Όσο πιο πρόθυμος είναι ένας χρήστης των social media να μοιραστεί με άλλους ειδήσεις και λοιπό περιεχόμενο, τόσο λιγότερη προθυμία έχει να νοιαστεί για την ακρίβεια αυτού που θέλει να προωθήσει, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται τα fake news.
Αυτό δείχνει μια νέα αμερικανική έρευνα του πανεπιστημίου ΜΙΤ που βασίστηκε σε πειράματα, σύμφωνα με την οποία πολλοί άνθρωποι είναι απρόθυμοι να σκεφτούν προηγουμένως κατά πόσο είναι αληθινό ή όχι το περιεχόμενο που θέλουν να μοιραστούν – αρκεί να τους τραβάει την προσοχή και να «τους κάνει».
Αρκεί μάλιστα, προτού καν το αποφασίσει, να αναρωτηθεί κανείς κατά πόσο θα μοιραστεί κάτι στα social media, για να μειωθεί η ικανότητα του να κρίνει και να ξεχωρίζει την αλήθεια από το ψέμα. Κάτι που αναπόφευκτα οδηγεί σε διάχυση περισσότερων ψευδών ειδήσεων (fake news).
Οι ερευνητές, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο επιστημονικό περιοδικό «Science Advances», ζήτησαν από 3.157 ανθρώπους να αξιολογήσουν μέσω διαδικτύου κατά πόσο ήσαν ακριβείς μια σειρά από ειδήσεις σχετικά με την πολιτική και την πανδημία. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν τυχαία σε δύο ομάδες.
Στη δεύτερη μόνο ομάδα οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να αναρωτηθούν αν θα μοιράζονταν κάποια είδηση μέσω Twitter ή Facebook. Διαπιστώθηκε ότι οι άνθρωποι αυτοί ήσαν 35% χειρότεροι στο να ξεχωρίσουν την αληθινή είδηση από την ψευδή, σε σχέση με τα μέλη της πρώτης ομάδας, που ποτέ δεν τους ζητήθηκε να αναρωτηθούν αν θα μοιράζονταν την είδηση με άλλους.
«Ρωτώντας απλώς τους ανθρώπους αν θέλουν να μοιραστούν κάποια πράγματα, τους κάνει πιο πιθανό να πιστέψουν τίτλους ειδήσεων που αλλιώς δεν θα πίστευαν και λιγότερο πιθανό να πιστέψουν τίτλους που θα έπρεπε να πιστέψουν», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής, καθηγητής του ΜΙΤ Ντέηβιντ Ραντ.
Οι ερευνητές έκαναν λόγο για «μια ουσιαστική ένταση ανάμεσα στο μοίρασμα και στην ακρίβεια στο πεδίο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης», καθώς «αυτά τα δύο πράγματα δεν ενισχύουν το ένα άλλο με θετικό τρόπο». Όπως είπαν, «αυτά τα ευρήματα δείχνουν ότι οι άνθρωποι μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στο να πιστέψουν ψευδείς ισχυρισμούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δεδομένου ότι το μοίρασμα είναι βασικό συστατικό αυτού που κάνει κοινωνικά τα social media».
