Ενώ μαίνεται ο πόλεμος της Ρωσίας σε ουκρανικό έδαφος, η Ευρώπη προσπαθεί να θωρακίσει τις οικονομίες της έναντι της ενεργειακής εξάρτησης από τη Μόσχα.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε πρώτο πλαίσιο ενός σχεδίου για την ανεξαρτητοποίηση της Ευρώπης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα πριν από το 2030, ξεκινώντας από το φυσικό αέριο.
Φον Ντερ Λάιεν: «Πρέπει να ανεξαρτητοποιηθούμε από το ρωσικό πετρέλαιο»
«Πρέπει να ανεξαρτητοποιηθούμε από το ρωσικό πετρέλαιο, τον άνθρακα και το φυσικό αέριο. Δεν μπορούμε να βασιζόμαστε σε έναν προμηθευτή που μας απειλεί ρητά», δήλωσε η Πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Πρέπει να δράσουμε τώρα για να αμβλύνουμε τον αντίκτυπο της αύξησης των τιμών της ενέργειας, να διαφοροποιήσουμε τον εφοδιασμό μας με φυσικό αέριο για τον επόμενο χειμώνα και να επιταχύνουμε τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια» είπε η πρόεδρος της Κομισιόν.
«Όσο πιο γρήγορα στραφούμε στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και το υδρογόνο, σε συνδυασμό με περισσότερη ενεργειακή απόδοση, τόσο πιο γρήγορα θα είμαστε πραγματικά ανεξάρτητοι και θα κυριαρχήσουμε στο ενεργειακό μας σύστημα», τόνισε η φον ντερ Λάιεν.
Το σχέδιο της ΕΕ
Η ανακοίνωση από τις Βρυξέλλες έρχεται αφού η Ρωσία απείλησε νωρίτερα να κλείσει τον κύριο αγωγό φυσικού αερίου προς τη Γερμανία, εάν η Δύση προχωρήσει στην απαγόρευση του ρωσικού πετρελαίου. Μια απαγόρευση που θεωρείται περίπου δεδομένη από τον Λευκό Οίκο, όχι όμως και από τις ευρωπαϊκές χώρες.
Το σχέδιο αυτό – μια κοινή ευρωπαϊκή δράση – περιγράφει σύμφωνα με τον Guardian, μια σειρά μέτρων ως απάντηση στην αύξηση των τιμών της ενέργειας στην Ευρώπη, ενώ παράλληλα αναζητά τρόπους να βοηθήσει στην αναπλήρωση των αποθεμάτων φυσικού αερίου για τον επόμενο χειμώνα.
Όπως ανέφερε ο Φρανς Τίμερμανς, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αρμόδιος για την ενεργειακή μετάβαση του μπλοκ, η Ευρώπη πρέπει να γίνει πιο ανεξάρτητη στις ενεργειακές της επιλογές.
«Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι μια φθηνή, καθαρή και δυνητικά ατελείωτη πηγή ενέργειας και αντί να χρηματοδοτούν τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων αλλού, δημιουργούν θέσεις εργασίας εδώ. Ο πόλεμος του Πούτιν στην Ουκρανία καταδεικνύει τον επείγοντα χαρακτήρα της επιτάχυνσης της μετάβασης στην καθαρή ενέργεια» σημείωσε.
Υπάρχει επάρκεια φυσικού αερίου στην Ευρώπη
«Για τις υπόλοιπες εβδομάδες αυτού του χειμώνα, η Ευρώπη έχει επαρκείς ποσότητες φυσικού αερίου, αλλά πρέπει να αναπληρώσουμε τα αποθέματά μας επειγόντως για το επόμενο έτος. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα προτείνει έως την 1η Οκτωβρίου, η αποθήκευση φυσικού αερίου στην ΕΕ να έχει πληρωθεί έως τουλάχιστον 90%.» δήλωσε η επίτροπος ενέργειας, Κάντρι Σίμσον.
Η Επιτροπή σκοπεύει να υποβάλει έως τον Απρίλιο μια νομοθετική πρόταση που απαιτεί την πλήρωση της υπόγειας αποθήκευσης φυσικού αερίου σε ολόκληρη την ΕΕ έως τουλάχιστον το 90% της χωρητικότητάς της, έως την 1η Οκτωβρίου κάθε έτους.
