«Φουντώνουν» μέρα με τη μέρα τα σενάρια πως η κυβέρνηση εξετάζει πολύ σοβαρά να αλλάξει ο εκλογικός νόμος, με δεδομένη την αλλαγή των πολιτικών συσχετισμών, αλλά και την διεθνή αστάθεια που έχει επιφέρει ο πόλεμος στην Ουκρανία και η συνακόλουθη ενεργειακή κρίση. Σε κάθε περίπτωση, εκείνος που θα βάλει τέλος στα σενάρια είναι ο πρωθυπουργός, κάτι που θα γίνει από τη ΔΕΘ μέσα στο Σαββατοκύριακο.
Ο πρωθυπουργός, όπως τόνισε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου, αναμένεται να δώσει απαντήσεις για την αλλαγή του εκλογικού νόμου στη ΔΕΘ και να βάλει τέλος στα πολλά σενάρια από τους «γαλάζιους» κύκλους.
Η παρουσία του πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη θα δώσει απαντήσεις σε ένα καίριο ζήτημα των τελευταίων ημερών, όσον αφορά τι θα γίνει με τον εκλογικό νόμο. Όπως έχει γράψει το thestandard η αλλαγή του εκλογικού νόμου αποτελεί αίτημα μιας μεγάλης μερίδας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Νέας Δημοκρατίας.
Από το Μαξίμου αυτό που τονίζεται είναι ότι πρέπει να υπάρχει ένας εκλογικός νόμος που να επιτρέπει τη δημιουργία σταθερών κυβερνήσεων, καθώς αλλιώς θα υπάρχει αστάθεια.
Στην παρούσα πολιτική συγκυρία και λόγω της υπόθεσης των υποκλοπών, το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ έχει τη δυνατότητα να «παζαρέψει» υπό καλύτερους όρους με το πρώτο κόμμα, όποιο κι αν είναι αυτό την επομένη των εκλογών, που θα γίνουν με την απλή αναλογική.
Οι αλλαγές στον εκλογικό νόμο
Ο ΣΥΡΙΖΑ το 2016 έφερε την απλή αναλογική, η οποία ψηφίστηκε με ευρεία πλειοψηφία μεν, αλλά κάτω από το όριο των 200 βουλευτών που θα επέτρεπε την εφαρμογή της στις επόμενες εκλογές.
Γι’ αυτό το λόγο η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη μπόρεσε το 2019 να αλλάξει εκ νέου τον εκλογικό νόμο, ο οποίος δίνει ένα μπόνους στο πρώτο κόμμα, όχι όμως αυτό που έδινε ο περίφημος νόμος Παυλόπουλου.
Υπενθυμίζεται, ότι ο νόμος που είχε ψηφίσει τότε η ΝΔ απαιτεί ένα αρκετά υψηλό ποσοστό για να πάρει κανείς την αυτοδυναμία και συγκεκριμένα περίπου 37% – 38%, εκλογική επίδοση που αυτή τη στιγμή φαίνεται απίθανο να καταγραφτεί από οποιοδήποτε κόμμα, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις.
Αντίθετα το πρώτο κόμμα μπορούσε να εκλέξει 151 βουλευτές και με ποσοστό 35% με τον προηγούμενο εκλογικό νόμο, δηλαδή το νόμο που είχε συντάξει ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος λίγο πριν τις εκλογές του 2009, όταν και ήταν ακόμη υπουργός Εσωτερικών της κυβέρνησης Καραμανλή.
Με το νόμο Παυλόπουλου το πρώτο κόμμα λάμβανε άλλωστε μπόνους 50 εδρών, από 40 που προέβλεπε ο προπροηγούμενος εκλογικός νόμος Σκανδαλίδη.
Να θυμίσουμε ότι το συγκεκριμένο εκλογικό σύστημα υπολογισμού των εδρών εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στις εκλογές του 2012, μια εποχή που είχαν έρθει τα πάνω κάτω στο πολιτικό σκηνικό – λόγω μνημονίου – και αποδείχθηκε ότι ακόμη και το 35% ήταν ένα πολύ υψηλό ποσοστό.
Σε επερχόμενες όμως εκλογές μπορεί αυτή η μικρή διαφορά να είναι σημαντική, καθώς στην τελευταία δημοσκόπηση Metron Analysis που παρουσίασε το δελτίο ειδήσεων του MEGA ως προς την εκτίμηση ψήφου, δηλαδή στην εκτίμηση των ποσοστών των κομμάτων χωρίς να συμπεριλαμβάνεται η αδιευκρίνιστη ψήφος, η ΝΔ αποσπά 34,1%.
Εκλογικός Νόμος: Η «βόμβα» του Βορίδη
Ο εκλογικός νόμος είναι ένα από τα πιο καυτά πολιτικά θέματα το τελευταίο διάστημα και ο υπουργός Εσωτερικών Μάκης Βορίδης έλαβε και πάλι «φωτιά» στα σενάρια που διακινούνται περί αλλαγής του.
Συγκεκριμένα ο Μάκης Βορίδης μιλώντας στο ραδιόφωνο του Alpha είπε, όταν ρωτήθηκε για τα σενάρια νέας αλλαγής του εκλογικού νόμου, ότι οι πολιτικές συνθήκες έχουν αλλάξει μετά από την υπόθεση της παρακολούθησης Ανδρουλάκη και οι πολιτικές δυνάμεις δίνουν την αίσθηση ότι δεν μπορούν να συνομιλήσουν μεταξύ τους.
