Η επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, Ντούνια Μιγιάτοβιτς, ζητάει από τις ελληνικές Αρχές να διασφαλίσουν ότι οι υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οι δημοσιογράφοι μπορούν να εργάζονται με ασφάλεια και ελεύθερα, παρέχοντάς τους ένα ευνοϊκό περιβάλλον για την εργασία τους και αναγνωρίζοντας δημόσια τον σημαντικό ρόλο τους σε μία δημοκρατική κοινωνία.
Σε ανακοίνωσή της, η επίτροπος κάνει λόγο για «εχθρικό περιβάλλον στο οποίο εργάζονται οι υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η Κοινωνία των Πολιτών και οι δημοσιογράφοι στην Ελλάδα», που αποτελεί «θέμα ανησυχίας για αρκετά χρόνια».
Όλο αυτό την ώρα που βρίσκεται σε εξέλιξη η δίκη των 24 εθελοντών στη Λέσβο, με την απόφαση της Δικαιοσύνης να δέχεται τις ενστάσεις των κατηγορούμενων και να στέλνει τη υπόθεση στην Εισαγγελία, προκειμένου να συνταχθεί νέο κατηγορητήριο, να μεταφραστεί στη γλώσσα των κατηγορουμένων και να επιδοθεί.
Ειδική μνεία κάνει στη δίωξη του διευθυντή του Ελληνικού Παρατηρητηρίου Συμφωνιών του Ελσίνκι, Παναγιώτη Δημητρά, ο οποίος είναι μακροχρόνιος συνεργάτης του γραφείου της.
Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων: Μεταναστευτικό και παρακολουθήσεις κλονίζουν το «κράτος δικαίου»
Παράλληλα, εχθές, στους αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες, την ελευθερία των μέσων μαζικής ενημέρωσης, τα περιστατικά ρατσισμού και τα δικαιώματα των γυναικών αναφέρεται το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch) για την Ελλάδα στην παγκόσμια έκθεσή του για το 2022.
Σχετικά με το προσφυγικό η διεθνής οργάνωση σημειώνει ότι η Ελλάδα υποδέχθηκε δεκάδες χιλιάδες Ουκρανούς πρόσφυγες, αλλά υποστηρίζει ότι δεν κατάφερε να προστατεύσει τα δικαιώματα άλλων αιτούντων άσυλο και μεταναστών. Επίσης ισχυρίζεται ότι σημειώθηκαν επαναπροωθήσεις κάτι που έχει διαψευστεί από την ελληνική κυβέρνηση.
Παρατηρητήριο: Η καταστολή ΜΚΟ και η ποινικοποίηση της αλληλεγγύης συνεχίστηκαν
Παρόλα αυτά, η έκθεση παραθέτει δηλώσεις του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, Φίλιπο Γκράντι, ο οποίος έδειξε την Ελλάδα για τα pushbacks και τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων στα σύνορα. Είναι ενδεικτικό πως το Παρατηρητήριο κάνει λόγο για συνέχιση της καταστολής ΜΚΟ και της ποινικοποίησης της αλληλεγγύης στη χώρα, την ώρα που τα φώτα του ξένου Τύπου είναι στραμμένα στη Λέσβο για τη δίκη των 24 εθελοντών που συνελήφθησαν από τις ελληνικές Αρχές.
«Είμαστε θορυβημένοι από τις επαναλαμβανόμενες και συνεχείς αναφορές που προέρχονται από τα χερσαία και θαλάσσια σύνορα της Ελλάδας με την Τουρκία, όπου η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες έχει καταγράψει σχεδόν 540 αναφερόμενα περιστατικά άτυπων επιστροφών από την Ελλάδα από τις αρχές του 2020», δήλωσε.
Η Ίλβα Γιόχανσον, Ευρωπαία επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων, προειδοποίησε τον Ιούλιο ότι «οι βίαιες και παράνομες απελάσεις μεταναστών πρέπει να σταματήσουν, τώρα». Η Επίτροπος σημείωσε ότι η χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «συνδέεται με την ορθή εφαρμογή των θεμελιωδών δικαιωμάτων της ΕΕ».
Η Ελλάδα αγνοεί τακτικά έναν αυξημένο αριθμό επειγουσών διαταγών που εκδίδει το ΕΔΔΑ για να αποτρέψει την επιστροφή με συνοπτικές διαδικασίες των αιτούντων άσυλο που βρίσκονται εγκλωβισμένοι κατά μήκος των συνόρων με την Τουρκία και κινδυνεύουν άμεσα να απωθηθούν, σημειώνει η έκθεση. Παράλληλα ωστόσο, αναφέρεται στην αυξανόμενη ένταση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στο ανατολικό Αιγαίο και στην έκκληση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προς την Τουρκία να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο.
Τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου απέστειλαν γραπτές ερωτήσεις στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Σεπτέμβριο σχετικά με τα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ συστήματα παρακολούθησης που αναπτύσσονται σε χώρους υποδοχής μεταναστών στην Ελλάδα, τα οποία οι ευρωβουλευτές πιστεύουν ότι ενέχουν απαράδεκτο κίνδυνο για τα θεμελιώδη δικαιώματα.
Σοβαρές επιφυλάξεις για την Ελευθερία του Τύπου
Επίσης, η έκθεση εκφράζει ανησυχίες σχετικά με την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης. Αναφέρεται επίσης στο «σκάνδαλο», όπως το ονομάζει, των παρακολουθήσεων και υποστηρίζει ότι τα δύο αυτά θέματα «προκάλεσαν ανησυχίες για το κράτος δικαίου».
Όπως αναφέρει η έκθεση, μια κοινοβουλευτική έρευνα για την παρακολούθηση (αναφέρεται στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας) ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο, αλλά το κυβερνών κόμμα μπλόκαρε δεκάδες μάρτυρες που πρότειναν τα κόμματα της αντιπολίτευσης, συμπεριλαμβανομένων δημοσιογράφων των οποίων τα τηλέφωνα έχουν υποκλαπεί. Επιπλέον, οι βουλευτές αποφάσισαν ότι όλες οι συνεδριάσεις της έρευνας θα διεξαχθούν κεκλεισμένων των θυρών και θα παραμείνουν εμπιστευτικές, εγείροντας ανησυχίες για τη διαφάνεια.
Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε πως στην κατάταξη του 2022, ένα παγκόσμιο μέτρο σύγκρισης για την ελευθερία του Τύπου, οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα κατέταξαν την Ελλάδα στην 108η θέση από τις 180, τη χειρότερη από κάθε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ.
Όπως θυμίζει το Παρατηρητήριο, στην έκθεσή της για το κράτος δικαίου που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο, η Επιτροπή προειδοποίησε ότι οι επιθέσεις και οι απειλές κατά των δημοσιογράφων συνεχίζονται και ότι το επαγγελματικό περιβάλλον των δημοσιογράφων έχει επιδεινωθεί περαιτέρω. Αυτές περιλαμβάνουν σωματικές επιθέσεις, απειλές, αυθαίρετες κρατήσεις, ποινικές αγωγές και παρακολουθήσεις. Συνέστησε στην Ελλάδα να θεσπίσει νομοθετικές και άλλες εγγυήσεις για τη βελτίωση της φυσικής ασφάλειας και του εργασιακού περιβάλλοντος των δημοσιογράφων.
Η έκθεση υπογραμμίζει, ακόμη, ότι δεν υπήρξε σημαντική πρόοδος στην έρευνα για τη δολοφονία του δημοσιογράφου, Γιώργου Καραϊβάζ.
