Η ημερομηνία έγραφε 12 Ιονίου 1942 και η έφηβη Άννα Φρανκ λάμβανε ως δώρο ένα ημερολόγιο, τον καμβά πάνω στον οποίο «ζωγράφισε» την φρικιαστική της ζωή, ως τον μαρτυρικό της θάνατο από τους Ναζί.
Η οικογένειά της είχε μετακομίσει στο Άμστερνταμ από τότε που οι Ναζί πήραν την εξουσία στη Γερμανία, αλλά παγιδεύτηκε όταν η γερμανική κατοχή επεκτάθηκε και στην Ολλανδία. Καθώς οι διώξεις των Εβραίων εντάθηκαν, οι Άννα και οι αγαπημένοι της άρχισαν τον Ιούλιο του 1942 να κρύβονται σε μυστικά δωμάτια που είχε διαμορφώσει στο γραφείου του, ο πατέρας της, Όττο Φρανκ.
Δύο χρόνια αργότερα, τους κατέδωσαν και η οικογένεια οδηγήθηκε στα στρατόπεδα συγκέντρωσης της ναζιστικής Γερμανάις. Για την ακρίβεια, η Γκεστάπο λεηλάτησε τη σοφίτα, όπου κρυβόταν η οικογένειά της, αφήνοντας ανάκατα στο πάτωμα περιοδικά, βιβλία, εφημερίδες κτλ. Ανάμεσα στα στραπατσαρισμένα υπάρχοντα των Φρανκ, λίγες μέρες αργότερα, μια καθαρίστρια βρήκε το ημερολόγιο της Άννα.
Χωρίς να ξέρει τι ήταν, το παρέδωσε στη Μιπ και την Έλλη, δύο κορίτσια, που η βοήθειά τους στις εβραϊκές οικογένειες δεν αποκαλύφθηκε ποτέ. Η Άννα και η αδελφή της, Μαργκότ, μεταφέρθηκαν, δύο μήνες πριν το θάνατο της μητέρας τους, στο γερμανικό στρατόπεδο Μπέργκεν – Μπέλζεν.
Εκεί η Άννα έδειξε το ίδιο κουράγιο και καρτερικότητα που την είχαν κάνει γνωστή στο Άουσβιτς. Τον Φεβρουάριο του 1945 και τα δυο κορίτσια αρρώστησαν από τύφο. Μια μέρα, η Μαργκότ, προσπαθώντας να σηκωθεί από το κρεβάτι της, που βρισκόταν ακριβώς πάνω από το κρεβάτι της Άννα, έχασε την ισορροπία της και έπεσε κάτω. Στην κατάσταση που βρισκόταν, ο οργανισμός της δεν άντεξε το σοκ. Ο θάνατος της αδελφής της προκάλεσε στην Άννα αυτό που όλα τα προηγούμενα βάσανά της δεν μπόρεσαν να προκαλέσουν: έσπασε το ηθικό της. Λίγες μέρες αργότερα, στις αρχές Μαρτίου, άφησε κι εκείνη την τελευταία της πνοή.
Το ημερολόγιο εκδόθηκε στην ολλανδική γλώσσα, με τον τίτλο «Het Achterhuis»
Ο πατέρας της, Όττο, ο μόνος που επέζησε διαβιώντας ουσιαστικά επί οκτώ στη σοφίτα του σπιτιού τους, γύρισε μετά το τέλος του πολέμου στο Άμστερνταμ, όπου ανακάλυψε ότι το ημερολόγιό της κόρης του είχε διασωθεί. Πεπεισμένος ότι αποτελούσε μοναδική μαρτυρία, προχώρησε στην έκδοσή του. Το ημερολόγιο εκδόθηκε στην ολλανδική γλώσσα, με τον τίτλο «Het Achterhuis» (Το πίσω σπίτι), σύμφωνα με όσα αναφέρει στο λήμμα για το θέμα, η wikipedia.
Το ημερολόγιο, που είχε δοθεί στην Άννα ως δώρο για τα 13α γενέθλιά της, περιγράφει τα γεγονότα της ζωής της από τις 12 Ιουνίου 1942 μέχρι την τελευταία μέρα που έγραψε σ’ αυτό, την 1η Αυγούστου 1944, όταν και συνελήφθη από τους Γερμανούς.
Γραμμένο από την ίδια στα ολλανδικά, μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες (περισσότερες από 60) κι έγινε ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα βιβλία του κόσμου. Διασκευάστηκε για την τηλεόραση, τον κινηματογράφο, το θέατρο, ακόμα και για την όπερα. Το βιβλίο δίνει μια λεπτομερή περιγραφή της καθημερινής ζωής κατά τη διάρκεια της Ναζιστικής Κατοχής· μέσω των γραπτών της, η Άννα Φρανκ έγινε ένα από τα πιο γνωστά θύματα του Ολοκαυτώματος.
Στα 80 χρόνια που έχουν περάσει από την ημέρα που η Άννα Φρανκ έπιασε στα χέρια της το τετράδιο, πολλοί αρνητές του Ολοκαυτώματος, όπως ο Ρομπέρ Φωρισσόν και ο Ντέιβιντ Ίρβινγκ, επέκριναν το «Ημερολόγιο της Άννα Φρανκ» ως μερικώς πλαστό.
Το χρονικό της έκδοσης και οι άγνωστες σελίδες του ημερολογίου της Άννας Φρανκ
Η πρώτη μεταγραφή του ημερολογίου της Άννας έγινε από τον Όττο Φρανκ για τους συγγενείς του στην Ελβετία. Η δεύτερη, μια σύνθεση στην πραγματικότητα της επανασυγγραφής του κειμένου, αποσπασμάτων από τα δοκίμιά της και σκηνών από τα αρχικά της ημερολόγια, έγινε το πρώτο χειρόγραφο προς έκδοση, με επίλογο γραμμένο από φίλο της οικογένειας, στον οποίο εξιστορούνταν η τύχη της συγγραφέως, που πέθανε πριν ακόμη ενηλικιωθεί.
