Σαν σήμερα, 21 Ιανουαρίου το 1950, πέθανε ο συγγραφέας που είχε προβλέψει ότι στο 1984 θα ζούμε σε έναν δυστυπικό κόσμο, ο λόγος για τον Τζορτζ Όργουελ.
Ο Βρετανός συγγραφέας έχει μείνει στην ιστορία για δύο βιβλία του, το «1984» και τη «Φάρμα των Ζώων», στα οποία περιέγραψε με έναν μοναδικό τρόπο το πώς βλέπει τον κόσμο.
Το πρώτο πρόκειται για μια πρόβλεψη για το πώς θα είναι ο κόσμος στο μέλλον (το 1984 είναι τυχαία ημερομηνία), με τις αρχές να παρακολουθούν μέσω οθονών τους πολίτες και με τα ανθρώπινα συναισθήματα να είναι απαγορευμένα, ενώ το δεύτερο είναι μια σάτιρα για τα αυταρχικά καθεστώτα τα οποία ανεβαίνουν με λαϊκισμό, όμως καταλήγουν να κυβερνούν πιο σκληρά από τους προκατόχους τους.
Ποιος είναι ο Όργουελ
Ο Τζορτζ Όργουελ γεννήθηκε στις 15 Ιουνίου του 1903 στο Μοτιχάρι της τότε Βρετανικής Ινδίας. Το πραγματικό του όνομα ήταν Έρικ Άρθουρ Μπλερ και ήταν συγγραφέας, λογοτέχνης και δημοσιογράφος. Το έργο του χαρακτηρίζεται από ξεκάθαρο πεζό λόγο, συνειδητότητα των κοινωνικών ανισοτήτων, αντίθεση στα ολοκληρωτικά καθεστώτα και αφοσίωση στο δημοκρατικό σοσιαλισμό.
Θεωρείται ως ένας από τους Άγγλους συγγραφείς του 20ου αιώνα με τη μεγαλύτερη επιρροή και ως ένας από τους πιο σημαντικούς χρονικογράφους της Αγγλικής κουλτούρας της γενιάς του. Ο Όργουελ έγραψε κριτικές λογοτεχνίας, ποίηση, μυθιστορήματα και πολεμικές ανταποκρίσεις. Το 2008, οι Times, τον κατέταξαν ως δεύτερο στη λίστα με τους «50 κορυφαίους Βρετανούς συγγραφείς από το 1945».
Σε ηλικία, μόλις, 14 ετών μπήκε σε κολλέγιο και αμέσως άρχισε να δημοσιεύει άρθρα του σε μαθητικά περιοδικά. Το 1921 αντί να δεχθεί μια πανεπιστημιακή υποτροφία που του δόθηκε και έγινε αξιωματικός της αποικιακής αστυνομίας. Σύντομα, ωστόσο, αντιλήφθηκε πως ο συγκεκριμένος θεσμός δεν είναι αρεστός από τους ντόπιους και έτσι το 1927 και ενώ βρισκόταν με άδεια στο Λονδίνο παραιτήθηκε και αποφάσισε να μην επιστρέψει ποτέ στη Βιρμανία. Το άρθρο 1934 του 1934) και το άρθρο 1934 του 1934 και το άρθρο 1934 του 1934 (1934) και το άρθρο 1934 του 1934 (Σκοποβολή ενός ελέφαντα), 1936).
Έκτοτε έζησε για καιρό φτωχική ζωή στο Παρίσι και το Λονδίνο, αλλάζοντας περιστασιακά επαγγέλματα και συναναστρεφόμενος με περιθωριακούς. Ήταν μια συνειδητή από μέρους του απόρριψη του αστικού τρόπου ζωής, που συνοδεύτηκε από την πολιτική του ωρίμανση. Ο ίδιος χαρακτήριζε τον εαυτό του αναρχικό.
Τα βιβλία του «Οι αλήτες του Παρισιού και του Λονδίνου» (1933), «Μέρες της Βιρμανίας» (1934), «Η κόρη του παπά» (1935) και «Ο δρόμος προς την αποβάθρα του Γουίγκαν» (1937), δίνουν το χρονικό της περιόδου αυτής και καταγράφουν την εξέλιξη των ιδεών του.
