Σαν σήμερα, 21 Ιανουαρίου το 1950, πέθανε ο πρωτοποριακός – για την εποχή του – συγγραφέας, Τζορτζ Όργουελ. Ο Τζορτζ Όργουελ έμεινε γνωστός για τα δύο επίκαιρα – μέχρι και σήμερα – βιβλία, «Η φάρμα των ζώων» και το «1984».
Ο Τζορτζ Όργουελ γεννήθηκε στις 15 Ιουνίου του 1903 στο Μοτιχάρι της τότε Βρετανικής Ινδίας. Το πραγματικό του όνομα ήταν Έρικ Άρθουρ Μπλερ και ήταν συγγραφέας, λογοτέχνης και δημοσιογράφος. Το έργο του χαρακτηρίζεται από ξεκάθαρο πεζό λόγο, συνειδητότητα των κοινωνικών ανισοτήτων, αντίθεση στα ολοκληρωτικά καθεστώτα και αφοσίωση στο δημοκρατικό σοσιαλισμό.
Θεωρείται ως ένας από τους Άγγλους συγγραφείς του 20ου αιώνα με τη μεγαλύτερη επιρροή και ως ένας από τους πιο σημαντικούς χρονικογράφους της Αγγλικής κουλτούρας της γενιάς του. Ο Όργουελ έγραψε κριτικές λογοτεχνίας, ποίηση, μυθιστορήματα και πολεμικές ανταποκρίσεις. Το 2008, οι Times, τον κατέταξαν ως δεύτερο στη λίστα με τους «50 κορυφαίους Βρετανούς συγγραφείς από το 1945».
Η πορεία της ζωής του
Σε ηλικία, μόλις, 14 ετών μπήκε σε κολλέγιο και αμέσως άρχισε να δημοσιεύει άρθρα του σε μαθητικά περιοδικά. Το 1921 αντί να δεχθεί μια πανεπιστημιακή υποτροφία που του δόθηκε και έγινε αξιωματικός της αποικιακής αστυνομίας. Σύντομα, ωστόσο, αντιλήφθηκε πως ο συγκεκριμένος θεσμός δεν είναι αρεστός από τους ντόπιους και έτσι το 1927 και ενώ βρισκόταν με άδεια στο Λονδίνο παραιτήθηκε και αποφάσισε να μην επιστρέψει ποτέ στη Βιρμανία. Το άρθρο 1934 του 1934) και το άρθρο 1934 του 1934 και το άρθρο 1934 του 1934 (1934) και το άρθρο 1934 του 1934 (Σκοποβολή ενός ελέφαντα), 1936).
Η ζωή στο Παρίσι και το Λονδίνο
Έκτοτε έζησε για καιρό φτωχική ζωή στο Παρίσι και το Λονδίνο, αλλάζοντας περιστασιακά επαγγέλματα και συναναστρεφόμενος με περιθωριακούς. Ήταν μια συνειδητή από μέρους του απόρριψη του αστικού τρόπου ζωής, που συνοδεύτηκε από την πολιτική του ωρίμανση. Ο ίδιος χαρακτήριζε τον εαυτό του αναρχικό.
Τα βιβλία του «Οι αλήτες του Παρισιού και του Λονδίνου» (1933), «Μέρες της Βιρμανίας» (1934), «Η κόρη του παπά» (1935) και «Ο δρόμος προς την αποβάθρα του Γουίγκαν» (1937), δίνουν το χρονικό της περιόδου αυτής και καταγράφουν την εξέλιξη των ιδεών του.
Η πορεία του ως δημοσιογράφος
Στην συνέχεια, βρέθηκε ως δημοσιογράφος στον Ισπανικό Εμφύλιο, αλλά τελικά πολέμησε μέσα από τις τάξεις της δημοκρατικής πολιτοφυλακής. Εκεί προέκυψε και η απέχθεια προς τον κομμουνισμό, αφού πολέμησε εναντίον των κομμουνιστών στη μάχη της Βαρκελώνης. Όταν επέστρεψε από την Ισπανία συνέχισε να δουλεύει ως δημοσιογράφος (ραδιόφωνο του BBC, εφημερίδα Tribune) γράφοντας ακόμα και τα δημοσιογραφικά κείμενα με λογοτεχνικό στυλ. Στην ακμή του, ωστόσο, προσβλήθηκε από φυματίωση και πέθανε σε νοσοκομείο του Λονδίνου στις 3 Ιανουαρίου 1950, σε ηλικία μόλις 46 ετών.
Ο όρος «Οργουελικός»
Είναι από τις ελάχιστες περιπτώσεις που προς τιμή ενός συγγραφέα δημιουργήθηκε ένας πολιτικός όρος, ο «Οργουελικός». Ο όρος «Οργουελικός» περιγράφει ολοκληρωτικές και απολυταρχικές πρακτικές. Το έργο του Όργουελ συνεχίζει να επηρεάζει τη μαζική και πολιτική κουλτούρα. Ο όρος εντάχθηκε στο λεξιλόγιο μαζί με αρκετούς από τους νεολογισμούς του, συμπεριλαμβανομένων των ακόλουθων: Ψυχρός πόλεμος, Μεγάλος Αδελφός, Αστυνομία Σκέψης, Δωμάτιο 101, Διπλή σκέψη και Έγκλημα σκέψης.
