Στις 25 Νοεμβρίου 1973, μία εβδομάδα μετά την εξέγερση στο Πολυτεχνείο, ο στρατιωτικός Δημήτρης Ιωαννίδης ανέλαβε τα ηνία της Χούντας των Συνταγματαρχών, αφού ηγήθηκε του πραξικοπήματος που έστειλε την κυβέρνηση Μαρκεζίνη στο περιθώριο και τον Παπαδόπουλο με τον Παττακό στην πολιτική απομόνωση.
Η παραμονή του στην εξουσία διήρκησε μόλις 7 μήνες να και επισήμως δεν είχε κανένα τίτλο. Οι ατυχείς επιλογές του, η ανεπάρκειά του και η τραγωδία της Κύπρου, χαρακτήρισαν την διοίκησή του.
Πού απέτυχε η δεύτερη Χούντα
Η αδιαφορία απέναντι στις τουρκικές επεκτακτικές βλέψεις στο Αιγαίο, η εισβολή στην Κύπρο, η αποκάλυψη σκανδάλων του καθεστώτος Γεωργίου Παπαδόπουλου καθώς και η σοβαρή εκκλησιαστική κρίση που ξέσπασε με την καθαίρεση του μητροπολίτη Ιερώνυμου, οδήγησαν στην αποσύνθεση της δικτατορίας.
Συγχρόνως επέβαλε ένα τρομερό καθεστώς φόβου χειρότερο από πριν, με τα βασανιστήρια να είναι το ισχυρότερο επιχείρημα για αποδοχή του καθεστώτος του.
Τουρκικές απειλές στο Αιγαίο
Την 1η Νοεμβρίου 1973 δημοσιεύτηκε στην τουρκική Εφημερίδα της Κυβερνήσεως απόφαση, με την οποία εκχωρήθηκαν στην κρατική τουρκική εταιρεία πετρελαίου (ΤΡΑΟ) 27 άδειες έρευνας για τον εντοπισμό πετρελαίου και φυσικού αερίου ακόμα και σε ελληνικές περιοχές. Στον συνημμένο χάρτη της απόφασης συμπεριλαμβάνονταν οι θαλάσσιες περιοχές δυτικά της Μυτιλήνης, βορειοδυτικά της Χίου και νότια της Λήμνου.
Η αντίδραση της Χούντας ήρθε τρεις μήνες αργότερα και περιορίστηκε σε διαβήματα διαμαρτυρίας που υποστήριζαν τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα στο Αιγαίο. Ακολούθησε ανταλλαγή διακοινώσεων μεταξύ ελληνικής και τουρκικής πλευράς, με την τελευταία να τονίζει πως “τα ελληνικά νησιά που βρίσκονται κοντά στις τουρκικές ακτές, δεν έχουν δική τους υφαλοκρηπίδα”.
Για την Ελλάδα ήταν ζήτημα οικονομικής επιβίωσης η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων πετρελαίου στις περιοχές που της αναλογούσαν, καθώς η τιμή του πετρελαίου είχε παρουσιάσει ραγδαία αύξηση από τον Οκτώβριο του 1973 και υπήρχε άμεσα ανάγκη για οικονομική στήριξη της χώρας.
Στις 29 Μαΐου 1974, το τουρκικό υδρογραφικό σκάφος “Τσανταρλί” ξεκίνησε το ταξίδι του προς την ελληνική υφαλοκρηπίδα, συνοδευόμενο από 32 πολεμικά πλοία. Στις 6 Ιουνίου χορηγήθηκαν τρεις νέες άδειες στην ΤΡΑΟ για τις περιοχές μεταξύ Λήμνου και Μυτιλήνης. Η τουρκική κυβέρνηση, προκειμένου να κατευνάσει το ήδη αρκετά τεταμένο κλίμα, πρότεινε την συγκρότηση ελληνοτουρκικών επιτροπών που θα ήταν υπεύθυνες για την επίλυση των παραπάνω προβλημάτων. Η ελληνική πλευρά αρνήθηκε.
Δύο μέρες πριν την εισβολή στην Κύπρο, στις 18 Ιουλίου 1974, ο χάρτης επεκτάθηκε επιτρέποντας στην Τουρκία να στείλει ερευνητικά πλοία δυτικά της Σαμοθράκης και των Δωδεκανήσων. Η τουρκική απειλή, όμως, δεν στάθηκε ικανή να πείσει τον πρωθυπουργό Αδαμάντιο Ανδρουτσόπουλο και τον δικτάτορα Ιωαννίδη ούτε για εκδημοκρατισμό του καθεστώτος ούτε για ηπιότερη στάση απέναντι στους πολιτικούς αντιπάλους. Αντιθέτως, στο διάστημα των τελευταίων μηνών της χούντας οι συλλήψεις, η λογοκρισία, οι φυλακίσεις και οι εκτοπισμοί αντιπολιτευόμενων σε τόπους εξορίας συνεχίστηκαν αδιάκοπα.
Εκκλησιαστική κρίση
Η Χούντα Ιωαννίδη συνοδεύτηκε από την επίσης πραξικοπηματική ανατροπή του Ιερώνυμου από τη θέση του αρχιεπισκόπου. Από τις πρώτες μέρες που ανέλαβε τη διακυβέρνηση ο κατά κόσμον Βυσσαρίων Τίκας μεθόδευσε την αναρρίχησή του στον αρχιεπισκοπικό θρόνο. Και τα κατάφερε. Ο Αρχιεπίσκοπος, πλέον, Σεραφείμ ήταν από τους πρώτους που υποστήριξαν την ανατροπή του Γ.Παπαδόπουλου, γεγονός που βοήθησε σ’ αυτή την εξέλιξη.
Στις αρχές Ιανουαρίου 1974 καταργήθηκε η Ιερά Σύνοδος και την θέση της πήρε η Έκτακτος Μείζων Σύνοδος με σκοπό την εκλογή αρχιεπισκόπου. Η διαδικασία προέβλεπε την εκλογή τριών μητροπολιτών μέσω ψηφοφορίας, εκ των οποίων ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, Φαίδων Γκιζίκης, θα όριζε τον αρχιεπίσκοπο.
Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ο Σεραφείμ θα αναλάβει τη θέση, αποκλείστηκαν από την ψηφοφορία πάνω από 40 μητροπολίτες. Στις 12 Ιανουαρίου πραγματοποιήθηκε η ψηφοφορία. Με δώδεκα ψήφους, ο Σεραφείμ απέκτησε το προβάδισμα και κέρδισε τη θέση του αρχιεπισκόπου. Η πραξικοπηματική, όμως, διαδικασία εκλογής προκάλεσε έντονες αντιδράσεις ακόμα και μέσα στον χώρο της Εκκλησίας.
Πηγή: mixanitouxronou.gr