Ο Όργουελ ως δημοσιογράφος
Στην συνέχεια, βρέθηκε ως δημοσιογράφος στον Ισπανικό Εμφύλιο, αλλά τελικά πολέμησε μέσα από τις τάξεις της δημοκρατικής πολιτοφυλακής. Εκεί προέκυψε και η απέχθεια προς τον κομμουνισμό, αφού πολέμησε εναντίον των κομμουνιστών στη μάχη της Βαρκελώνης.
Όταν επέστρεψε από την Ισπανία συνέχισε να δουλεύει ως δημοσιογράφος (ραδιόφωνο του BBC, εφημερίδα Tribune) γράφοντας ακόμα και τα δημοσιογραφικά κείμενα με λογοτεχνικό στυλ. Στην ακμή του, ωστόσο, προσβλήθηκε από φυματίωση και πέθανε σε νοσοκομείο του Λονδίνου στις 3 Ιανουαρίου 1950, σε ηλικία μόλις 46 ετών.
Ο όρος «Οργουελικός»
Είναι από τις ελάχιστες περιπτώσεις που προς τιμή ενός συγγραφέα δημιουργήθηκε ένας πολιτικός όρος, ο «Οργουελικός». Ο όρος «Οργουελικός» περιγράφει ολοκληρωτικές και απολυταρχικές πρακτικές. Το έργο του Όργουελ συνεχίζει να επηρεάζει τη μαζική και πολιτική κουλτούρα.
Ο όρος εντάχθηκε στο λεξιλόγιο μαζί με αρκετούς από τους νεολογισμούς του, συμπεριλαμβανομένων των ακόλουθων: Ψυχρός πόλεμος, Μεγάλος Αδελφός, Αστυνομία Σκέψης, Δωμάτιο 101, Διπλή σκέψη και Έγκλημα σκέψης.
H Φάρμα των Ζώων: Η πλοκή του βιβλίου
Το βιβλίο είναι αλληγορικό και γεμάτο εικόνες, ξεκινά με την περιγραφή της φάρμας του κυρίου Τζόουνς, ο οποίος -σύμφωνα με τα ζώα- έπαιρνε τον πλούτο από τα ζώα, σαν καλός καπιταλιστής και έδινε σε αυτά μόνο λίγη τροφή και μια μικρή στέγη, τα λεγόμενα «ψίχουλα» που παίρνει η εργατική τάξη.
Κάπως έτσι τα ζώα αποφασίζουν να επαναστατήσουν με δύο γουρούνια, τον Ναπολέοντα και τον Σνόουμπολ να κινούνται του κινήματος του ζωισμού, το οποίο με άλλα λόγια είναι ο κομμουνισμός.
Ο Ναπολέοντας επί της ουσίας είναι ο Στάλιν, με τον Όργουελ να κάνει αναφορά μέχρι και στην καταγωγή του ηγέτη της ΕΣΣΔ από την Γεωργία και τον Σνόουμπολ, ο οποίος αποτελεί την μικρογραφία του Τρότσκι.
Η επανάσταση είναι επιτυχημένη και τα ζώα διώχνουν τους ανθρώπους από τη φάρμα, έχοντας σαν σύνθημα το «όλα τα ζώα είναι ίσα» και θεσπίζουν 7 απαράβατους νόμους.
«Όλα τα ζώα είναι ίσα, αλλά κάποια μερικά ζώα είναι πιο ίσα από τα άλλα»
Σύντομα ωστόσο το σύνθημα μετατράπηκε στο «όλα τα ζώα είναι ίσα, αλλά κάποια μερικά ζώα είναι πιο ίσα από τα άλλα», ενώ ο Ναπολέων με μια σειρά από μηχανορραφίες εξοστρακίζει τον Σνόουμπολ και μετατρέπεται σε απόλυτος μονάρχης.
