H ΒΑΡΔΑΞ ΑΕ, εταιρεία που λειτουργεί τον πετρελαιαγωγό που συνδέει τη Θεσσαλονίκη με τα Σκόπια υπέβαλε αίτημα στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας της Βόρειας Μακεδονίας, προκειμένου να λάβει άδεια για την επαναλειτουργία του αγωγού, ο οποίος από το 2013 παραμένει ανενεργός αλλά βρίσκει πρόσφορο έδαφος μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Όπως αναφέρει η οικονομική ιστοσελίδα των Σκοπίων “Faktor”, το αίτημα υποβλήθηκε στις 23 Νοεμβρίου. Το 80% της ΒΑΡΔΑΞ ΑΕ ανήκει στην ΕΛΠΕΤ-ΒΑΛΚΑΝΙΚΗ (100% θυγατρική της HELLENiQ ENERGY-μέχρι πρότινος ΕΛΠΕ) και το 20% στην κρατική εταιρεία της Βόρειας Μακεδονίας, NAFTOVOD.
Ο πετρελαιαγωγός κατασκευάστηκε το 2002, προκειμένου να συνδέσει τα διυλιστήρια της Θεσσαλονίκης με το διυλιστήριο της εταιρείας ΟΚΤΑ στα Σκόπια, την οποία έχουν εξαγοράσει τα Ελληνικά Πετρέλαια το 1998.
Ωστόσο, η λειτουργία του διακόπηκε το 2013, όταν τα ΕΛΠΕ ανέστειλαν ως οικονομικά ασύμφορη τη λειτουργία του διυλιστηρίου στην όμορη χώρα. Στο μεταξύ, ο αγωγός έχει καθαριστεί -καθώς δεν χρησιμοποιείται πια για μεταφορά αργού- και σε περίπτωση επαναλειτουργίας του θα μεταφέρει στη Βόρεια Μακεδονία τελικά προϊόντα πετρελαιοειδών.
«Αγκάθι» για την επαναλειτουργία του μήκους 213 χλμ. αγωγού αποτελούν οι αποζημιώσεις που διεκδικούν τα ΕΛΠΕ από το κράτος της Βόρειας Μακεδονίας, στο πλαίσιο αθέτησης των συμβατικών του υποχρεώσεων για εξαγορά τουλάχιστον 500.000 τόνων πετρελαίου σε ετήσια βάση. Για την περίοδο 2008 – 2011, το ποσό αυτό ανέρχεται σε 32 εκατ. ευρώ.
Τα οφέλη από την επαναλειτουργία
Το σχέδιο επαναλειτουργίας προβλέπει την αναβάθμιση του αγωγού, για τη μεταφορά προϊόντων διύλισης στη Βόρεια Μακεδονία, τα οποία θα αποθηκεύονται στο πρώην διυλιστήριο της ΟΚΤΑ, που στο ενδιάμεσο έχει μετατραπεί σε αποθηκευτικό χώρο. Από το 2013 η Βόρεια Μακεδονία τροφοδοτείται οδικώς με καύσιμα, με συνέπεια το κόστος ανεφοδιασμού να είναι υψηλό.
Επίσης, η διακίνηση καυσίμων οδικώς καθιστά πιο εύκολη τη λαθρεμπορία, η οποία «μεταφράζεται» σε απώλεια εσόδων. Αντίθετα, με την επαναλειτουργία του αγωγού, η Βόρεια Μακεδονία θα μπορούσε να ανεφοδιάζεται με υψηλής ποιότητας καύσιμα, και με μικρότερο κόστος.
Παράλληλα, η HELLENiQ ENERGY θα μπορούσε να αξιοποιήσει τις εγκαταστάσεις της ΟΚΤΑ ως κέντρο διακίνησης καυσίμων στην ευρύτερη περιοχή και κυρίως προς το Κόσοβο και τη Σερβία.
«Δουλεύει» η Συμφωνία των Πρεσπών: Πρωτοφανής αύξηση των ελληνικών εξαγωγών
Υπενθυμίζουμε ότι εκτινάχθηκαν οι ελληνικές εξαγωγές στη Βόρεια Μακεδονία στο πρώτο εξάμηνο του 2022, σημειώνοντας άλμα 116%.
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της Κρατικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Βόρειας Μακεδονίας, διπλασιάστηκε η αξία των ελληνικών εξαγωγών στη χώρα το πρώτο εξάμηνο του 2022.
Συγκεκριμένα όπως αναφέρει ενημερωτικό έγγραφο του Γραφείου ΟΕΥ – Σκοπίων η αξία των εξαγωγών της Ελλάδας προς τη Δημοκρατία Βόρειας Μακεδονίας (ΔΒΜ), το πρώτο εξάμηνο του 2022, ανήλθε σε 650,4 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας εντυπωσιακή αύξηση 116% σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2021 (301,6 εκατ. ευρώ).
