Λίγο πριν την εκπνοή του 2022, η Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία αποκάλυψε τον πραγματικό αριθμό των πολιτών που αποτελούν τον νόμιμο πληθυσμό της χώρας, με βάση την απογραφή του 2021.
Γνωρίζαμε καλά από το περασμένο καλοκαίρι, πως η Ελλάδα έχει ήδη συρρικνωθεί, δηλαδή έχει παρουσιάσει μείωση του πληθυσμού της κατά 3,5% τα τελευταία 10 χρόνια. Με τα νέα δεδομένα της ΕΛΣΤΑΤ όμως, φαίνεται πως οι διαμένοντες στη χώρα, εκείνοι που αποτελούν παράλληλα τον νόμιμο πληθυσμό της δεν αγγίζουν πλέον καν τα 10 εκατομμύρια.
Συγκεκριμένα, σε 9.716.889 άτομα ανέρχεται ο νόμιμος πληθυσμός της χώρας, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την απογραφή πληθυσμού- κατοικιών 2021, που διενήργησε η ΕΛΣΤΑΤ. Όπου νόμιμος πληθυσμός βάλτε τον αριθμό των δημοτών κάθε Δήμου της Χώρας ανά Δημοτική Ενότητα που έχουν ελληνική υπηκοότητα και διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα.
Το φαινόμενο της γήρανσης του πληθυσμού, σε συνδυασμό με την συντριπτική οικονομική κρίση που οδήγησε χιλιάδες πολίτες αυτής της χώρας, στην πιο παραγωγική τους ηλικία, να την εγκαταλείψουν κάνουν το περιβόητο δημογραφικό το πιο φλέγον ζήτημα της ίδιας της ύπαρξης αυτού εδώ του κράτους. Φαίνεται λοιπόν πως ως το 2100 αυτή η τάση θα συνεχιστεί με ταχύτατους ρυθμούς, τέτοιους που στην Ελλάδα ο πληθυσμός υπολογίζεται πως θα μειωθεί σε 6,5 εκατομμύρια.
Το Brain Drain επιδεινώνει ραγδαία το δημογραφικό
Η μετανάστευση Ελλήνων από το 2010 και την έναρξη της κρίσης και μετά και η έξοδος από τη χώρα περίπου 400.000 ατόμων ονομάστηκε brain drain επειδή το κύριο χαρακτηριστικό αυτού του κύματος ήταν το υψηλό μορφωτικό επίπεδο της πλειοψηφίας των μεταναστών, αναφέρει χαρακτηριστικά σε έκθεσή του το London School Of Economics, τον Μάρτιο του 2021.
Το 26% των ατόμων που μεταναστεύουν από την Ελλάδα είναι κάτοχοι πτυχίου και το 69% κάτοχοι μεταπτυχιακού ή διδακτορικού τίτλου και έχουν μετακινηθεί κυρίως σε ευρωπαϊκές χώρες- εργάζονται στους τομείς των επιχειρήσεων, των οικονομικών, της πληροφορικής και της μηχανικής.
Μόνο στη Βρετανία, τα τελευταία δέκα χρόνια η Έλληνες μετανάστες διπλασιάστηκαν, ξεκινώντας από 35.000 το 2011 και φτάνοντας τις 75.000 το 2019. Ωστόσο, οι περιορισμοί, που επέβαλε το Brexit, αναμένεται να επηρεάσουν τις μεταναστευτικές ροές, όπως δείχνουν τα πρώτα στοιχεία στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Σε μια πιο δραματική εκτίμηση του Politico, υπολογίζεται ότι 500.000 άνθρωποι μετακόμισαν στο εξωτερικό κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, κατά τη διάρκεια της οποίας η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε κατά το ένα τέταρτο και η ανεργία εκτοξεύτηκε στο 28%.
Τι δείχνουν τα στοιχεία της απογραφής 2021
Από την ανάλυση των προσωρινών αποτελεσμάτων της απογραφής 2021 που διενήργησε η ΕΛΣΤΑΤ, προκύπτουν ενδιαφέροντα στοιχεία. Αξίζει να σημειωθεί πάντως πως από τις 13 περιφέρειες της χώρας, μόνον σε μια (το Νότιο Αιγαίο) υπήρξε αύξηση πληθυσμού (15.527 άτομα) σε σχέση με το 2011.
Στον αντίποδα, δραματική είναι η μείωση σε περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας, όπου καταγράφεται σε επίπεδο περιφέρειας μείωση 10%, από 283.689 κατοίκους το 2011, στους 255.056 κατοίκους το 2021. Αλλά και στην περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας- Θράκης καταγράφεται μείωση 7,6%, με τον πληθυσμό να ανέρχεται σε 562.069 άτομα από 608.182 άτομα το 2011.
1. Οι πέντε μεγαλύτερες περιφέρειες της χώρας:
- Αττική, με 3.792.469 άτομα, αριθμός μειωμένος κατά 35.965 άτομα ή 0,9% σε σύγκριση με τα 3.828.434 άτομα το 2011.
- Κεντρική Μακεδονία, με πληθυσμό 1.792.069 άτομα, που είναι μειωμένος κατά 90.039 άτομα ή 4,8% σε σύγκριση με τους 1.882.108 της προηγούμενης απογραφής.
- Θεσσαλία, με 687.527 άτομα, έναντι των 732.762 ατόμων το 2011 (μείωση κατά 45.235 άτομα ή 6,2%).
- Δυτική Ελλάδα, με πληθυσμό 643.349 ατόμων, από 679.796 άτομα το 2011 (μείωση κατά 36.447 άτομα ή 5,4%).
- Κρήτη, με 617.360 κατοίκους, αριθμός που μειώθηκε κατά 5.705 άτομα ή 0,9% σε σχέση με τους 623.065 το 2011.