Ο εκδοτικός οίκος Contact Publishing προσφέρθηκε να εκδώσει το βιβλίο αλλά συμβούλευσε τον Όττο Φρανκ να αποφύγει τις αφηγήσεις εκείνες που υποδείκνυαν την αναδυόμενη σεξουαλικότητα της Άννας, εξαιτίας πιθανών αντιδράσεων συντηρητικών κύκλων, ενώ πρότεινε και σειρά από περικοπές. Αρκετές από τις καταχωρήσεις του ημερολογίου διαγράφηκαν πριν κυκλοφορήσει το βιβλίο στις 25 Ιουνίου 1947. Το 1950 εκδόθηκε στη Μ. Βρετανία και το 1952 στις ΗΠΑ. Το ημερολόγιο έγινε αμέσως μπεστ σέλερ και κέρδισε το βραβείο Πούλιτζερ το 1955.
Το «Σπίτι της Άννας Φρανκ» ανακοίνωσε την ύπαρξή των χαμένων σελίδων.
Το 1998 η είδηση ότι υπάρχουν πέντε ακόμα σελίδες που δεν είχαν ποτέ δημοσιευθεί, αναθέρμανε το ενδιαφέρον του κοινού. Πενήντα τρία χρόνια από το θάνατο της Άννας και δεκαοκτώ μετά το θάνατο του πατέρα της Όττο, το «Σπίτι της Άννας Φρανκ» ανακοίνωσε την «ανακάλυψη» των χαμένων σελίδων.
Ο πατέρας της Άννας σύμφωνα με την τελευταία του επιθυμία άφησε τα πνευματικά δικαιώματα του «Ημερολογίου» στο Iνστιτούτο Άννα Φρανκ και τα ίδια τα ημερολόγια (δεν ήταν ένα, αλλά αρκετά) στο Ολλανδικό Kρατικό Iνστιτούτο για τα Πολεμικά Έγγραφα.
Τις πέντε «χαμένες» σελίδες του ημερολογίου ο Όττο Φρανκ είχε φροντίσει να τις εμπιστευτεί σε κάποιον υπάλληλο του Ιδρύματος Άννα Φρανκ. Οι σελίδες περιλαμβάνουν ωμές κρίσεις «για το γάμο των γονιών της», κάτι που ο πατέρας της δεν ήθελε να δει το φως της δημοσιότητας. Έτσι η -όπως νόμιζαν όλοι- οριστική έκδοση του Ημερολογίου του 1986 είναι κατά πέντε σελίδες ελλιπής.
Παρά ταύτα, το Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ, περιγράφει συγκινητικά τη ζωή μιας έφηβης, τις ανάγκες και τις ανησυχίες της μέσα στο ζοφερό φόντο του ναζισμού, τις ελπίδες της για έναν καλύτερο κόσμο, στοιχεία που την ανέδειξαν σε ένα εξαιρετικά δυνατό πρόσωπο-σύµβολο για κάθε ελεύθερο άνθρωπο.
Τον Μάϊο του 2018, η τεχνολογία έδωσε στους ειδικούς τη δυνατότητα να διαβάσουν δύο σελίδες που η Άννα Φρανκ είχε φροντίσει επιμελώς να κρύψει στο ημερολόγιό της και ήταν καλυμμένες με ένα σκούρο καφέ αυτοκόλλητο. Οι δύο σελίδες του ημερολογίου δεν έκρυβαν κάποιο μεγάλο μυστικό, ούτε φέρνουν στο φως νέα στοιχεία για τις αγωνιώδεις ημέρες εγκλεισμού της μικρής Γερμανοεβραίας. Γιατί σε αυτές τις δύο σελίδες, η Άννα Φρανκ έγραψε μια σειρά από «βρώμικα» αστεία και σκέψεις γύρω από το σεξ. Και όπως ήταν επόμενο, το νεαρό κορίτσι φρόντισε να κρύψει τα γραπτά της προκειμένου να μην τα διαβάσει κανείς από την οικογένειά της όσο διάστημα ζούσαν όλοι μαζί έγκλειστοι σε μία σοφίτα.
Το ενδιαφέρον για την Άννα Φρανκ παραμένει αμείωτο
Το Νοέμβριο του 2016, ένα ποίημα, ένα σπάνιο χειρόγραφο που υπογράφεται από την Άννα Φρανκ, το οποίο είχε γράψει στο λεύκωμα μιας φίλης της το 1942, λίγους μήνες πριν κρυφτεί από τους ναζιστές με την οικογένειά της στο Άμστερνταμ, πωλήθηκε σε δημοπρασία στην Ολλανδία για 140.000 ευρώ, τιμή σχεδόν πενταπλάσια από την εκτιμώμενη, που ήταν 30.000.
Το ποίημα έχει δώδεκα στίχους και γράφτηκε στα ολλανδικά με μαύρο μελάνι. Τα χειρόγραφα της Άννας Φρανκ είναι σπάνια και μια σειρά από επιστολές της Άννας και της αδελφής της, Μαργκότ, προς τις Αμερικανίδες με τις οποίες αλληλογραφούσαν πωλήθηκε το 1988 αντί 165.000 δολαρίων. Ένα παραμύθι που υπογράφουν τα δύο κορίτσια πωλήθηκε στη Νέα Υόρκη αντί 62.500 δολαρίων.
