Μια Ελληνίδα επιστήμονας και ανυπότακτη δημοκράτισσα, ήταν η γυναίκα που κέρδισε την καρδιά ενός εκ των λαμπρότερων μυαλών του 20ου αιώνα και σημάδεψε την Ελλάδα τόσο στο επιστημονικό, όσο όμως και στο πολιτικό επίπεδο πριν και μετά τη Μεταπολίτευση. Η Αμαλία Φλέμινγκ ήταν μια γυναίκα που έζησε όσα θα ζήσουν άλλοι άνθρωπο σε δέκα ζωές!
Ο Αλεξάντερ Φλέμινγκ, ο άνδρας που ανακάλυψε την πενικιλίνη, θέτοντας τη βάση για την σύγχρονη φαρμακευτική και ιατρική παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο την Ελληνίδα συνεργάτιδά του Αμαλία Κουτσούρη, στις 9 Απριλίου 1953. Η Αμαλία Φλέμινγκ όπως ονομάστηκε έκτοτε, έφευγε από τη ζωή σε ηλικία 84 ετών, σαν σήμερα στις 26 Φλεβάρη 1986.
Ποια ήταν όμως η Αμαλία Κουτσούρη;
Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη στις 28 Ιουνίου του 1912 και ήταν κόρη του γνωστού δερματολόγου της Πόλης Χαρίλαου Κουτσούρη.
Σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών από το 1938 ως το 1944 και εργάστηκε ως βακτηριολόγος στο Δημοτικό Νοσοκομείο Αθηνών.
Στα χρόνια της Κατοχής ανέπτυξε σημαντική αντιστασιακή δράση, ενώ συνελήφθη από τους Ιταλούς και αργότερα από την Γκεστάπο και καταδικάστηκε σε θάνατο.
Το 1944 τα βρετανικά στρατεύματα που είχαν εισέλθει στη χώρα μας, την απελευθέρωσαν. Η Αμαλία χάρη σε μια υποτροφία του Βρετανικού Συμβουλίου, έφυγε για μεταπτυχιακές σπουδές στο St Mary΄s Hospital στο Λονδίνο. Μεταξύ 1947 και 1952 έγραψε εννιά ερευνητικές δημοσιεύσεις και συνεργάστηκε με τον Αλεξάντερ Φλέμινγκ.
Η Αμαλία, εκτός από εξαίρετη επιστήμονας ήταν πολύ ωραία και κομψή γυναίκα. «Καρυάτιδα» την αποκαλούσαν οι Βρετανοί! Έτσι δεν άφησε ασυγκίνητο και τον Φλέμινγκ, ο οποίος το 1949 έχασε την πρώτη σύζυγό του.
Η Αμαλία Φλέμινγκ και ο γάμος της με τον Βρετανό επιστήμονα
Το 1945, με υποτροφία του Βρετανικού Συμβουλίου, πήγε στο Λονδίνο όπου εργάστηκε στο Wright Fleming Institute δίπλα στον Νομπελίστα μικροβιολόγο Αλεξάντερ Φλέμινγκ μέχρι το 1949, οπότε επέστρεψε στην Ελλάδα για να αναλάβει τη διεύθυνση του Ευαγγελισμού.
Σε ένα ταξίδι του στην Αθήνα το 1953, ο Αλεξάντερ Φλέμινγκ πρότεινε στην Αμαλία να τον παντρευτεί. Εκείνη δέχτηκε. Ο γάμος τους έγινε τον ίδιο χρόνο. Δυο χρόνια αργότερα όμως, τον Μάρτιο του 1955, ο διακεκριμένος επιστήμονας πέθανε.
Η Ελληνίδα επιστήμονας είχε τον τίτλο της Λαίδης, καθώς ο Φλέμινγκ ήταν Ιππότης (Σερ), παρά το γεγονός πως δεν θέλησε να τον χρησιμοποιήσει ποτέ.
Η Αμαλία έχοντας διπλή υπηκοότητα (ελληνική και βρετανική), έμεινε αρχικά στο Λονδίνο, ενώ μετά το 1962, άρχισε να επισκέπτεται τακτικά την Ελλάδα και το 1967 εγκαταστάθηκε οριστικά στη χώρα μας.