Με τη βοήθεια του Σκουίλερ, ενός άλλου πιστού γουρουνιού, ο Ναπολέων θα ενορχηστρώσει μια προπαγανδιστική εκστρατεία, ενώ την ίδια στιγμή τα σκυλιά της φάρμας θα παίξουν τον ρόλο των «δυνάμεων καταστολής» στην πορεία που φέρει την ανατροπή των κατακτήσεων της επανάστασης.
Τα γουρούνια παίρνουν όλη την εξουσία και συνάμα το μεγαλύτερο μέρος του πλούτου, ενώ οι σκέψεις για μια «ειδυλλιακή» κοινωνία στην οποία όλοι θα είναι ίσοι σύντομα μετατρέπονται σε έναν εφιάλτη. Το αγρόκτημα γίνεται μια μικρογραφία της κοινωνίας που ζούμε, με τους ισχυρούς να έχουν όλη την εξουσία, να ελέγχουν τα πάντα και τους υπολοίπους να εργάζονται διαρκώς ώστε να μπορέσουν να έχουν αρκετά για να επιβιώσουν.
Τα γουρούνια μέρα με τη μέρα μοιάζουν όλο και περισσότερο με τους ανθρώπους, καθώς φτάνουν μέχρι και στο σημείο να περπατούν στα δύο πόδια, ενώ προς το τέλος του μυθιστορήματος βλέπουμε το νέο καθεστώς του Ναπολέοντα να συνάπτει συμφωνίες με τις άλλες φάρμες που τις διοικούν άνθρωποι, όπως ο παλαιός αφέντης Τζόουνς.
Με αυτό τον τρόπο ο Όργουελ δείχνει πώς έχει χάσει καθετί ριζοσπαστικό το κίνημα που υποσχέθηκε πολλά στα ζώα και κατέληξε να είναι το ίδιο και τ’ αυτό με το παλιό σύστημα, το οποίο άπαντες ήθελαν να φύγει.
«1984»: Ένα βιβλίο «πρόβλεψη» για τον «νέο κόσμο»
Ο συγγραφέας πολλών βιβλίων που έχουν γράψει τη δική τους ιστορία, όπως «Η Φάρμα των Ζώων», προέβλεψε με το δικό του τρόπο πώς θα είναι ο κόσμος το 1984.
Μπορεί η ημερομηνία να είναι συμβολική και να έχουν περάσει 38 χρόνια από τότε και ο «Μεγάλος Αδελφός» -τουλάχιστον με τον τρόπο που τον προέβλεψε ο Όργουελ- να μην εμφανίστηκε ποτέ, ωστόσο σίγουρα τις τελευταίες δεκαετίες έχουμε γίνει μάρτυρες παρακολουθήσεων, είδαμε να τοποθετούνται σε πολλά μέρη κάμερες, με πρόσχημα πάντα την ασφάλειά μας.
Ο πόλεμος είναι ειρήνη
Η ελευθερία είναι σκλαβιά
Η άγνοια είναι δύναμη
Το 1984 διαδραματίζεται στο ολοκληρωτικό καθεστώς του Μεγάλου Αδελφού, όπου οι πολίτες παρακολουθούνται από αμέτρητες διαδραστικές οθόνες, όπου οι ειδήσεις και η ιστορία αλλάζουν και ξαναγράφονται συνεχώς για να εξυπηρετούν τα συμφέροντα του καθεστώτος.
Το έγκλημα της σκέψης είναι το θανάσιμο αμάρτημα. Γι’ αυτό πρέπει να εξαλειφθεί οτιδήποτε οδηγεί στη διάπραξή του: ελευθερία, γλώσσα, ανθρώπινα αισθήματα. Και όποιος υποπέσει σε έγκλημα σκέψης πρέπει να οδηγηθεί στον θάνατο αναμορφωμένος: θα πεθάνει αγαπώντας τον Μεγάλο Αδελφό.
Το βιβλίο παράλληλα αναφέρεται και σε μια αγάπη, την «απαγορευμένη» αγάπη του Ουίνστον Σμιθ, για την Τζούλια, η οποία θεωρείται κάτι ως πράξη επανάστασης και για την οποία πρέπει να τιμωρηθούν οι «αμαρτωλοί».
