Ο επιφανής ανοσολόγος Δρ Άντονι Φάουτσι, ο κυριότερος σύμβουλος του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν για την Covid-19 και ο άνθρωπος που έγινε το «πρόσωπο» του αγώνα κατά της πανδημίας στις ΗΠΑ, ανακοίνωσε στις αρχές της εβδομάδας ότι θα αποχωρήσει από τα αξιώματά του τον Δεκέμβριο.
Ο Φάουτσι, 81 ετών πλέον, ανέφερε ότι θα παραιτηθεί από σύμβουλος του Λευκού Οίκου αλλά και από διευθυντής του Εθνικού Ινστιτούτου Αλλεργιών και Λοιμωδών Νόσων (NIAID). Θα αποχωρήσει επίσης από τη θέση του επικεφαλής του Εργαστηρίου Ανοσορύθμισης του NIAID.
«Δυστυχώς… ηττηθήκαμε»
Μια ανακοίνωση που ήρθε λίγες μόλις ημέρες μετά την ομολογία του CDC ότι απέτυχε στην αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού.
Συγκεκριμένα η επικεφαλής των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC), δρ. Ρότσελ Γουαλένσκι παραδέχθηκε ότι ο οργανισμός απέτυχε να ανταποκριθεί αρκετά γρήγορα στην πανδημία και τόνισε ότι απαιτείται η αναδιάρθρωσή του.
«Επί 75 χρόνια τα CDC και η δημόσια υγεία προετοιμάζονταν για την Covid-19 και στη μεγάλη στιγμή μας, η απόδοσή μας δεν ανταποκρίθηκε αξιόπιστα στις προσδοκίες», παραδέχθηκε η δρ. Walensky, αναγνωρίζοντας τις αποτυχίες του οργανισμού.
«Ο στόχος μου είναι μια νέα κουλτούρα στα CDC προσανατολισμένη στη δημόσια υγεία και τη δράση, που θα δίνει έμφαση στη λογοδοσία, τη συνεργασία, την επικοινωνία και την έγκαιρη δράση», συμπλήρωσε.
Η εξέλιξη αυτή έδωσε νέο «πάτημα» στους Ρεπουμπλικανούς για να ασκήσουν κριτική στον «Τσιόδρα των ΗΠΑ», άλλωστε ήταν γνωστή η κόντρα που είχε ο τελευταίος με τον Ντόναλντ Τραμπ, όσο αυτός ήταν πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ο Φάουτσι άλλωστε μόλις προ μηνός είχε δηλώσει στο πρακτορείο Reuters ότι σκόπευε να αποσυρθεί με τη λήξη της τρέχουσας προεδρικής θητείας του Τζο Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο, σε δύο χρόνια, κάτι που εν τέλει ήρθε πολύ νωρίτερα.
Σφοδρή κριτική από τους Ρεπουμπλικανούς
«Ο Δρ. Φάουτσι παραιτείται βολικά από τη θέση του τον Δεκέμβριο, προτού έχουμε την ευκαιρία να τον καταστήσουμε υπόλογο για την καταστροφή της χώρας μας τα τελευταία τρία χρόνια», έγραψε στο Twitter ο Ρεπουμπλικανός βουλευτής Άντι Μπιγκς από την Αριζόνα.
«Αυτός ο τύπος είναι δειλός», προσέθεσε, τονίζοντας ότι ο κορυφαίος ειδικός στις μολυσματικές ασθένειες θα λογοδοτήσει, ανεξαρτήτως έαν κατέχει δημόσιο αξίωμα ή όχι».
