Τιτάνια ηλιακή «προεξοχή» μήκους εκατομμυρίων χιλιομέτρων – Τι αποτύπωσε το Solar Orbiter

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) ανακοίνωσε ότι το ηλιακό παρατηρητήριο Solar Orbiter «είδε» τη μεγαλύτερη μέχρι σήμερα ηλιακή «προεξοχή, η οποία εκτοξεύθηκε σε απόσταση εκατομμυρίων χιλιομέτρων στο διάστημα.

Οι ηλιακές προεξοχές (solar prominences) είναι τεράστιες δομές γραμμών μαγνητικού πεδίου, που συγκρατούν πυκνές συγκεντρώσεις ηλιακού πλάσματος αιωρούμενες πάνω από την επιφάνεια του Ήλιου και οι οποίες συχνά σχετίζονται με τις εκρήξεις στεμματικής μάζας.

Η συγκεκριμένη έκρηξη, που συνέβη στις 15 Φεβρουαρίου, ευτυχώς δεν είχε ως στόχο τη Γη (αλλιώς θα μπορούσε να δημιουργήσει προβλήματα), αλλά «ταξιδεύει» μακριά από τον πλανήτη μα», καθώς προκλήθηκε στην πλευρά του Ήλιου που δεν «κοιτάζει» τη Γη.

Wow! The giant solar eruption of 15 Feb seen by #SolarOrbiter – the largest solar prominence ever observed in a single image together with the full solar disc, thanks to the novel design of our Full Sun Imager.
https://t.co/gtF6DLfkEy #ExploreFarther #WeAreAllSolarOrbiters pic.twitter.com/VS5jqRrcPU

— ESA's Solar Orbiter (@ESASolarOrbiter) February 18, 2022

Η εικόνα του φαινομένου έγινε ορατή από το όργανο του τηλεσκοπίου Solar Orbiter που λειτουργεί στο υπεριώδες τμήμα του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος. Και άλλες ηλιακές διαστημικές αποστολές, όπως το Parker Solar Probe της NASA, παρακολούθησαν το συμβάν.

Όπως αναφέρει η ESA, «μολονότι το συγκεκριμένο συμβάν δεν έστειλε μια έκρηξη φονικών σωματιδίων προς τη Γη, αποτελεί μια σημαντική υπενθύμιση για την απρόβλεπτη φύση του Ήλιου και τη σημασία της κατανόησης και παρακολούθησης της συμπεριφοράς του».

Η μεγαλύτερη προεξοχή που έχει παρατηρηθεί ποτέ

Άλλα διαστημικά τηλεσκόπια, όπως ο δορυφόρος SOHO της ESA/NASA, βλέπουν συχνά την ηλιακή δραστηριότητα με αυτόν τον τρόπο, αλλά είτε πιο κοντά στον Ήλιο, είτε πιο μακριά με τη βοήθεια ενός «αποκρυφιστή», ο οποίος εμποδίζει τη λάμψη του δίσκου του Ήλιου για να επιτρέψει λεπτομερείς εικόνες του ίδιου του στέμματος.

Έτσι, η προεξοχή που παρατηρήθηκε από τον Solar Orbiter είναι το μεγαλύτερο γεγονός του είδους του που έχει ποτέ καταγραφεί σε ένα ενιαίο οπτικό πεδίο μαζί με τον ηλιακό δίσκο, ανοίγοντας νέες δυνατότητες να δούμε για πρώτη φορά πώς γεγονότα όπως αυτά συνδέονται με τον ηλιακό δίσκο.

Ταυτόχρονα, το SOHO μπορεί να παρέχει συμπληρωματικές απόψεις σε ακόμη μεγαλύτερες αποστάσεις.

Τι είναι το Solar Orbiter

Το Solar Orbiter είναι, σύμφωνα με τους χειριστές του στο ESA, το πιο πολύπλοκο επιστημονικό εργαστήριο που έχει σταλεί ποτέ στον Ήλιο. Αν και το ζωογόνο άστρο μας αποτελεί αντικείμενο επιστημονικού ενδιαφέροντος εδώ και αιώνες, η συμπεριφορά του εξακολουθεί να αποτελεί γρίφο για τους επιστήμονες.

Το Solar Orbiter θα τραβήξει εικόνες του Ήλιου από πιο κοντά από οποιοδήποτε άλλο διαστημικό σκάφος στο παρελθόν και για πρώτη φορά θα εξετάσει τις αχαρτογράφητες πολικές περιοχές του.

Συνδυάζοντας παρατηρήσεις από τα έξι όργανα τηλεπισκόπησης του Solar Orbiter και τέσσερα σύνολα οργάνων in situ, οι επιστήμονες ελπίζουν να βρουν απαντήσεις σε ορισμένα βαθιά ερωτήματα:

1. Τι οδηγεί τον 11ετή κύκλο αύξησης και ύφεσης της μαγνητικής δραστηριότητας του Ήλιου;
2. Τι θερμαίνει το ανώτερο στρώμα της ατμόσφαιράς του, το στέμμα, σε εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου;
3. Τι οδηγεί στη δημιουργία του ηλιακού ανέμου;
4. Τι επιταχύνει τον ηλιακό άνεμο σε ταχύτητες εκατοντάδων χιλιομέτρων ανά δευτερόλεπτο;
5. Και πώς επηρεάζουν όλα αυτά τον πλανήτη μας;