσμευσή της σε διεθνείς και πολυμερείς φορείς (FAO, ΠΟΕ, G7, G20) για τον συντονισμό των πολιτικών.
Επιπλέον, η ΕΕ έχει εντείνει την ανθρωπιστική βοήθεια για τις περιφέρειες και πληθυσμιακές ομάδες που πλήττονται περισσότερο από την επισιτιστική ανασφάλεια.
Στο πρόγραμμα διεθνούς συνεργασίας 2021-2027, η ΕΕ θα εργαστεί για την ανάπτυξη της βιωσιμότητας των συστημάτων τροφίμων με περίπου 70 χώρες εταίρους.
Στήριξη των γεωργών και των καταναλωτών της Ευρώπης
Για τη βελτίωση της οικονομικής προσιτότητας των τροφίμων, τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να εφαρμόσουν μειωμένους συντελεστές προστιθέμενης Αξίας και να ενθαρρύνουν τους οικονομικούς φορείς να περιορίζουν τις τιμές λιανικής. Τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να αντλήσουν από Ταμεία της ΕΕ όπως το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους (FEAD) που υποστηρίζει δράσεις των χωρών για την παροχή τροφής ή/και βασικής υλικής βοήθειας στους πιο ευάλωτους.
Για να εκπληρώσει τον ρόλο του ως παγκόσμιου παρόχου τροφίμων που συνεχίζει να ασχολείται πλήρως με την περιβαλλοντική μετάβαση, ο γεωργικός τομέας της ΕΕ χρειάζεται όλη μας την υποστήριξη.
Μεταξύ των μέτρων που ενέκρινε η Επιτροπή είναι τα εξής:
Πακέτο στήριξης 500 εκατομμυρίων ευρώ, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης του αποθεματικού για την κρίση για τη στήριξη των παραγωγών που επλήγησαν περισσότερο από τις σοβαρές συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία.
Σε αυτή τη βάση, τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να παράσχουν πρόσθετη οικονομική στήριξη στους γεωργούς για να συνεισφέρουν στην παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια ή στην αντιμετώπιση διαταραχών της αγοράς.
Θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην υποστήριξη των γεωργών που ασχολούνται με βιώσιμες πρακτικές, διασφαλίζοντας επίσης ότι τα μέτρα στοχεύουν τους τομείς και τους αγρότες που πλήττονται περισσότερο από την κρίση.
Παράλληλα, ειδική προσωρινή ευελιξία στις υφιστάμενες απαιτήσεις εισαγωγής για ζωοτροφές θα συμβάλει στην άμβλυνση της πίεσης στην αγορά ζωοτροφών.
Η Επιτροπή έχει προτείνει ένα νέο, αυτόνομο Προσωρινό Πλαίσιο για την Κρίση που επίσης καλύπτει τους αγρότες, τους παραγωγούς λιπασμάτων και τον τομέα της αλιείας. Αυτό επιτρέπει την κρατική ενίσχυση στους αγρότες που επηρεάζονται από σημαντικές αυξήσεις στο κόστος των εισροών. Οι τιμές των λιπασμάτων και οι προμήθειες για τους αγρότες θα παρακολουθούνται για να διασφαλιστεί ότι δεν τίθενται σε κίνδυνο οι προοπτικές για τη συγκομιδή της ΕΕ.
Η Επιτροπή προτείνει επίσης στα κράτη μέλη να κοινοποιούν δεδομένα για τα αποθέματά τoυς σε βασικά προϊόντα σχετικά με τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές σε μηνιαία βάση για να υπάρχει μια έγκαιρη και ακριβή επισκόπηση της διαθεσιμότητάς τους.
Γεωργιάδης: Επάρκεια για μήνες στα δημητριακά, τα άλευρα και τα φυτικά έλαια
Την ίδια ώρα ο υπουργός Ανάπτυξης ‘Αδωνις Γεωργιάδης παρουσίασε στη Βουλή τροπολογία του για τη θέσπιση υποχρέωσης των εμπόρων να καταγράφουν τα σχετικά αποθέματά τους σε ειδική πλατφόρμα, ενώ διαβεβαίωσε ότι υπάρχουν επαρκή αποθέματα «για μήνες μπροστά μας» σε δημητριακά, άλευρα και φυτικά έλαια.