Έχασε την εμπιστοσύνη του αμερικανικού λαού όταν κράτησε αδικαιολόγητα κλειστά τα σχολεία και τις επιχειρήσεις
Άντι Μπιγκς, Ρεπουμπλικανός βουλευτής
«Έχασε την εμπιστοσύνη του αμερικανικού λαού όταν κράτησε αδικαιολόγητα κλειστά τα σχολεία και τις επιχειρήσεις, ενώ ήταν ασαφής σε ερωτήσεις σχετικά με το τι γνώριζε για την προέλευση της COVID-19», είπε ο επικεφαλής της σημερινής ρεπουμπλικανικής μειοψηφίας στη Βουλή των Αντιπροσώπων, Κέβιν Μακάρθι.
Ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Ραντ Πολ από το Κεντάκι, ο οποίος είχε πολλές δημόσιες διαμάχες με τον Φάουτσι, δεσμεύτηκε για τη διεξαγωγή «πλήρους έρευνας για την προέλευση της πανδημίας».
«Θα ζητηθεί από τον Φάουτσι να καταθέσει ενόρκως σχετικά με τυχόν συζητήσεις στις οποίες συμμετείχε σχετικά με τη διαρροή του κορονοϊού από εργαστήριο», ανέφερε.
«Δεν είναι τυχαίο» ότι ο Φάουτσι επέλεξε ως ημερομηνία συνταξιοδότησης τον Δεκέμβριο, υποστήριξε η Μερσέντες Σλαπ, πρώην διευθύντρια επικοινωνίας του Λευκού Οίκου επί Ντόναλντ Τραμπ.
Oι Ρεπουμπλικάνοι θα ανακτήσουν τον έλεγχο της Βουλής και θα θέσουν αμέσως υπό εξέταση την επίβλεψη της αντιμετώπισης της πανδημίας
Μερσέντες Σλαπ, πρώην διευθύντρια επικοινωνίας του Λευκού Οίκου
Θα είναι «ακριβώς όταν οι Ρεπουμπλικάνοι θα ανακτήσουν τον έλεγχο της Βουλής και θα θέσουν αμέσως υπό εξέταση την επίβλεψη της αντιμετώπισης της πανδημίας και τη χρηματοδότηση ερευνών στο εργαστήριο της Γουχάν».
«Τον Ιανουάριο, το Κογκρέσο υπό τους Ρεπουμπλικανούς θα πρέπει να καταστήσει πλήρως υπεύθυνο τον Φάουτσι για την ανεντιμότητα, τη διαφθορά, την κατάχρηση εξουσίας και τα πολλαπλά ενόρκως ψέματα», προανήγγειλε ο γερουσιαστής Τεντ Κρουζ, πάλαι ποτέ εσωκομματικός αντίπαλος του Ντόναλντ Τραμπ για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών για την προεδρία.
Great to be in New York tonight for a rally for @michellebondny1.
#NY01, I hope you’ll join me in supporting Michelle! https://t.co/UG2ptSzzha pic.twitter.com/qCAo2kqDre
— Ted Cruz (@tedcruz) August 18, 2022
«Ποτέ στην ιστορία του έθνους μας ένας αλαζονικός γραφειοκράτης δεν κατέστρεψε ζωές περισσότερων ανθρώπων», πρόσθεσε με ιδιαίτερη σφοδρότητα.
Ποτέ στην ιστορία του έθνους μας ένας αλαζονικός γραφειοκράτης δεν κατέστρεψε ζωές περισσότερων ανθρώπων
Τεντ Κρουζ, Γερουσιαστής
Ο Φάουτσι είχε δεχθεί σφοδρή κριτική τους προηγούμενους μήνες και από μερίδα του Τύπου, καθώς αρκετοί ήταν αυτοί που πίστευαν ότι η ζωή θα έπρεπε να επιστρέψει σε μια κανονικότητα χωρίς περιορισμούς.
O Αμερικανός λοιμωξιολόγος σε συνέντευξή του στο CBS το Νοέμβριο δήλωσε ό,τι ο Covid-19 «μάλλον δεν θα εξαφανιστεί ποτέ», ενώ επέμεινε ότι η ανθρωπότητα θα πρέπει «να ζήσει με αυτό».
