«Το Παρίσι, η Κοπεγχάγη, το Βίρτσμπουργκ, η Καρλσρούη και ιδιαίτερα το Λονδίνο, είναι οι πόλεις όπου στενάζουν ακόμα και σήμερα τα κλεμμένα από την Ελλάδα θραύσματα του Παρθενώνα» επισημαίνει η Ιταλίδα συγγραφέας Αντρέα Μαρκολόγκο σε άρθρο της που δημοσιεύεται, επ’ ευκαιρία του Φεστιβάλ Βιβλίου του Παρισιού, στη γαλλική εφημερίδα Liberation.
Η Α. Μαρκολόγκο αναφέρεται ειδικά στην πρόσφατη απόφαση του Βατικανού να επιστρέψει στην Ελλάδα τρεις μαρμάρινες κεφαλές, αλλά και γενικότερα στο αίτημα της Ελλάδας για την επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα.
Υπενθυμίζει το «προφητικό» ποίημα του Λόρδου Βύρωνα, «Η κατάρα της Αθηνάς» και σημειώνει ότι ορισμένες χώρες αποφάσισαν τελικά να αντιδράσουν, όπως η Ιταλία, που επέστρεψε μέρος της ανατολικής ζωοφόρου στο Μουσείο της Ακρόπολης και το οποίο μέχρι το 2022 φυλασσόταν στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Παλέρμο, όπου είχε φτάσει στις αρχές του 19ου αιώνα, υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες.
Η κίνηση του Πάπα Φραγκίσκου και τα Μάρμαρα του Παρθενώνα
«Ο Πάπας Φραγκίσκος δήλωσε, ότι θέλει να διορθώσει μια αδικία 200 και πλέον ετών, μια θέση που χαιρέτισε η Λίνα Μενδώνη, η Ελληνίδα υπουργός Πολιτισμού» αναφέρει η Ιταλίδα συγγραφέας, τονίζοντας πως όπου η πολιτική δεν έχει -ή δεν θέλει να έχει- τα νόμιμα μέσα (αφού τα έργα τέχνης ενός κράτους είναι αναπαλλοτρίωτα και δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να μεταβιβαστούν) υπάρχει η θρησκεία».
Θυμίζουμε πως ύστερα από προσωπική απόφαση του πάπα Φραγκίσκου δωρίστηκαν στον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, Ιερώνυμο τρία θραύσματα σε πεντελικό μάρμαρο, τα οποία έφτασαν στο Βατικανό τον δέκατο ένατο αιώνα και τα οποία ανήκουν στα γλυπτά του Παρθενώνα.
Επισημαίνει εν προκειμένω ότι η επιστροφή των τριών κεφαλών στην Ελλάδα έγινε στο πλαίσιο δωρεάς από την Καθολική Εκκλησία στην Ορθόδοξη Εκκλησία και όχι επιστροφή από κράτος σε κράτος. Ο Πάπας προσέφερε τα γλυπτά στον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο Β’, ο οποίος με τη σειρά του αποφάσισε να τα δωρίσει στο Μουσείο της Ακρόπολης, σημειώνει.
Και στο Λούβρο εκτίθενται θραύσματα του Παρθενώνα
Η Α. Μαρκολόγκο αναφέρει, επίσης στο δημοσίευμα της Liberation, ότι στο Λούβρο εκτίθενται ακόμη μια μετόπη και ένα θραύσμα της ζωφόρου του Παρθενώνα, που έφερε πίσω στη Γαλλία ο κόμης Σουασέλ- Γκουφιέ πρέσβης στην Οθωμανική Υψηλή Πύλη επί Ναπολεόντειας Αυτοκρατορίας.
Στη συνέχεια αναφέρεται στην ιστορία του Λόρδου Έλγιν και στο πώς απέσπασε τα μάρμαρα, τονίζοντας, ότι σε δεκαπέντε χρόνια, ο Παρθενώνας, που είχε διανύσει 2.500 χρόνια ιστορίας, μαρτύρησε και διαλύθηκε όσο ποτέ άλλοτε.