Όταν οι Χουντικού συνέλαβαν την Αμαλία Φλέμινγκ
Ανέπτυξε αντιδικτατορική δράση, φυλακίστηκε από τη χούντα και απελάθηκε στο Λονδίνο, όπου μαζί με τις Μελίνα Μερκούρη και Ελένη Βλάχου, διοργάνωσε διαρκή εκστρατεία εναντίον της δικτατορίας.
Η Αμαλία Φλέμινγκ συνελήφθη τον Αύγουστο του 1971 με την κατηγορία ότι σχεδίαζε την απόδραση του Αλέκου Παναγούλη. Ύστερα από ανάκριση 25 ημερών, κατά τις οποίες βασανίστηκε, δικάστηκε και καταδικάστηκε από το έκτακτο στρατοδικείο Αθηνών.
«Το ΕΑΤ ΕΣΑ ήταν ένα φοβερό μέρος και εμένα μου έκαναν την τιμή να με ανακρίνουν αυτά τα “ιερά τέρατα”. Οι ΕΣΑτζήδες με είχαν στήσει μετά την πρώτη ανάκριση μπροστά από ένα γραφείο και μου χτυπούσαν το στομάχι με ένα σίδερο. Μου ερχόταν να κάνω εμετό και δεν με αφήνανε» δήλωνε μετά την πτώση της Χούντας για τα βασανιστήριά της η Αμαλία Φλέμινγκ.
«Κάθισα 40 ώρες μπροστά στο τραπέζι με το χαρτί και το πήραν απόφαση και έφεραν ένα κρεβάτι μέσα και έπεσα ξερή και κοιμήθηκα μέχρι το πρωί» συνέχισε η επιστήμονας που περιγράφει πως στη συνέχεια, οι βασανιστές της Χούντας αποφάσισαν να της στερήσουν το νερό. «Σαν αποτέλεσμα έπαθα μια φοβερή αιματουρία, τρόμαξαν και εσταμάτησε η κάθε κακομαεταχείριση» συνέχισε η Ελληνίδα.
Η δικτατορία, φοβούμενη τον αντίκτυπο που θα είχε στη διεθνή κοινότητα η φυλάκισή της, την άφησε ελεύθερη και την απέλασε, ενώ της αφαίρεσε και την ελληνική ιθαγένεια. «Άκουγε τι γινόταν στους άλλους, άκουγες κραυγές, παραπονεμένο κλάμα» έλεγε το 1985 η Αμαλία Φλέμινγκ που επέστρεψε 10 χρόνια μετά στα κτίρια των βασανιστηρίων.
Παρακολουθήστε τη μαρτυρία της σε απόσπασμα από το Αρχείο της ΕΡΤ:
Η Αμαλία Φλέμινγκ και η ενασχόληση με τα κοινά
Με την πτώση της Χούντας επέστρεψε στην Ελλάδα και εντάχθηκε στο ΠΑΣΟΚ. Εξελέγη βουλευτής Επικρατείας το 1977 και βουλευτής Α’ Αθηνών το 1981 και το 1985 με το ΠΑΣΟΚ. Η Αμαλία Φλέμινγκ δεν δίστασε όμως να διαφωνήσει δημόσια με τον Ανδρέα Παπανδρέου για τις διαγραφές στελεχών της Δημοκρατικής Άμυνας και του ΠΑΚ από το ΠΑΣΟΚ.
Πέθανε στις 26 Φεβρουαρίου του 1986, χωρίς να προλάβει να δει τη δημιουργία του Ιδρύματος Βασικής Βιοϊατρικής Έρευνας «Αλέξανδρος Φλέμινγκ», το οποίο ιδρύθηκε χρόνια αργότερα στη Βάρη και σήμερα θεωρείται ως ένα από τα πληρέστερα του είδους του στον κόσμο.
«Γεννήθηκα Ελληνίδα και αυτή είναι μια ανίατη ασθένεια»
Η Φλέμινγκ θεωρούσε ότι είναι Ελληνίδα πατριώτισσα και υπερασπίστρια της δημοκρατίας και της ανεξαρτησίας. Δήλωνε μάλιστα: «Γεννήθηκα Ελληνίδα και αυτή είναι μια ανίατη ασθένεια που κανείς δεν μπορεί να θεραπεύσει ή να αλλάξει».
Το 1986, ιδρύθηκε στα Μελίσσια το νοσοκομείο «Αμαλία Φλέμινγκ», γνωστό σήμερα ως «Γενικό Νοσοκομείο Αττικής Σισμανόγλειο – Αμαλία Φλέμινγκ».