Λίγο καιρό αργότερα (τον Φεβρουάριο) οι «Washinghton Journal» με άρθρο γνώμη τους ζήτησαν από τον Τζο Μπάιντεν να «ευχαριστήσει» τον Φάουτσι για τα όσα προσέφερε και να βάλει τέλος σε «αυτή την τρέλα» (σσ. εννοούν τα μέτρα για τον κορονοϊό).
Η κόντρα του Φάουτσι με τον Τραμπ
Φάουτσι και Τραμπ σε καμία περίπτωση δεν είχαν μια καλή συνεργασία. Ο τέως Αμερικανός πρόεδρος ήθελε να μην κλείσει ποτέ η χώρα, να μην επιβληθεί δηλαδή γενικό lockdown, ώστε να δουλέψει η οικονομία, αντιθέτως ο επιστήμονας ήταν υπέρ των οριζόντιων περιορισμών.
Ο κορυφαίος Αμερικανός επιδημιολόγος Άντονι Φάουτσι είχε προειδοποιήσει το Κογκρέσο ότι μια πρόωρη άρση του lockdown θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέα ξεσπάσματα της επιδημίας του νέου κορονοϊού.
«Υπάρχει πραγματικός κίνδυνος να πυροδοτήσουμε ένα ξέσπασμα, το οποίο ενδεχομένως δεν θα μπορέσουμε να ελέγξουμε και, στην πραγματικότητα παραδόξως, να μας πάει πίσω, όχι μόνο οδηγώντας σε νέα κρούσματα και θανάτους, που θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί, αλλά ακόμα και να μας πάει πίσω στον δρόμο της οικονομικής ανάκαμψης», είχε τονίσει ο Φάουτσι τη στιγμή που ο Τραμπ σκεφτόταν το άνοιγμα της χώρας.
Από την πλευρά του, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε καταφερθεί έντονα εναντίον του Φάουτσι και είχε τονίσει ότι οι Αμερικανοί έχουν κουραστεί με τους περιορισμούς κατά της πανδημίας.
«Ο κόσμος έχει κουραστεί να ακούει τον Φάουτσι και όλους αυτούς τους ηλίθιους… Ο Φάουτσι είναι ένας καλός τύπος. Βρίσκεται εδώ 500 χρόνια», ανέφερε τότε ο Αμερικανός πρόεδρος.
Ο ίδιος υπονόησε μάλιστα ότι απέφυγε να απολύσει τον Φάουτσι λόγω του αρνητικού αντίκτυπου που θα μπορούσε να έχει μια τέτοια ενέργεια.
«Ο Φάουτσι είναι μια καταστροφή. Εάν τον άκουγα, θα είχαμε 500.000 θανάτους», συμπλήρωσε ο Τραμπ.
Τα επίμαχα emails του Φάουτσι
Ο επικεφαλής επιδημιολόγος των ΗΠΑ, Άντονι Φάουτσι όμως, ήρθε πριν λίγους μήνες στην επικαιρότητα και λόγω των απαντήσεών του σε περισσότερα από 3.200 e-mails τα οποία ήρθαν στο φως της δημοσιότητας.
Τα εν λόγω e-mails δημοσιεύθηκαν στο BuzzFeed, το CNN και την Washington Post και σε αυτά ο Φάουτσι φαίνεται να απαντά σε αιτήματα, ερωτήσεις και ζητήματα που του θέτουν απλοί πολίτες, δημοσιογράφοι που αιτούνται συνέντευξης, συνάδελφοί του, φίλοι ακόμη και διασημότητες.
Πρόκειται για ηλεκτρονική αλληλογραφία κατά την πρώτη φάση της πανδημίας δηλαδή από τον Ιανουάριο έως τον Ιούνιο του 2020.
