«Ο πατέρας μου είχε ένα μικρό σημειωματάριο κι ένα στυλό σε κάθε γωνιά του σπιτιού, στο μπάνιο, στο κομοδίνο, παντού, γιατί μπορεί να τύχαινε να ξυπνήσει το βράδυ και να του έρθει μια μουσική που έπρεπε να την καταγράψει, αλλιώς θα την ξεχνούσε», περιγράφει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο γιος του Ένιο Μορικόνε, Μάρκο, τονίζοντας την ευκολία με την οποία έγραφε μουσική ο πατέρας του.
Ευκολία, την οποία αντιλαμβάνεται κάποιος βλέποντας το ντοκιμαντέρ «Ennio», σε σκηνοθεσία Τζιουζέπε Τορνατόρε. Μπορούσε να κάνει οτιδήποτε, όπως να μιλάει στο τηλέφωνο, και ταυτόχρονα να γράφει μουσική.
Για την ταινία «Σάκο και Βαντσέτι» του σκηνοθέτη Τζουλιάνο Μοντάλντο, ο Μορικόνε «συναντήθηκε μετά από ένα δεκάωρο ταξίδι με το αυτοκίνητο, με την Τζόαν Μπαέζ, κάθισαν και σε ένα μικρό τραπεζάκι κι εκείνη έγραψε τους στίχους και εκείνος τη μουσική», λέει o γιος του.
Χαρακτηρίζει τον μαέστρο βαθιά εργατικό, έντιμο και πολύ κλειστό. «Δεν επικοινωνούσε με τα λόγια, αλλά με τη μουσική», αναφέρει και προσθέτει ότι αν ο ίδιος είχε ασχοληθεί με τη μουσική, θα είχε κάνει το μεγαλύτερο λάθος της ζωής του. «Θα ήμουν σαν μυρμήγκι που συγκρούεται με ουρανοξύστη».
Επειδή δεν έχει γράψει ποτέ ο ίδιος μουσική, ο Μάρκο Μορικόνε δεν έχει πρόβλημα να ξεχωρίσει κάποια από τις δουλειές του πατέρα του. Ιδιαίτερη αδυναμία έχει στη μουσική από το «Κάποτε στην Αμερική», μία από τις κορυφαίες στιγμές της κινηματογραφικής συνύπαρξης του σκηνοθέτη Σέρτζιο Λεόνε και του Μορικόνε.
«Η μουσική αυτή αντιπροσωπεύει την τελειότητα, το πάντρεμα μεταξύ της εικόνας και της μουσικής», λέει ο Μάρκο Μορικόνε. Ο μαέστρος δεν είχε κάποιο αγαπημένο θέμα. «Ήταν όλα παιδιά του και δεν μπορούσε να τα ξεχωρίσει», τονίζει ο γιος του.
Σαν να φτιάξαμε δύο ταινίες
Μαζί με τον Μάρκο Μορικόνε βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη, με αφορμή την προβολή του ντοκιμαντέρ που διοργάνωσε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Φίλων Μουσικής Ένιο Μορικόνε Ελλάδας, ο παραγωγός του Τζουζέπε Τορνατόρε, Τζιάνι Ρούσο και ο βιογράφος του μαέστρου, Αλεσάντρο Ντε Ρόσα.
Το ντοκιμαντέρ βασίστηκε σε μια μεγάλη συνέντευξη του Μορικόνε, που διήρκησε περίπου 50 ώρες και αποτέλεσε τον σκελετό, ενώ για τον μαέστρο μιλάνε οι περισσότεροι συνεργάτες του.
Η συνέντευξη αυτή έδωσε κάποιες «αναπάντεχες» πληροφορίες, όπως χαρακτηριστικά είπε ο Τζιάνι Ρούσο. «Τόσο εγώ όσο και ο Τορνατόρε πιστεύαμε ότι γνωρίζαμε τον μαέστρο σχεδόν τέλεια, αλλά τελικά γνωρίζαμε μόνο το 10% του», λέει.
Μία από τις δυσκολίες στη δημιουργία του ντοκιμαντέρ ήταν ότι έπρεπε να αναζητήσουν μία τεράστια ποσότητα έργων, τα οποία υπήρχαν διάσπαρτα σε όλο τον κόσμο, αλλά το πιο δύσκολο κομμάτι για τον παραγωγό ήταν τα πνευματικά δικαιώματα. «Το κόστος και τα μέσα που χρειάστηκαν για την παραγωγή ήταν σαν να κάναμε δύο ταινίες», τονίζει.
Η ζωή του Ένιο Μορικόνε στα ελληνικά
Πριν από περίπου δεκαπέντε χρόνια, ο νεαρός μουσικός Αλεσάντρο Ντε Ρόσα, βρήκε το θάρρος να δώσει ένα δείγμα της μουσικής του στον Ένιο Μορικόνε, τον οποίο είχε δει σε μια συναυλία, και να του ζητήσει να γίνει ο δάσκαλός του.
«Ήταν θάρρος, αλλά ήταν και απελπισία, γιατί ήθελα να βρω οπωσδήποτε κάποιον να μου δώσει μια απάντηση», λέει σήμερα ο Ντε Ρόσα.
Ο Μορικόνε ανταποκρίθηκε την επόμενη μέρα, είπε στον νεαρό ότι πρέπει οπωσδήποτε να γίνει μουσικός, αλλά ο ίδιος δεν είχε χρόνο για μαθήματα.
Ήταν όμως η αρχή μιας κοινής πορείας, με αναρίθμητες ώρες συζητήσεων που οδήγησε στη βιογραφία του μαέστρου από τον Ντε Ρόσα και σε μια σχέση εμπιστοσύνης που κράτησε μέχρι τον θάνατό του, τον Ιούλιο του 2020.
Το βιβλίο «Αναζητώντας εκείνο τον ήχο» του Αλεσάντρο Ντε Ρόσα -που κυκλοφόρησε στα ιταλικά το 2016 και πλέον έχει μεταφραστεί σε 12 γλώσσες- με πρωτοβουλία του Συλλόγου κυκλοφορεί στα ελληνικά την Παρασκευή 7 Οκτωβρίου 2022 από τις εκδόσεις «Μετρονόμος», σε μετάφραση- επιμέλεια Άννας Νούση.
Εκτός από την πρωτοβουλία για το βιβλίο και το αφιέρωμα στη Θεσσαλονίκη, τις προηγούμενες ημέρες στην Αθήνα και στις 4 και 5 Οκτωβρίου στη Λάρισα, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Φίλων Μουσικής Ένιο Μορρικόνε Ελλάδας, έχει δημιουργήσει τοιχογραφίες εμπνευσμένες από το έργο του μαέστρου και συνεχίζει να σχεδιάζει δράσεις, με τον πρόεδρό του Συλλόγου, Κωνσταντίνο Παπακώστα, να δηλώνει ότι «δεν τελειώνει ο Ένιο Μορικόνε».
