Η επίσημη ονομασία μιας χώρας πολλές φορές δεν συμπίπτει με το όνομα με το οποίο είναι ευρέως γνωστή. Πάρτε για παράδειγμα τη Γερμανία, όπως την αποκαλούμε εμείς, της οποία το επίσημο όνομα δεν έχει καμία σχέση, όπως φυσικά και τη Γαλλία, που σε μια πιστή ετυμολογική απόδοση θα έπρεπε να αναφέρεται ως Φραγκία. Κάτι παρόμοιο, αν και με πολύ διαφορετική ιστορία, ισχύει και για την Τσεχία!
Μετά το τέλος του κομμουνιστικού καθεστώτος στην Τσεχοσλοβακία το 1989, κατά τη διάρκεια της ειρηνικής Βελούδινης Επανάστασης, ακολούθησε η διάλυση της Τσεχοσλοβακίας σε δυο κράτη το 1993. Σλοβακία και Τσεχία έχουν παραμείνει στενοί συνεργάτες, ενώ ανήκουν μαζί με άλλες χώρες της Κεντρικής Ευρώπης στην ομάδα του Βίσεγκραντ. Έτσι, η Τσεχική Σοσιαλιστική Δημοκρατία, η οποία αποτελούσε ομόσπονδο κράτος της Τσεχοσλοβακίας, μετεξελίχτηκε σε Τσεχική Δημοκρατία και όχι απλώς σε Τσεχία!
Για χρόνια αναρωτιόμασταν τον λόγο που από όλη την Ευρώπη, για να μην πούμε την υφήλιο, η μόνη δυτική Δημοκρατία που ένιωθε την ανάγκη να προσθέτει το εθνοτικό της χαρακτηριστικό ως επίθετο του πολιτεύματός της ήταν η Τσεχία (εντάξει, Τσεχική Δημοκρατία!).
Μέχρι το 2016, ο κόσμος ή για να ακριβολογούμε εμείς στην Ελλάδα, γνώριζε τη χώρα ως Τσεχία, αλλά η επίσημη ονομασία του κράτους ήταν Τσεχική Δημοκρατία. Θα έχετε παρατηρήσει σε επίσημες διοργανώσεις, πως η χώρα έφερε τον επίσημο τίτλο Τσεχική Δημοκρατία (έτσι την αποκαλούν και οι Αγγλοσάξονες, αλλά και οι Γαλλόφωνοι).
Η χώρα έλκει το όνομά της από τη σλαβική φυλή των Τσέχων, που εντοπίζεται ήδη από τον 9ο αιώνα στην περιοχή της κεντρικής Βοημίας. Αν και οι ρίζες του ονόματος χάνονται στους αιώνες, στη μικρή χώρα του πάλαι ποτέ ανατολικού μπλοκ αναφέρεται πως το όνομά τους προέρχεται από τον αρχηγό της φυλής τους, τον Τσεχ, που του οδήγησε στο μέρος όπου βρίσκονται μέχρι και σήμερα στην Κεντρική Ευρώπη.
Η απόφαση που έλαβε η Τσεχία
Το 2016, η Τσεχική Δημοκρατία άλλαξε ονομασία και έγινε επισήμως «Τσεχία» («Czechia»), με στόχο η μονή ονομασία να χρησιμοποιείται πιο εύκολα από εταιρείες και αθλητές πάνω σε εμπορικά προϊόντα.
Επιτροπή αποτελούμενη από τους ανώτερους θεσμικούς παράγοντες της χώρας δήλωσε επισήμως ότι θέλει η χώρα να πάψει να αποκαλείται άνευ λόγου «Τσεχική Δημοκρατία», πλην των περιπτώσεων που λόγω επισημότητας πρέπει να αναφέρεται το επίσημο συνταγματικό της όνομα.
Εάν και στα ελληνικά, η χώρα αναφέρεται συνήθως ως Τσεχία, στις βασικότερες γλώσσες της Ευρώπης αυτή αναφερόταν, ακόμα και χωρίς να υφίσταται λόγος επισημότητας, ως «Τσεχική Δημοκρατία», σε αντίθεση με τους γείτονές της, για παράδειγμα τη Σλοβακία ή την Ουγγαρία.
Όπως αναφέρεται και στην ιστοσελίδα της Τσεχικής πρεσβείας στην Ελλάδα: «Η κυβέρνηση της Τσεχικής Δημοκρατίας έχει αποφασίσει να παρουσιάσει τη σύντομη ονομασία της χώρας «Česko» και να καταχωρήσει επισήμως τις ξενόγλωσσες εκδοχές της, π.χ. Czechia (στα αγγλικά), Tchéquie (στα γαλλικά), Chequia (στα ισπανικά) ή Τσεχία (στα ελληνικά), στις αντίστοιχες βάσεις δεδομένων των Ηνωμένων Εθνών.
Η επίσημη, πολιτικού χαρακτήρα ονομασία της χώρας «η Τσεχική Δημοκρατία» παραμένει εν ισχύ (ήτοι η σύντομη ονομασία δεν αντικαθιστά την επίσημη ονομασία της χώρας «Τσεχική Δημοκρατία») και θα συνεχιστεί να χρησιμοποιείται, κυρίως σε επίσημες περιπτώσεις.
Συνιστάται, ωστόσο, η σύντομη ονομασία να χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις όπου δεν χρειάζεται η χρήση της επίσημης ονομασίας των χωρών, όπως είναι π.χ. οι αθλητικές, πολιτιστικές ή επιχειρηματικές εκδηλώσεις».
Οι αλλαγές του ονόματος
Μέσα στο 2022 πολλές ιστοσελίδες, οργανισμοί και εταιρείες άρχισαν να υιοθετούν το νέο όνομα της χώρας.
Την 1η Ιουλίου του 2022, το Associated Press αναφέρθηκε στην απόφαση της ευρωπαϊκή χώρας με έναν τίτλο: «Τσεχία-Τσεχική Δημοκρατία: Και τα δυο είναι αποδεκτά».
Μεταξύ Σεπτεμβρίου και Οκτωβρίου του 2022 οργανισμοί όπως η UEFA, το ΝΑΤΟ, η Παγκόσμια Τράπεζα και η FIFA υιοθέτησαν επισήμως το όνομα «Τσεχία».
Το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι η EBU, η οποία στις 10 Φεβρουαρίου του 2023 ανακοίνωσε πως στον επερχόμενο διαγωνισμό της Eurovision οι αναφορές θα γίνονται με τη νέα ονομασία της χώρας.
https://twitter.com/AhmadHalloun/status/1624156566881460233?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1624156566881460233%7Ctwgr%5E24d52782a13be6d52da4065d4b15eb49a7da31fa%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Feurovisionfun.com%2F2023%2F02%2FCF84CF83CEB5CF87CEAFCEB1-CEBCCEB5-CF84CEBF-CF8CCEBDCEBFCEBCCEB1-czechia-CF83CF84CEB7CEBD-eurovision-2023%2F