Ενώ οι Αιγύπτιοι θεωρούνται εκείνοι που επινόησαν την ιδέα «πίτα», οι αρχαίοι Έλληνες πιστώνονται για το κέλυφος, το ζυμαρένιο περίβλημα που εξελίχθηκε σε όλα εκείνα τα θεσπέσια φύλλα που γνωρίζουμε σήμερα σε μια πίτα.
Ας τα πάρουμε όμως όλα από την αρχή. Πώς ξεκίνησε αυτή η γευστική διαδρομή που χάρισε στην ανθρωπότητα. Οι Αρχαίοι Αιγύπτιοι ήταν οι πρώτοι που επινόησαν ένα πιάτο κοντά σε αυτό που γνωρίζουμε σήμερα ως πίτα.
Όπως αναφέρει αφιέρωμα του BBC, οι πίτες στην Αίγυπτο, είχαν μια γέμιση μελιού καλυμμένη με ένα τραγανό κέικ από βρώμη, σιτάρι, σίκαλη ή κριθάρι. Μια συνταγή για κοτόπιτα ανακαλύφθηκε επίσης σε μια πινακίδα που χαράχτηκε πριν από το 2000 π.Χ.
Οι ιστορικοί εντοπίζουν τις πρώτες πρώτες ρίζες της πίτας στους Έλληνες, οι οποίοι θεωρούνται οι δημιουργοί του κελύφους ζαχαροπλαστικής
Σύμφωνα πάντως με το αμερικανικό TIME, οι ιστορικοί εντοπίζουν τις πρώτες πρώτες ρίζες της πίτας στους Έλληνες, οι οποίοι θεωρούνται οι δημιουργοί του κελύφους ζαχαροπλαστικής, της ζύμης θα λέγαμε πιο απλά, το οποίο έφτιαχναν αναμιγνύοντας νερό και αλεύρι.
Η πίτα στα συμπόσια των Ρωμαίων
Αφού δανείστηκαν αλφάβητο και δωδεκάθεο, οι Ρωμαίοι σαφέστατα δεν θα σταματούσαν στις πίτες. Διαβάζουμε πως οι πλούσιοι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν πολλά διαφορετικά είδη κρέατος – ακόμη και μύδια και άλλα είδη θαλασσινών – στις πίτες τους.
Οι κρεατόπιτες αποτελούσαν επίσης συχνά μέρος των ρωμαϊκών επιδόρπιων ή secundae mensea, όπως αποκαλούνταν. Κι όμως, φαίνεται πως παρότι γεμιστή με κρέας, αυτή η πίτα αποτελούσε το γλυκό σε ένα ρωμαϊκό γεύμα. Ο Κάτωνας ο νεότερος κατέγραψε τη δημοτικότητα αυτού του γλυκού πιάτου και ενός άλλου που έμοιαζε με Cheesecake και ονομαζόταν Πλακούντας, στην πραγματεία του De Agricultura.
Ο Κάτωνας ο νεότερος κατέγραψε τη δημοτικότητα αυτού του γλυκού πιάτου και ενός πιάτου που έμοιαζε με Cheesecake και ονομαζόταν Πλακούντας
Για την ακρίβεια, ο πλακούντας φαίνεται πως είναι η πρώτη απόπειρα του ανθρώπου να κάνει το τυρί… Chessecake! Ένα ρωμαϊκό βιβλίο μαγειρικής του 1ου αιώνα, που ονομάζεται Apicius, αναφέρει συνταγές που περιλαμβάνουν θήκες (ζυμάρια) για πίτες. Εκεί είναι ίσως και η πρώτη επίσημη καταγραφή του μαγειρικού είδους της πίτας, σε βιβλίο μαγειρικής, σχεδόν 2.000 χρόνια πριν.
Λέγεται πως οι Ρωμαίοι διαπίστωσαν πως οι πίτες, εκτός από γευστικές μπορούσαν παράλληλα να διατηρήσουν καλύτερα τα τρόφιμα στο εσωτερικό τους, ενώ το ζυμάρι τις έκανε το ιδανικό τρόφιμο για μεταφορές και μετακινήσεις, πολύ πριν ανακαλυφθεί το σάντουιτς και τα ταπεράκια.
Όπως καταλαβαίνετε, με τους Ρωμαίους ήρθαν οι δρόμοι – αυτοί που οδηγούν όλοι στη Ρώμη – και έτσι η πίτα στις διάφορες παραλλαγές της βρήκε τελικά το δρόμο της για κάθε γωνιά του τότε γνωστού κόσμου και της Ευρώπης.
Ευχαριστούμε Βασίλισσα Ελισάβετ
Διαβάζουμε επίσης πως η Βασίλισσα Ελισάβετ η Α’ (ναι η νυν μονάρχης είναι πολλά χρόνια στο θρόνο, αλλά όχι τόσα!) υπήρξε ο λόγος που όλοι μας απολαμβάνουμε σήμερα ένα εξαίρετο γλυκό. Η πρώτη κερασόπιτα που φτιάχτηκε ποτέ, φέρεται να παρασκευάστηκε ειδικά για την Ελισάβετ, αν και η αντίδρασή της στην πρώτη εκείνη δοκιμή παραμένει άγνωστη. Σήμερα περίπου 700 εκατομμύρια δολάρια δαπανώνται κάθε χρόνο για υλικά παρασκευής μιας λαχταριστής κερασόπιτας.
Η πίτα πέρασε τα νερά του Ατλαντικού μαζί με τους εξερευνητές (κατ’ άλλους αποικιοκράτες) και έτσι έφτασε και στην Αμερική όπου κατέχει περίοπτη θέση στα τραπέζια. Οι πρώτοι Αμερικανοί αποκαλούσαν το ζυμάρι στην πίτα «κοφίνι» (για ευνόητους λόγους), με τις παρασκευές να είναι αρχικά μακρόστενες και όχι στρογγυλές. Επίσης, η λογική του κοφινιού, του καλαθιού δηλαδή ήθελε τους Αμερικανούς, όπως και τους Ρωμαίους άλλωστε, να τρώνε τη γέμιση και να πετούν (το καλύτερο!) το ζυμάρι.
Η πίτα, το κοφίνι και η κόρα
Αυτός είναι και ο λόγος που η ζύμη χρησιμοποιούνταν αρχικά, κυρίως προκειμένου να διατηρείται η γέμιση φρέσκια. Τελικά, ο όρος κοφίνι αντικαταστάθηκε από το “crust” (κόρα), καθώς το εξωτερικό περίβλημα στην πίτα, άρχισε να μοιράζεται το ίδιο όνομα με τη σκληρή, εξωτερική επιφάνεια του ψωμιού και φυσικά να… τρώγεται!
Στη νεότερη Ελλάδα δημιουργήθηκε όμως και ένα άλλο θαύμα της μαγειρικής. Οι απόγονοι των δημιουργών του «κελύφους ζαχαροπλαστικής» επινόησαν το φύλλο (της πίτας) με ελαιόλαδο και αλεύρι, τη βάση για όλες σχεδόν τις ελληνικές συνταγές.
Από τη χορτόπιτα ως την τυρόπιτα και την κιμαδόπιτα, όλες οι ελληνικές συνταγές γίνονται με φύλλο, ένα μαγειρικό υλικό το οποίο και κατέχει ιδιαίτερη θέση στην παγκόσμια γαστρονομία, αφού αποδίδεται και στην αγγλική με τον ίδιο όρο (phyllo ή filo dough).