Τα δύο «προφητικά» βιβλία του
Στα δύο «προφητικά» του έργα ανήκουν το δυστοπικό μυθιστόρημα «1984» (1949) και η αλληγορική νουβέλα «Η φάρμα των ζώων» (1945). Και τα δύο προμηνύουν γεγονότα που θα πραγματοποιούνταν στο μέλλον σχετικά με την εξουσία.
Το αριστουργηματικό «1984» είναι η απόδειξη πως ο Όργουελ είχε και την σπάνια ικανότητα να «βλέπει» μπροστά από την εποχή του, αφού περιέγραψε το τι μπορεί να συμβεί στον απλό άνθρωπο, όταν η εξουσία ασκείται ως αυτοσκοπός. Ουσιαστικά είναι μία ζοφερή προειδοποίηση για πολλά από τα πράγματα που ζούμε σήμερα. Αρκεί μόνο να σκεφτεί κανείς πως η έκφραση «big brother», ο «Μεγάλος Αδερφός» ο οποίος έρχεται για να απειλήσει την ιδιωτικότητα του ατόμου είναι ένας όρος ο οποίος γεννήθηκε μέσα σε αυτό το βιβλίο.
Η «Φάρμα των Ζώων» είναι μια αλληγορία, μία σκληρή καταδίκη του σταλινισμού και κάθε μορφής ολοκληρωτισμού αφού τα ζώα που ξεσηκώνονται για να αποτινάξουν από πάνω τους τον ζυγό του ανθρώπου, σύντομα αντιλαμβάνονται πως ο αντικαταστάτης του είναι ακόμα χειρότερος. Κυρίως γιατί εξαφανίζει τις δυνατότητες για αντίδραση… Είναι η καυστική απεικόνιση της νέας και ελπιδοφόρας ηγεσίας που, μόλις έρθει στην εξουσία, γίνεται ό,τι και όλες οι προηγούμενες.
Σαν σήμερα: Η 21η Ιανουαρίου στην Ιστορία
Γεγονότα
- 1878: Ο ελληνικός στρατός, αποτελούμενος από 24.000 πεζούς, 300 ιππείς και 4 πυροβολαρχίες, υπό τον αντιστράτηγο Σκαρλάτο Σούτσο, εισβάλλει άνευ κηρύξεως πολέμου στην τουρκοκρατούμενη Θεσσαλία, για να προστατεύσει τους επαναστάτες Θεσσαλούς. Μέσα σε δύο ημέρες θα απελευθερώσει τα χωριά μέχρι τον Δομοκό.
- 1911: Ξεσπά η μεγάλη απεργία των εργαζόμενων στα τραμ της Αθήνας. Η κυβέρνηση επιστρατεύει απεργοσπάστες, το στρατό και την αστυνομία, αλλά δεν καταφέρνει να πλήξει το φρόνημά τους. Τελικά θα πετύχουν τη μείωση των ωρών εργασίας τους από 13-14 σε 10.
- 1942: Ο αμερικανός ζωγράφος Έντουαρντ Χόπερ ολοκληρώνει τον περίφημο πίνακά του «Nighthawks».
- 1946: Το ΚΚΕ ζητά την αποχώρηση των Άγγλων από την Ελλάδα. Την ίδια μέρα, οι Σοβιετικοί καταγγέλλουν στον ΟΗΕ την παρατεταμένη παραμονή των αγγλικών στρατευμάτων στην Ελλάδα.
- 1975: Οι πρωτεργάτες του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου, μετά την ολοκλήρωση της ανάκρισης, οδηγούνται στις φυλακές Κορυδαλλού.
Γεννήσεις
- 1921: Αλέξης Δαμιανός, έλληνας σκηνοθέτης, ηθοποιός και συγγραφέας. Οι ταινίες του «Μέχρι το πλοίο» και «Ευδοκία» σηματοδότησαν την ιστορία του νέου ελληνικού κινηματογράφου. (Θαν. 4/5/2006)
- 1924: Τέλι Σαβάλας, ελληνικής καταγωγής αμερικανός ηθοποιός. («Κότζακ») (Θαν. 22/1/1994)
- 1941: Πλάθιντο Ντομίνγκο, ισπανός τενόρος.
Θάνατοι
- 1950: Τζορτζ Όργουελ, άγγλος συγγραφέας, φιλολογικό ψευδώνυμο του Έρικ Άρθουρ Μπλερ. («H Φάρμα των Ζώων», «1984») (Γεν. 25/6/1903)
- 1984: Γιάννης Σκαρίμπας, Ιδιότυπος ποιητής, πεζογράφος και θεατρικός συγγραφέας, που χρονικά μόνο τοποθετείται στη γενιά του τριάντα. Αποτελεί μια μοναχική περίπτωση στα ελληνικά γράμματα, και για πολλά χρόνια αγνοήθηκε από την κριτική. (Γεν. 28/9/1893)
- 2020: Κατερίνα Αγγελάκη – Ρουκ, ελληνίδα ποιήτρια