BuzzFeed News: Thousands of pages of communications obtained by BuzzFeed News show how Fauci tried to keep Americans calm and develop an effective strategy despite conflicts with Trump’s administration. https://t.co/5U9qRJbbL5 pic.twitter.com/wbsuDil7Uc
— FOIA // FEED (@FOIAFeed) June 1, 2021
Ένας διάλογος με τον διευθυντή του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης της Κίνας, Τζορτζ Γκάο, αποκαλύπτει το χάος που επικρατούσε ακόμα εκείνη την περίοδο για την αναγκαιότητα ή μη της χρήσης μάσκας.
Ο Γκάο είχε πει στο περιοδικό Science ότι οι ΗΠΑ και άλλες χώρες της Δύσης έκαναν «μεγάλο λάθος που δεν έλεγαν στον κόσμο να φορέσει μάσκες» και έσπευσε να απολογηθεί στον, από χρόνια φίλο του, Φάουτσι.
«Είδα τη συνέντευξη στο Science. Μεγάλο λάθος. Ήταν η διατύπωση του δημοσιογράφου. Ελπίζω να καταλαβαίνεις» του έγραψε, τον Μάρτιο του 2020, και πρόσθεσε: «Ας εργαστούμε μαζί να πετάξουμε τον ιό έξω από τον πλανήτη».
Η απάντηση του Φάουτσι ήταν λιτή: «Καταλαβαίνω απολύτως. Κανένα πρόβλημα. Θα το αντιμετωπίσουμε μαζί».
Αναφερόμενος προφανώς και στην σχέση του με το πολιτικό προσωπικό κατά την αντιμετώπιση της πανδημίας σε ένα μήνυμα στις 2 Φεβρουαρίου 2020 έγραφε χαρακτηριστικά, όπως δημοσιεύει το BuuzFeed: «Αυτός ο Λευκός Οίκος είναι σε πλήρη υπερφόρτωση και εγώ είμαι στη μέση».
«Το πραγματικά κρίσιμο ζήτημα είναι το πραγματικό ποσοστό θνησιμότητας», έγραψε σε ένα e-mail στις 2 Μαρτίου σύμφωνα με το BuzzFeed.
«Ελπίζω σε ένα πολύ χαμηλότερο ποσοστό θνησιμότητας, αλλά αυτό μπορεί να είναι ευσεβής πόθος. Ό, τι κι αν αποδειχθεί, τα βασικά εργαλεία που έχουμε είναι τα μέτρα δημόσιας υγείας, ιδίως η κοινωνική απόσταση, τα οποία πρέπει να αρχίσουμε τώρα», έγραφε.
Ο κορονοϊός και το εργαστήριο της Ουχάν
Τα e-mail δείχνουν επόσης, ότι ο Φάουτσι λάμβανε αλληλογραφία σχετικά με τη θεωρία ότι ο κορονοϊός διέρρευσε από ένα εργαστήριο στην Ουχάν της Κίνας. Θα θυμάστε πως επί μήνες δημοσιεύματα υποστήριζαν πως ενδεχομένως ο ιός να διέφυγε από κινεζικό εργαστήριο στο σημείο μηδέν της μετάδοσης, την κινεζική πόλη.
Ένα τέτοιο μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που εστάλη στον Φάουτσι στις 16 Απριλίου 2020 από τον Φράνσις Κόλινς, διευθυντή του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας, με το θέμα «Η συνωμοσία κερδίζει την ορμή».
Το email, περιείχε έναν σύνδεσμο για υπόθεση που επισήμαινε ρεπορτάζ του Fox News στο οποίο διατύπωνε τη θέση πως ο ισχυρισμός (ότι ο ιός ίσως διέφυγε από εργαστήριο) είχε αξία. Η απάντηση του Φάουτσι στον Collins δεν έχει δημοσιευθεί.