Χαρακτηρίζοντας τρομερό το να περιμένεις και ακόμα χειρότερο το να πάψεις να περιμένεις, τονίζει ότι οι Έλληνες ελπίζουν στην αποκατάσταση των Μαρμάρων που άρπαξαν οι Άγγλοι από την ανεξαρτησία τους το 1821 και προσθέτει: «Αναρωτιέμαι, αν δεν πρόκειται για μια γεωγραφική κατάρα, η μοίρα όλου του Νότου να ταπεινώνεται από έναν Βορρά, όποιος κι αν είναι αυτός».
«Οι λόγοι για τους οποίους αντιτίθενται στην επιστροφή των Μαρμάρων στην Ελλάδα τους τελευταίους δύο αιώνες, είναι ακριβώς οι ίδιοι με αυτούς που διατυπώνονται σήμερα στη συζήτηση για την αποκατάσταση των αφρικανικών έργων τέχνης» συνεχίζει.
«Τους κάναμε μια χάρη, οι Έλληνες πρέπει να μας ευχαριστήσουν, τέτοια ήταν εδώ και καιρό η θέση της Αγγλίας και της Δύσης απέναντι στις μομφές τους, συνοδευόμενη από μια πατερναλιστική κατάπληξη για αυτή την απουσία ευγνωμοσύνης. Ακόμη και σήμερα, η Αγγλία αρνείται να εξετάσει το ενδεχόμενο επιστροφής των αρχαιοτήτων της στην Ελλάδα» προσθέτει.
«Τελικά, όλη η Ευρώπη, όλοι μας, κλέψαμε κάτι από την Ελλάδα: είτε ήταν οι ιδέες της, από τις οποίες σφυρηλατήσαμε τις δυτικές μας ρίζες, είτε τα Μάρμαρα του Παρθενώνα, δεν έχει σημασία. Κάποτε θα πρέπει να μάθουμε να πληρώνουμε το χρέος μας στην Αθηνά», αναφέρει καταλήγοντας η Αντρέα Μαρκολόγκο.
Μάρμαρα του Παρθενώνα: Η συζήτηση για την επιστροφή τους
Το Bloomberg με δημοσίευμά του τον περασμένο Φλεβάρη υποστήριζε πως μια συμφωνία για τα Γλυπτά του Παρθενώνα «θα προβλέπει ότι ένα μέρος των μαρμάρων θα αποστέλλεται στην Αθήνα εκ περιτροπής για αρκετά χρόνια, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα, τα οποία αρνήθηκαν να κατονομαστούν επειδή η συμφωνία δεν έχει σφραγιστεί».
Τα δημοσιεύματα αυτά προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις στο εσωτερικό, αφού όπως φαινόταν, στόχος της κυβέρνησης ήταν ο δανεισμός και όχι η επιστροφή των Μαρμάρων στην Αθήνα, κάτι που ωστόσο επίσημες πηγές του Υπουργείου Πολιτισμού το διέψευδαν. Ακολούθησαν ανάλογα δημοσιεύματα των βρετανικών Times και της αμερικανικής New York Times, τα οποία είχαν όλα κοινό τόπο μιας μορφής δανεισμό από την Αθήνα.
Τελικά, φρένο στην παραφιλολογία έβαλε ο ίδιος ο Βρετανός πρωθυπουργός, Ρίσι Σουνάκ, που αναφερόμενος εσφαλμένος σε «μάρμαρα του Έλγιν», είπε: «Οι πινακοθήκες και τα μουσεία μας χρηματοδοτούνται από τους φορολογουμένους επειδή είναι ένα τεράστιο περιουσιακό στοιχείο γι’ αυτή τη χώρα. […] Η συλλογή του Βρετανικού Μουσείου προστατεύεται δια νόμου και δεν σχεδιάζουμε να το αλλάξουμε αυτό».