2. Οι πέντε μεγαλύτεροι δήμοι:
- Δήμος Αθηναίων, με 637.798 άτομα (μείωση κατά 4% σε σχέση με την απογραφή του 2011 και τα 664.046 άτομα).
- Δήμος Θεσσαλονίκης, με 317.778 άτομα, όταν το 2011 ήταν 325.182 άτομα (μείωση 2,3%).
- Δήμος Πατρέων, με 211.593 άτομα και μείωση κατά 1,1% σε σχέση με τα 213.984 άτομα το 2011.
- Δήμος Ηρακλείου, με 177.064 άτομα, από 173.993 άτομα το 2011 (αύξηση 1,8%).
- Δήμος Λαρισαίων, με 164.381 άτομα και αύξηση 1,1% σε σχέση με τα 162.591 άτομα το 2011. Ο δήμος αυτός άλλωστε, εκτόπισε από την 5η θέση τον δήμο Πειραιά που την κατείχε το 2011.
3. Οι πέντε μικρότεροι δήμοι:
- Δήμος Γαύδου: 151 κάτοικοι (-0,7%).
- Δήμος Αγαθονησίου: 203 κάτοικοι (+9,7%).
- Δήμος Σικίνου: 253 κάτοικοι (-7,3%).
- Δήμος Αγίου Ευστρατίου: 257 κάτοικοι (-4,8%).
- Δήμος Ανάφης: 291 κάτοικοι (+7,4%).
Πώς κατανέμεται ο πληθυσμός στον κόσμο
Μέσα στο 2022, ο παγκόσμιος πληθυσμός ξεπέρασε σήμερα τα 8 δισεκατομμύρια, σύμφωνα με τις επίσημες εκτιμήσεις του ΟΗΕ, ο οποίος θεωρεί ότι πρόκειται «για ένα σημαντικό ορόσημο στην ανθρώπινη ανάπτυξη» και μια υπενθύμιση «της κοινής μας ευθύνης να φροντίζουμε τον πλανήτη μας».
Για τον ΟΗΕ «αυτή η άνευ προηγουμένου ανάπτυξη» – το 1950 στη Γη υπήρχαν 2,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι-είναι αποτέλεσμα «μιας προοδευτικής αύξησης του προσδόκιμου ζωής χάρη στις προόδους που έχουν επιτευχθεί στους τομείς της δημόσιας υγείας, της διατροφής, της προσωπικής υγιεινής και της ιατρικής».
Οι παγκόσμιοι δείκτες κρύβουν μια τεράστια δημογραφική ποικιλομορφία. Περισσότερη από τη μισή αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού ως το 2050 θα προέρχεται από 8 μόνο χώρες, σύμφωνα με τον ΟΗΕ: τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, την Αίγυπτο, την Αιθιοπία, την Ινδία, τη Νιγηρία, το Πακιστάν, τις Φιλιππίνες και την Τανζανία.
Σύμφωνα με το OurwordData, στον παρακάτω χάρτη αποτυπώνεται η κατανομή του ανθρώπινου πληθυσμού ανά την υφήλιο, με τις δύο χώρες, Ινδία και Κίνα να αποτελούν απο κοινού σχεδόν το ήμισυ του συνολικού πληθυσμού.
Ωστόσο, αυτή η ανάπτυξη δεν αφορά τη χώρα μας. Η Ελλάδα συγκαταλέγεται μεταξύ των χωρών με την χαμηλότερη γεωγραφική πυκνότητα στον κόσμο, ενώ στην Ευρώπη, μόνο οι Γαλλία, Γερμανία και Βρετανία θα διαθέτουν πληθυσμό μεγαλύτερο των 50 εκατομμυρίων ως το 2100.
Σύμφωνα με τη Eurostat άλλωστε, ο πληθυσμός στο σύνολο των 27 χωρών που αποτελούν την ΕΕ μειώθηκε σχεδόν κατά 172.000 από τον περασμένο χρόνο και πάνω από 656.000 από τον Ιανουάριο του 2020. Την προηγούμενη φορά που η ΕΕ κατέγραψε μείωση στον πληθυσμό ήταν το 2011 –η μοναδική άλλη φορά από το 1960– αλλά σημειώθηκε αύξηση με ταχείς ρυθμούς λόγω της καθαρής μετανάστευσης.
Στο χάρτη βλέπουμε τους πληθυσμούς των χωρών σε όλο τον κόσμο μέχρι το έτος 2100. Κάνοντας κλικ σε οποιαδήποτε χώρα μπορείτε να δείτε πώς έχει αλλάξει ο πληθυσμός της από το 1950 και τις προβλέψεις της για τον 21ο αιώνα. Στην προβολή για τη χώρα μας, φαίνεται πως η Ελλάδα θα μειωθεί στο ήμισυ, με τον πληθυσμό της να προβλέπεται να ανέρχεται σε 6,5 εκατομμύρια!
Οι προβλέψεις συνδέονται πάντα με έναν βαθμό αβεβαιότητας και αυτό σημαίνει ότι το σημείο διέλευσης μπορεί να είναι μερικά χρόνια νωρίτερα ή αργότερα. Αλλά ακόμη και εντός αυτού του βαθμού αβεβαιότητας, αναμένεται ότι η Ινδία θα γίνει η πολυπληθέστερη χώρα μέσα στην επόμενη δεκαετία. Στο τέλος του αιώνα οι τρεις πιο πολυπληθείς πόλεις παγκοσμίως θα βρίσκονται στην Αφρική: το Λάγος στη Νιγηρία, η Κινσάσα στη ΛΔ Κονγκό και η Νταρ Ες Σαλάμ στην Τανζανία.