Μπορείτε να διαβάσετε όλα τα email του Άντονι Φάουτσι ΕΔΩ
Η παραδοχή «βόμβα» για χρηματοδότηση των εργαστηρίων στην Γουχάν
Τον Μάιο του 2021 ο Φάουτσι είχε προχωρήσει σε μια παραδοχή «βόμβα», καθώς είχε τονίσει ότι τα NIH (Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας) χρηματοδότησαν μελέτες στο Ινστιτούτο Ιολογίας της Ουχάν ως προς το εάν οι κορονοϊοί στη νυχτερίδα μπορούν να προσβάλουν τον άνθρωπο.
Μετέπειτα έρευνα του ειδησεογραφικού ιστότοπου Intercept κατέδειξε ότι η χρηματοδότηση, που γινόταν μέσω της ΜΚΟ EcoHealth Alliance, τερματίστηκε με απόφαση του τότε προέδρου Τραμπ τον Απρίλιο του 2020 και αφού είχε ξεσπάσει η πανδημία σε όλο τον κόσμο.
Στα μέσα της προηγούμενης χρονιάς, μετά τη διαρροή e-mail του, ο Δρ. Φάουτσι παραδέχτηκε πως «δεν μπορεί να εγγυηθεί για όλα όσα έχουν συμβεί στο εργαστήριο ιολογίας της Γουχάν». Θέμα, για το οποίο ακόμη αναζητούνται απαντήσεις.
«Δεν έχω τίποτα να κρύψω και θα μπορούσα να υπερασπιστώ ό,τι έχω κάνει. Οπότε όλο αυτό δεν με ενοχλεί ούτε με αναστατώνει», διεμήνυσε ο Φάουτσι μιλώντας στο δίκτυο CNN.
Κατασκευασμένος ο ιός;
Ο Φάουτσι έλαβε επίσης ένα email από τον Κρίστιαν Άντερσον, καθηγητή ανοσολογίας και μικροβιολογίας στο Scripps Research, το οποίο πρότεινε ότι ο ιός θα μπορούσε ενδεχομένως να είναι κατασκευασμένος.
Ο Άντερσον έγραψε: «Τα ασυνήθιστα χαρακτηριστικά του ιού αποτελούν ένα πολύ μικρό μέρος του γονιδιώματος, επομένως πρέπει κανείς να κοιτάξει πολύ προσεκτικά όλες τις αλληλουχίες για να δει ότι ορισμένα από τα χαρακτηριστικά (δυνητικά) φαίνονται κατασκευασμένα».
Όπως και με τα email που σχετίζονται με τη μάσκα, αυτά τα email τα χρησιμοποίησαν οι Ρεμπουμπλικανοί πολιτική από την αρχή της πανδημίας για να του ασκήσουν κριτική.
Σύμφωνα με το Politico, «οι θεωρίες σχετικά με μια διαρροή από το εργαστήριο ιολογίας της Γουχάν έγιναν μια συνεπής γραμμή ανακρίσεων για τους Ρεπουμπλικάνους νομοθέτες την περασμένη άνοιξη και σύντομα μετατράπηκαν σε στήριγμα ακροάσεων στο Κογκρέσο και ολοένα και πιο έντονες αντιπαραθέσεις μεταξύ του Φάουτσι και του Γερουσιαστή Ραντ Πωλ».
Στη συνέντευξή του στο CNN στις 3 Ιουνίου, ο Φάουτσι ρωτήθηκε συγκεκριμένα για το email που έλαβε τον Απρίλιο του 2020 από τον πρόεδρο της EcoHealth Alliance και τις ευχαριστίες που του έστελνε, για το γεγονός πως στήριζε τη θεωρία ότι «ο κορονοϊός μπορεί να προήλθε από διαρροή στο Ινστιτούτο ιολογίας της Γουχάν».
«Ανοησίες. Δεν καταλαβαίνω πως προκύπτουν όλα αυτά από το συγκεκριμένο email» απάντησε ο επιστήμονας.