Η πρόταση θα συνεπαγόταν την παρακολούθηση και την επιβολή των επιπέδων πλήρωσης και τη δημιουργία ρυθμίσεων αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών στην Ευρώπη.
Η Ευρώπη επιταχύνει τη μετάβαση την πράσινη ενέργεια
Με τα μέτρα στο σχέδιο REPowerEU, η Επιτροπή εκτιμά ότι θα μπορούσαν να καταργηθούν σταδιακά τουλάχιστον 155 bcm χρήσης ορυκτών αερίων, που ισοδυναμούν με τον όγκο που εισήχθη από τη Ρωσία το 2021. Σχεδόν τα δύο τρίτα αυτής της μείωσης μπορούν να επιτευχθούν εντός ενός έτους, τερματίζοντας την υπερβολική εξάρτηση της ΕΕ από έναν μόνο προμηθευτή. Η Επιτροπή προτείνει να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη για τον εντοπισμό των καταλληλότερων έργων για την επίτευξη αυτών των στόχων, βασιζόμενη στην εκτεταμένη εργασία που έχει ήδη γίνει στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.
Η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ να ενισχύσουν την ενεργειακή απόδοση και να επιταχύνουν τη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που έχει ήδη προγραμματιστεί στο πλαίσιο της πράσινης συμφωνίας της ΕΕ.
Ξεχωριστά, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ είναι έτοιμοι να δεσμευτούν ότι «θα καταργήσουν σταδιακά την εξάρτησή μας από τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, πετρελαίου και άνθρακα», σύμφωνα με σχέδιο δήλωσης που θα συζητήσουν οι ηγέτες σε σύνοδο κορυφής στις Βερσαλλίες την Πέμπτη και την Παρασκευή.
Όμως το κείμενο δεν αναφέρει κάποια ημερομηνία για τον τερματισμό των ρωσικών εισαγωγών ορυκτών καυσίμων. Αυτό σημαίνει ότι προς το παρόν, το κείμενο αυτό είναι κάτι περισσότερο από μια επαναδιατύπωση της υφιστάμενης πολιτικής – η ΕΕ έχει ήδη υποσχεθεί να επιτύχει καθαρές μηδενικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα μέχρι το 2050.
Στα ύψη οι τιμές στην Ευρώπη
Η Ευρώπη αντιμετωπίζει αυξημένες τιμές ενέργειας εδώ και αρκετούς μήνες, αλλά τώρα η αβεβαιότητα σχετικά με τον εφοδιασμό – υπό το φως της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία – επιδεινώνει το ζήτημα. Οι εκτιμήσεις αναφέρουν πως τιμή της βενζίνης θα αγγίζει τα 2,5 ευρώ πολύ σύντομα και στη χώρα μας.
Το REPowerEU θα επιδιώξει να διαφοροποιήσει τον εφοδιασμό με φυσικό αέριο, να επιταχύνει την εξάπλωση των ανανεώσιμων αερίων και να αντικαταστήσει το φυσικό αέριο στη θέρμανση και την ηλεκτροπαραγωγή.
Το σχέδιο αποσκοπεί στη μείωση της ζήτησης της ΕΕ για ρωσικό φυσικό αέριο κατά δύο τρίτα πριν από το τέλος του έτους.
Έκτακτα μέτρα αντιμετώπισης των τιμών
Για να αντιμετωπίσει την εκτίναξη των τιμών της ενέργειας, η Επιτροπή θα εξετάσει όλες τις πιθανές επιλογές, μεταξύ άλλων, έκτακτα μέτρα για τον περιορισμό της μεταδοτικής επίδρασης των τιμών του φυσικού αερίου στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, όπως προσωρινά όρια τιμών.
Θα αξιολογήσει επίσης επιλογές για τη βελτιστοποίηση του σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας λαμβάνοντας υπόψη την τελική έκθεση του Οργανισμού της ΕΕ για τη Συνεργασία των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER) και άλλες συνεισφορές σχετικά με τα οφέλη και τα μειονεκτήματα των εναλλακτικών μηχανισμών τιμολόγησης για να διατηρηθεί η ηλεκτρική ενέργεια προσιτή, χωρίς διακοπή του εφοδιασμού και περαιτέρω επενδύσεις στην πράσινη μετάβαση.