Ανέφερε επίσης, ότι πρόκειται για ένα ζήτημα που τυπικά μεν είναι δική του αρμοδιότητα, αλλά – όπως τόνισε – τις τελικές αποφάσεις θα λάβει ο ίδιος ο πρωθυπουργός, μιας και πρόκειται για ένα κεντρικό πολιτικό ζήτημα.
Κοινή συνισταμένη της επιχειρηματολογίας για την αλλαγή του εκλογικού νόμου, που μέχρι τώρα ο πρωθυπουργός απέρριπτε κατηγορηματικά, είναι η εθνική ανάγκη για κυβερνητική σταθερότητα. Άλλωστε και η Ντόρα Μπακογιάννη, σε πρόσφατη συνέντευξή της, σχολίασε με νόημα πως με δεδομένο το ρευστό κλίμα στα οικονομικά και την ένταση από πλευρά της Τουρκίας, ενδεχόμενη έλλειψη σταθερότητας θα ήταν πιο επικίνδυνη από μια «κακή κυβέρνηση».
Οι 3 εναλλακτικές για τις αλλαγές στον εκλογικό νόμο
Πάντως ο πρωθυπουργός είχε από τον περασμένο Μάρτιο ζητήσει να του κάνουν εισηγήσεις σχετικά με την αλλαγή του εκλογικού νόμου. Οι συνεργάτες του του έδωσαν τρεις εναλλακτικές:
- Μια από αυτές είναι να ισχύσει ο νόμος Παυλόπουλου και το μπόνους των 50 εδρών αν το πρώτο κόμμα λάβει 36%.
- Ένα δεύτερο σχέδιο είναι να υπάρχει κλιμακωτό μπόνους έτσι ώστε το πρώτο κόμμα να αρχίσει να ενισχύεται με μια επιπλέον έδρα για κάθε 0,5% που λαμβάνει μετά το 20% αντί για το 25% που ισχύει τώρα. Με αυτόν τον τρόπο, ο νικητής των εκλογών μπορεί να αποσπάσει πλειοψηφία 151 εδρών με ποσοστό λίγο πάνω από το 35%.
- Και το τρίτο σενάριο είναι να υπάρχει μπόνους σε σχέση με τη διαφορά του πρώτου κόμματος με το δεύτερο. Για κάθε μονάδα διαφοράς να πριμοδοτεί με μια έδρα το πρώτο κόμμα.
Αλλαγή εκλογικού νόμου: Διαφωνεί ο Κυρανάκης
Την ίδια ώρα, ο βουλευτής της ΝΔ Κωνσταντίνος Κυρανάκης, μιλώντας στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ, άφησε αιχμές κατά κυβερνητικών στελεχών που εισηγούνται ή θέτουν θέμα αλλαγής του εκλογικού νόμου.
Σε ερώτηση αν πρέπει να αλλάξει ο εκλογικός νόμος, ο βουλευτής απάντησε κατηγορηματικά «όχι» σημειώνοντας ότι «αυτό το έχει πει ξεκάθαρα ο πρωθυπουργός».
Υποστήριξε μάλιστα πως «Όποτε (ο πρωθυπουργός) έχει ερωτηθεί, έχει πει ότι αυτά είναι ασόβαρα πράγματα και εμείς λειτουργούμε θεσμικά, σοβαρά , αξιόπιστα».
Ο βουλευτής της ΝΔ εκτίμησε ότι οι εισηγήσεις προς το Μέγαρο Μαξίμου για αλλαγή του εκλογικού νόμου «είναι λανθασμένες», ενώ σχολίασε επιπρόσθετα πως «αυτοί που του εισηγούνται να αλλάξει ο εκλογικός νόμος κάνουν κακό γιατί δίνουν πάτημα στην αντιπολίτευση να μιλάει για ηττοπάθεια, για αναξιοπιστία, χωρίς να έχει αλλάξει ο εκλογικός νόμος, ενώ όπως είπε χαρακτηριστικά «ούτε πρόκειται να αλλάξει».
Ο κ. Κυρανάκης εκτίμησε πάντως πως η αυτοδυναμία για την κυβερνητική παράταξη είναι εφικτή, δεδομένου όπως είπε ότι με τον εκλογικό νόμο που θα γίνουν οι δεύτερες εκλογές μετά από αυτές της απλής αναλογικής, βρίσκεται στο όριο του 38%.
Άλλωστε και ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης συντάχθηκε με τη θέση Κυρανάκη. Ο κ. Πιερρακάκης, μιλώντας στη νέα εκπομπή της ΕΡΤ «Επίλογος», ερωτηθείς για τις εκλογές και τον εκλογικό νόμο είπε αρχικά ότι «έχουν γίνει ήδη σχετικές τοποθετήσεις από τον υπουργό Επικρατείας κ. Γεραπετρίτη. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κάποια τέτοια σκέψη. Κρατάμε αυτό το οποίο έχει ήδη ειπωθεί: Οι εκλογές θα γίνουν στο τέλος, θα γίνουν με αυτό τον εκλογικό νόμο».