Τα πάντα είναι έτοιμα για να διεξαχθούν οι εκλογές 2023, καθώς ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε ότι θα διεξαχθούν την 21η Μαΐου.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, στην απόφασή του Μητσοτάκη για την ημερομηνία «βάρυνε» ότι στο τέλος του Μαΐου ξεκινούν οι Πανελλήνιες Εξετάσεις, οπότε δεν πρέπει να διαταραχθεί η λειτουργία των εξεταστικών κέντρων αλλά και ο προγραμματισμός των υποψηφίων.
Όπως σημειώνεται στις αρχές Ιουλίου υπάρχουν και οι διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας. Στις 9 Ιουλίου είναι η Σύνοδος του ΝΑΤΟ και εκεί πρέπει να δώσει το «παρών» ο Πρωθυπουργός της χώρας και όχι κάποιος υπηρεσιακός. Άρα αρχές Ιουλίου θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί όλες οι εκλογικές διαδικασίες.
Οι ημερομηνίες κλειδιά
Ενήμερη ήταν η Πρόεδρος της Δημοκρατίας για την πρόθεση του Πρωθυπουργού να ανακοινώσει σήμερα εκλογές για τις 21 Μαϊου, σύμφωνα με πληροφορίες.
Όπως σημειώνουν κυβερνητικές πηγές, η διαδικασία από εδώ και πέρα είναι ότι επισήμως η κυρία Σακελλαροπούλου θα ενημερωθεί από τον Πρωθυπουργό μεταξύ 21 και 24 Απριλίου, ενώ αμέσως μετά η ίδια θα εκδώσει διάταγμα διάλυσης της Βουλής, προκειμένου να μπούμε στην προεκλογική περίοδο.
Σύμφωνα με το Σύνταγμα, η Βουλή πρέπει να διαλυθεί προκειμένου η χώρα να οδηγηθεί σε εθνικές εκλογές από 30 έως 22 ημέρες πριν την προσφυγή στις κάλπες.
Αυτό σημαίνει πως το Προεδρικό Διάταγμα διάλυσης της Βουλής θα θυροκολληθεί στο Κοινοβούλιο είτε τη Δευτέρα 24 Απριλίου είτε την Παρασκευή 28 Απριλίου.
Ξεκινούν οι διερευνητικές εντολές στις 22 Μαΐου
Οι εκλογές της 21ης Μαΐου θα διεξαχθούν με το σύστημα της απλής αναλογικής, κάτι που σημαίνει πως για να σχηματιστεί κυβέρνηση απαιτείται το πρώτο κόμμα ή ο συνασπισμός των κομμάτων στον οποίο θα συμμετάσχουν να φτάσουν ποσοστό που θα ξεπερνά το 45%-47%. Η διαδικασία που προβλέπεται από το Σύνταγμα είναι συγκεκριμένη και αφορά στην προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης από τους αρχηγούς των τριών πρώτων κομμάτων.
Το Σύνταγμα ορίζει ότι ο αρχηγός του πρώτου κόμματος θα λάβει την πρώτη διερευνητική εντολή. Σε διάστημα τριών ημερών οφείλει να διαπιστώσει εάν μπορεί να εξασφαλίσει τη δεδηλωμένη της Βουλής ή να σχηματίσει κυβέρνηση συνεργασίας. Αν η προσπάθειά του δεν καρποφορήσει, η εντολή περνά στον αρχηγό του δεύτερου κόμματος, ενώ, αν αποτύχει και αυτός, η διερευνητική εντολή περνάει στον αρχηγό του τρίτου κόμματος.
Ο κάθε αρχηγός έχει τη δυνατότητα να κρατήσει τη διερευνητική εντολή που του δίνει η Πρόεδρος της Δημοκρατίας για τρεις μέρες, δηλαδή συνολικά εννέα μέρες μετά τις εκλογές (πιθανότατα ο χρόνος θα είναι μικρότερος, καθώς δύσκολα και οι τρεις αρχηγοί θα εξαντλήσουν το τριήμερο). Την 10η μέρα η Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα καλέσει τους αρχηγούς προκειμένου να κάνει μια ύστατη προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης χωρίς να χρειαστεί η προκήρυξη νέων εκλογών.
Το διάστημα αυτό, που μπορεί να φτάσει και τις πρώτες μέρες του Ιουνίου, η Βουλή θα συγκληθεί σε Σώμα ανεξάρτητα από τις διερευνητικές εντολές και την προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης, προκειμένου να ορκιστούν τα μέλη της και να εκλέξει προεδρείο.
Γύρω στις 31 Μαΐου η υπηρεσιακή κυβέρνηση
Γύρω στις 31 Μαΐου, μετά το τέλος των διερευνητικών εντολών, ως τις 2 Ιουνίου θα ορκιστεί η νέα Βουλή, δηλαδή οι βουλευτές που θα έχουν εκλεγεί από την κάλπη της 21ης Μαΐου. Πρόκειται για δύο ξεχωριστές διαδικασίες (ορκωμοσία, εκλογή προεδρείου), που γίνονται σε δύο ξεχωριστές συνεδριάσεις και πιθανότατα σε δύο ξεχωριστές ημέρες. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας ή το πρωί της επόμενης θα θυροκολληθεί το Προεδρικό Διάταγμα διαλύσεως της Βουλής ως τις επόμενες εκλογές, που αν χρειαστούν θα γίνουν πιθανότατα στις 2 Ιουλίου.
Ωστόσο, αυτές οι εκλογές θα γίνουν με την ενισχυμένη αναλογική, που δίνει μπόνους 20 εδρών στο πρώτο κόμμα και 1 έδρα για 0,5 μονάδες που λαμβάνει για ποσοστό που έλαβε εφόσον αυτό κινείται άνω του 25%. Επίσης, επειδή δεν θα έχει συμπληρωθεί 18μηνο, οι δεύτερες εκλογές θα πραγματοποιηθούν με λίστα και όχι με σταυρό προτίμησης.
Οι δύο υπουργοί που παραιτούνται πριν τις εκλογές 2023
Άμεσα παραιτούνται ο υπουργός Εσωτερικών Μάκης Βορίδης και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου και στη θέση τους ορίζονται υπηρεσιακοί υπουργοί.
Στη Βουλή θα συνεχιστούν κανονικά οι κοινοβουλευτικές εργασίες μέχρι και τη Μεγάλη Τρίτη 11 Απριλίου, οπότε και θα κλείσει για τις ημέρες του Πάσχα, εκτός αν χρειαστεί μία μέρα ακόμα για ένα νομοσχέδιο.
Μάλιστα, όπως όλα δείχνουν, το τελευταίο νομοσχέδιο που αναμένεται να κατατεθεί και να ψηφιστεί θα είναι του υπουργείου Εσωτερικών.