Όπως είπε ο κ. Γεωργιάδης, θεσπίζουμε την υποχρέωση όλων των εμπόρων σε όλη την αλυσίδα παραγωγής, πώλησης κ.λπ. διαφόρων προϊόντων (δημητριακά, άλευρα και φυτικά έλαια) να δηλώνουν τις ποσότητες των προϊόντων αυτών σε ηλεκτρονική πλατφόρμα, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, ώστε να έχει το κράτος πλήρη εικόνα «και κυρίως, να μην επιτρέψουμε κάποιοι να προκαλέσουν τεχνητή έλλειψη, και με αυτή να θησαυρίσουν, είτε με τη μαύρη αγορά είτε αυξάνοντας τεχνητά πάρα πολύ την τιμή τους, περισσότερο από ότι προκαλείται από τη διεθνή κρίση».
Δεν δικαιολογείται κανένας πανικός
Το ότι κάνουμε αυτή την πλατφόρμα, δεν σημαίνει ότι έχουμε έλλειψη, σήμερα, αυτών των προϊόντων. Το ξεκαθαρίζω για να μη δημιουργείται πανικός χωρίς λόγο, είπε ο κ. Γεωργιάδης και τόνισε: «Ήδη έχουμε καταγράψει, από τις μεγάλες αλυσίδες, τα αποθέματα σε αυτά τα προϊόντα. Υπάρχουν επαρκή αποθέματα, για μήνες μπροστά μας, για όλα αυτά τα προϊόντα. Δεν δικαιολογείται κανένας πανικός.
Σημείωσε ωστόσο, ότι ειδικά για το ηλιέλαιο, φαίνεται ότι υπάρχει μεγαλύτερη πίεση, γιατί λόγω της μεγάλης αύξησης τιμής ορυκτών καυσίμων ένα μεγάλο κομμάτι ηλιελαίου, πάει για καύσιμο και έτσι λείπει από την αγορά των τροφίμων, όμως, και σε αυτό το είδος έχουμε μεγάλη επάρκεια για μεγάλο διάστημα μπροστά μας.
Κατά συνέπεια, τόνισε ο κ. Γεωργιάδης, η τροπολογία γίνεται για τη προστασία του καταναλωτικού κοινού σε κρίσιμα επισιτιστικά αγαθά, λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Εκτοξεύτηκε η τιμή σιτηρών στην Ευρώπη
Οι τιμές των σιτηρών συνεχίζουν την άνοδό τους, ενώ «η κρίση εδραιώνεται»: τα ουκρανικά λιμάνια εξακολουθούν να είναι αποκλεισμένα και η ζήτηση είναι μεγάλη, με «αγοραστές που αναζητούν λύσεις» για να αντικαταστήσουν τα ουκρανικά φορτία στα οποία ήλπιζαν ότι μπορούν να υπολογίζουν, εξήγησε στο AFP ο Νταμιέν Βερκάμπρ, μεσίτης για την εταιρία Inter-Courtage.
Ομοίως, για τους γεωργούς, οι ζωοτροφές θα είναι ακριβότερες το επόμενο διάστημα. Οι αγελάδες, αλλά και άλλα ζώα χρειάζονται σιτηρά και πρωτεΐνες. Και αυτά παράγονται σε μεγάλο βαθμό στην Ουκρανία και τη Ρωσία.
«Μόλις η Ρωσία έφερε τα στρατεύματά της κοντά στα σύνορα, είδαμε την τιμή όλων των σιτηρών να αυξάνεται», επιβεβαιώνει στον γαλλικό τηλεοπτικό σταθμό TF1, ο αγρότης Φιλίπ Ουμπέρ. Συνεπώς, η παραγωγή γάλακτος και κρέατος θα είναι επίσης ακριβότερη.
Η Ουκρανία το «καλάθι του ψωμιού» της Ευρώπης
Τα ευρωπαϊκά συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το σιτάρι σημείωσαν άλμα 20% από την επομένη κιόλας της εισβολής της Ρωσίας, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη άνοδο των τελευταίων εννέα ετών. Η Ουκρανία είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος εξαγωγέας σιτηρών στον κόσμο και θεωρείται το «καλάθι του ψωμιού» της Ευρώπης. Αυτό απειλεί να ωθήσει τις ήδη υψηλές τιμές των τροφίμων ακόμη υψηλότερα στο άμεσο μέλλον.
