Σήμα κατατεθέν στο Ναύπλιο είναι το Μπούρτζι, το μικρό νησάκι που βρίσκεται μπροστά στο λιμάνι του Ναυπλίου απέναντι από το πυροβολείο των «Πέντ’ – Αδερφιών», καλυπτόμενη πλήρως από παλαιό ενετικό Φρούριο στο οποίο οφείλει και το όνομά της.
Το Μπούρτζι ή «Καστέλι» ή «θαλασσόπυργος» είναι χτισμένο πάνω στο νησάκι του Αγίου Θεοδώρου και χτίστηκε από τους Ενετούς το 1473.
Μάλιστα, το Μπούρτζι υπήρξε η πρώτη φυλακή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και φιλοξένησε δύο φορές την ελληνική κυβέρνηση.
Από φυλακή… ξενοδοχείο
Στην πορεία των χρόνων, και ποιους δεν έχει φιλοξενήσει το ενετικό αυτό κάστρο. Εκτός από την πρώτη φυλακή του Κολοκοτρώνη, εδώ φιλοξενήθηκε δις η ελληνική κυβέρνηση, εδώ έμεναν και οι δήμιοι του Παλαμηδίου. Στη δεκαετία του ’30 λειτούργησε ως κέντρο του Οργανισμού Τουρισμού, ενώ μεταξύ 1960-1970 ως ξενοδοχείο πολυτελείας και εστιατόριο.
Καστέλο αλά ιταλικά
Το Μπούρτζι κτίστηκε πάνω στο νησάκι των Αγίων Θεοδώρων το 1473 από τον Ιταλό μηχανικό Γκαμπέλο, εξού και το ιταλικό του πρώτο όνομα. Και αν έχεις ακούσει να αναφέρονται στο Ναύπλιο ως “το Λιμάνι της Αλυσίδας” (Porto Cadena) είναι γιατί υπήρχε πραγματικά μια κινητή αλυσίδα, που άρχιζε από την Ακροναυπλία και έφτανε μέχρι το Μπούρτζι, που σκοπό της είχε να προστατεύει το λιμάνι και την πόλη από τους θαλάσσιους επιδρομείς.
Τι σημαίνει η λέξη «Μπούρτζι»
Η ονοµασία Μπούρτζι, µε την οποία έχει επικρατήσει να αποκαλείται το νησάκι και το φρούριο σηµαίνει στα τουρκικά «νησί-φρούριο». Μετά τη συνθήκη του Κάρλοβιτς (1698) οι Ενετοί ανήγειραν στη νησίδα ισχυρότατο Πύργο και προμαχώνες με πυροβόλα δημιουργώντας έτσι το γνωστό Φρούριο που δεσπόζει σήμερα την είσοδο του λιμένα του Ναυπλίου.
Κατά την Ελληνική επανάσταση του 1821 ο Θαλασσόπυργος κατελήφθη, το 1822, από 50 οπλοφόρους και 150 πυροβολητές, των οποίων ηγούνταν οι Χέιστινγκς, Άνερμαν, Χάνεκ και Δημήτριος Καλλέργης. Αυτοί τελούσαν υπό την ηγεσία του Γάλλου ταγματάρχη Φ. Γκιουρντέν, ο οποίος κανονιοβολούσε το Ναύπλιο από τον Θαλασσόπυργο και κατάφερε να ματαιώσει τον «λαθραίο» επισιτισμό των πολιορκούμενων Τούρκων από αγγλικό πλοίο.
Στην αμέσως μετέπειτα δεκαετία, κατά τις αιματηρές ελληνικές εμφύλιες εχθροπραξίες (1823 – 1833), δύο φορές αναγκάσθηκε η τότε κυβέρνηση να καταφύγει στον Θαλασσόπυργο για την ασφάλειά της, στις 25 Μαΐου του 1824 και στις 2 Ιουλίου του 1827.
Μετά την έλευση του Βασιλέως Γεωργίου του Α’ και κατ΄ εντολή του, το 1865 ο Θαλασσόπυργος αφοπλίστηκε και κατέστη τόπος διαμονής του δημίου της γκιλοτίνας.
Μετά την απελευθέρωση, το Μπούρτζι απέκτησε μία ακόμη «σκοτεινή» ιδιότητα. Μετά την έλευση του Βασιλέως Γεωργίου του Α’ και κατ΄ εντολή του, το 1865 το Μπούρτζι αφοπλίστηκε και υπήρξε για καιρό κατοικία των δημίων, που έδιναν τέλος στη ζωή των θανατοποινιτών του Παλαμηδίου με την γκιλοτίνα.
Σήµερα, στους χώρους του ενετικού κάστρου πραγµατοποιούνται µουσικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις, κυρίως κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Αυτήν την περίοδο το Μπούρτζι είναι μερικώς μόνο προσβάσιμο, λόγω εργασιών.