Πάντα το έλεγα, και συνεχίζω να το λέω… Πιστεύω ακόμα ότι η πιο πιθανή διαδρομή είναι από ένα ζώο σε έναν άνθρωπο, αλλά διατηρώ ανοιχτό το μυαλό μου
Δρ. Άντονι Φάουτσι
«Πάντα το έλεγα, και συνεχίζω να το λέω… Πιστεύω ακόμα ότι η πιο πιθανή διαδρομή είναι από ένα ζώο σε έναν άνθρωπο, αλλά διατηρώ ανοιχτό το μυαλό μου, πως αν υπάρχουν άλλες ρίζες του ιού, τότε θα μπορούσε να έχει προέλθει από εργαστηριακή διαρροή», συνέχισε ο Αμερικανός επιδημιολόγος.
Ο Φάουτσι φέρεται να έλαβε αυτό το email από τον επικεφαλής ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που είχε εξασφαλίσει κρατική επιχορήγηση 3,4 εκατομμυρίων δολαρίων για να πραγματοποιήσει εργαστηριακές έρευνες.
«Τα emails μπορούν να ερμηνευτούν με διαφορετικό τρόπο από τον καθένα. Σε αυτό το email, ο αποστολέας με ευχαριστούσε για όσα θεωρούσε πως είχα πει. Εγώ του είχα πει πως ο ιός, πιθανότατα, πέρασε από είδος σε είδος. Ωστόσο, ταυτόχρονα διατηρώ ανοιχτό το μυαλό μου σχετικά με μια πιθανή εργαστηριακή διαρροή» ανέφερε ο Φάουτσι.
Ανοιχτός επίλογος…
«Ως αντιπρόεδρος, συνεργάστηκα στενά με τον Δρ. Άντονι Φάουτσι για την απάντηση των ΗΠΑ στον Ζίκα και τον Έμπολα», ανέφερε σε ανακοίνωση ο νυν πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, κάνοντας λόγο για έναν «αφοσιωμένο δημόσιο λειτουργό… με σοφία και διορατικότητα».
«Η δέσμευσή του στο έργο είναι ακλόνητη, με απαράμιλλο πνεύμα, ενέργεια και επιστημονική ακεραιότητα», υπογράμμισε.
«Είτε τον έχετε γνωρίσει προσωπικά είτε όχι, έχει αγγίξει τη ζωή όλων των Αμερικανών με το έργο του» και τον «ευχαριστώ θερμά για τη δημόσια προσφορά του. Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής είναι ισχυρότερες, πιο ανθεκτικές και υγιείς χάρη σε αυτόν», είπε.
Όσο για τις κατά καιρούς κρίσεις με πολιτικούς ηγέτες, με τις οποίες ο Δρ. Φάουτσι έχει βρεθεί αντιμέτωπος; Έχει δώσει ο ίδιος τη δική του απάντηση στο παρελθόν, μνημονεύοντας μια ρήση από το αγαπημένο -«φιλοσοφικό», όπως λέει αστειευόμενος- βιβλίο του: τον «Νονό» του επίσης ιταλικής καταγωγής Αμερικανού συγγραφέα Μάριο Φράνσις Πούτζο.
Δεν είναι τίποτα προσωπικό, είναι αυστηρά επαγγελματικό
«Δεν είναι τίποτα προσωπικό, είναι αυστηρά επαγγελματικό» λέει ότι είναι το μότο του, δανεισμένο από τον πρωταγωνιστή του μυθιστορήματος και της μετέπειτα κινητογραγραφικής τριλογίας του Φρανσις Φορντ Κόπολα, Μάικλ Κορλεόνε.
Κοντολογίς, είχε εξηγήσει παλαιότερα στον επιστημονικό συντάκτη του New Yorker, Μάικλ Σπέκτερ, «μένεις εντελώς εκτός πολιτικής και ιδεολογιών. Είμαι επιστήμονας και γιατρός. Αυτό είναι όλο»…
