Πρώην γραμματέας των Ναζί, η οποία εργαζόταν ως έφηβη για τον διοικητή ενός ναζιστικού στρατοπέδου συγκέντρωσης στη σημερινή Πολωνία, καταδικάστηκε την Τρίτη (20/12) για συνέργεια στις δολοφονίες περισσότερων από 10.500 ανθρώπων.
Η Ίρμγκαρντ Φούρχνερ, 97 ετών, προσλήφθηκε ως έφηβη στενογράφος στο Στούτχοφ και εργάστηκε εκεί από το 1943 έως το 1945. Το στρατόπεδο συγκέντρωσης Στούτχοφ ήταν στρατόπεδο συγκέντρωσης που δημιούργησαν οι Ναζί στην Πολωνία, το πρώτο που δημιουργήθηκε εκτός Γερμανίας.
Ως θέση κατασκευής επιλέχθηκε μια περιοχή στα δυτικά της μικρής πόλης Στούτοβο, απομονωμένη, δασωμένη, ψυχρή και υγρή, 3 χλμ. περίπου από την ακτή της Βαλτικής και 36 χλμ. από το Γκντανσκ.
Όπως μεταδίδει το βρετανικό BBC, η Φούρχνερ, η πρώτη γυναίκα ναζί που δικάζεται για ναζιστικά εγκλήματα εδώ και δεκαετίες, καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης δύο ετών με αναστολή. Αν και ήταν πολιτική υπάλληλος, ο δικαστής συμφώνησε ότι είχε πλήρη επίγνωση του τι συνέβαινε στο στρατόπεδο.
Περίπου 65.000 άνθρωποι πιστεύεται ότι πέθαναν σε φρικτές συνθήκες στο Στούτχοφ, μεταξύ των οποίων Εβραίοι κρατούμενοι, μη Εβραίοι Πολωνοί και αιχμάλωτοι Σοβιετικοί στρατιώτες.
Ένοχη για τον θάνατο 10.505 ανθρώπων
Η Φούρχνερ κρίθηκε ένοχη για συνέργεια στη δολοφονία 10.505 ανθρώπων και συνέργεια στην απόπειρα δολοφονίας άλλων πέντε. Καθώς εκείνη την εποχή ήταν μόλις 18 ή 19 ετών, δικάστηκε σε ειδικό δικαστήριο ανηλίκων.
Στο Stutthof, που βρίσκεται κοντά στη σημερινή πολωνική πόλη Γκντανσκ, χρησιμοποιήθηκε μια ποικιλία μεθόδων για τη δολοφονία των κρατουμένων και χιλιάδες πέθαναν στους θαλάμους αερίων εκεί από τον Ιούνιο του 1944.
Το δικαστήριο στο Ιτζεχόε της βόρειας Γερμανίας άκουσε επιζώντες του στρατοπέδου, ορισμένοι από τους οποίους πέθαναν κατά τη διάρκεια της δίκης.
Όταν ξεκίνησε η δίκη τον Σεπτέμβριο του 2021, η Ίρμγκαρντ Φούρχνερ διέφυγε από το γηροκομείο της και τελικά βρέθηκε από την αστυνομία σε έναν δρόμο του Αμβούργου.
Μια σειρά από διώξεις έχουν λάβει χώρα στη Γερμανία από το 2011, μετά την καταδίκη του πρώην φρουρού του ναζιστικού στρατοπέδου θανάτου John Demjanjuk, η οποία δημιούργησε το προηγούμενο ότι το να είσαι φρουρός ήταν επαρκές στοιχείο για την απόδειξη της συνέργειας.
Στις 9 Μαΐου 1945 άνδρες της 48ης Στρατιάς του Μετώπου της Λευκορωσίας του Κόκκινου Στρατού, υπό το Συνταγματάρχη Σ. Κ. Κυπλένκοβ (S.C. Cyplenkov) απελευθέρωσαν το Στούτχοφ. Βρήκαν εκεί μόνον 100 περίπου κρατουμένους, που είχαν καταφέρει να κρυφτούν κατά την εκκένωση του στρατοπέδου.
Το τέλος του πολέμου και οι δίκες των Ναζί
Μετά τη λήξη του πολέμου κάποιοι από τους SS του Στούτχοφ συνελήφθησαν και δικάστηκαν. Ο Πάουλυ δικάστηκε από βρετανικό Στρατοδικείο, καθώς συνελήφθη στο Νόιενγκάμμε, και εκτελέστηκε. Ο Βέρνερ Χόππε καταδικάστηκε αρχικά σε φυλάκιση 5 ετών και 3 μηνών στη Γερμανία, ποινή που αυξήθηκε στα εννέα έτη ύστερα από έφεση.
Στην Πολωνία έγιναν δύο δίκες για τους υπεύθυνους του στρατοπέδου: Μία κατά το διάστημα Απριλίου – Μαΐου 1946 (καταδικάστηκαν σε θάνατο 6 ναζί των SS και 5 κάπος, ποινές που εκτελέστηκαν στις 4 Ιουνίου 1946) και μια δεύτερη, τον Οκτώβριο του 1947, στην οποία καταδικάστηκαν σε θάνατο 9 SS και ένας κάπο, ενώ άλλοι καταδικάστηκαν σε ελαφρύτερες ποινές.
Δίκες έγιναν επίσης και στη Γερμανία, σε μια από τις οποίες ο επιλεγόμενος «Χασάπης του Στούτχοφ», ναζί Φριτς Ζελόνκε (Fritz Selonke) καταδικάστηκε απλά σε διετή φυλάκιση. Ο Ότο Κνοτ σε δίκη του στο Τύμπινγκεν της Γερμανίας το 1964 βρέθηκε αθώος ενώ δεν συνελήφθη ποτέ ο Δρ. Σπάνερ.
