Ο Αλέξανδρος Ίσαρης, λογοτέχνης, μεταφραστής και ζωγράφος, πέθανε το απόγευμα της Πέμπτη (24/02), σε ηλικία 81 ετών από επιπλοκές του κορονοϊού.
Την είδηση δημοσιοποίησε ο εκδοτικός Οίκος Κίχλη, σε ανάρτησή του, σημειώνοντας: «Αγαπητοί φίλοι, σήμερα το απόγευμα έφυγε από τη ζωή ο Αλέξανδρος Ίσαρης. Δυσαναπλήρωτο το κενό για όσους τον γνωρίσαμε. Θα τον θυμόμαστε μέσα από το πολυσχιδές δημιουργικό έργο του, τα ποιήματα και τα πεζά του, τη ζωγραφική, τις μεταφράσεις, τις φωτογραφίες του. Ήταν ένας άνθρωπος απολύτως αφοσιωμένος στην Τέχνη».
Τι είπε η Λίνα Μενδώνη για τον θάνατό του
Η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, όταν έμαθε για την απώλεια του Αλέξανδρου Ίσαρη, δήλωσε: «Για περισσότερο από πέντε δεκαετίες ο Αλέξανδρος Ίσαρης εκφράστηκε με πολλά πρόσωπα, με πολλά γνωρίσματα, με πολλές διαφορετικές εκφάνσεις της πολύπλευρης δημιουργικότητάς του. Από την αρχιτεκτονική και την αποτύπωση του ανακτόρου της Ζάκρου, δίπλα στον καθηγητή Νικόλαο Πλάτωνα, μέχρι τη ζωγραφική, την ποίηση, την πεζογραφία, τη μετάφραση, τη γραφιστική, τη φωτογραφία, η τέχνη του Ίσαρη δεν είχε περιορισμούς, κανόνες, στεγανά. Στην πλούσια, ευρύτατη εργογραφία του, βρίσκονται ταυτόχρονα οι μεταφράσεις του Ρίλκε και του Μπέρνχαρτντ, με την επιμέλεια του καταλόγου για έργα Μπαχ στο Μέγαρο Μουσικής, και με δεκάδες εξώφυλλα βιβλίων που φιλοτέχνησε για πολλούς εκδοτικούς οίκους. Την ίδια στιγμή που ο ίδιος έγραφε, ζωγράφιζε, φωτογράφιζε ή έκανε παραγωγή ραδιοφωνικών εκπομπών, πάντα με το ίδιο πάθος και την ίδια προσήλωση στην τέχνη του. Εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στους οικείους και στους φίλους του».
Ο υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Νικόλας Γιατρομανωλάκης, ανέφερε: «Αλέξανδρος Ίσαρης (Γιάννης Δημητριάδης) 1941-2022 Σέρρες, Θεσσαλονίκη, Γκρατς, Βερολίνο, Αθήνα, αρχιτέκτονας, ποιητής, συγγραφέας, μεταφραστής, ζωγράφος, φωτογράφος, γραφίστας… Πολλές ταυτότητες, πολλές ιδιότητες, πολλές ζωές… “Έχω σχεδιάσει πάνω από πεντακόσια εξώφυλλα. Εργάστηκα ως αρχιτέκτονας, αποτύπωσα το μινωικό ανάκτορο της Ζάκρου, έκανα ένα σωρό μεταφράσεις (λογοτεχνικές και θεατρικές), έγραψα έντεκα βιβλία, πραγματοποίησα 10 ατομικές εκθέσεις και συμμετείχα σε 18 ομαδικές, έχω επίσης βγάλει κάπου 2.000 καλλιτεχνικές φωτογραφίες… Νιώθω καμιά φορά ότι έζησα πέντε ζωές!” είχε πει ο ίδιος. Δυσαναπλήρωτο, τεράστιο το κενό που αφήνει στον σύγχρονο πολιτισμό η απώλεια του Αλέξανδρου Ίσαρη, ο οποίος με όποια τέχνη κι αν καταπιάστηκε διακρίθηκε, βραβεύθηκε, αγαπήθηκε. Τα πιο θερμά μας συλλυπητήρια στην οικογένειά του και τους αναρίθμητους φίλους του».
Η ζωή και το έργο του Αλέξανδρου Ίσαρη
Ο Αλέξανδρος Ίσαρης γεννήθηκε το 1941 στις Σέρρες και σπούδασε αρχιτεκτονική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια στο Πανεπιστήμιο του Γκρατς στην Αυστρία. Επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη όπου έμεινε από το 1962 έως το 1978. Το 1968 συνεργάστηκε με τον καθηγητή Νικόλαο Πλάτωνα στις ανασκαφές της Ζάκρου.
Η μετακόμιση από Θεσσαλονίκη – Αθήνα
Στη συνέχεια μετακόμισε στην Αθήνα όπου εργάστηκε ως γραφίστας, ενώ ασχολούνταν παράλληλα με τη ζωγραφική και τη λογοτεχνία.
Πραγματοποίησε ατομικές αλλά και ομαδικές εκθέσεις ζωγραφικής τόσο στην Ελλάδα όσο και σε χώρες του εξωτερικού, και το 2017 την πρώτη του ατομική έκθεση φωτογραφίας.
«Νιώθω ευτυχισμένος όταν ζωγραφίζω, γιατί βυθίζομαι εντελώς σε αυτό που κάνω και χάνω την αίσθηση του χρόνου. Μου αρέσει και η συγγραφή, όμως οι λέξεις είναι πολύ επικίνδυνες γιατί έχουν τεράστια δύναμη. Μια λέξη μπορεί να σε σώσει ή να σε οδηγήσει στην αυτοκτονία…» έλεγε σε συνέντευξή του στη LIFO.
Στον λογοτεχνικό τομέα ασχολήθηκε με τη συγγραφή ποιημάτων, μελετών και μεταφράσεων, ενώ συνεργάστηκε και με λογοτεχνικά περιοδικά όπως τα Διαγώνιος, Δοκιμασία, Λωτός, Τραμ, Δέντρο και Χάρτης.
Παράλληλα υπήρξε επιμελητής της ελληνικής έκδοσης του γερμανικού περιοδικού Ausblicke. Το 1982 συνεργάστηκε με το Τρίτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ για την παρουσίαση εκπομπών και το 1986 υπήρξε εκπρόσωπος της Ελλάδας στο θεατρικό φεστιβάλ του Μύλχαϊμ της Γερμανίας.
Τα επόμενα χρόνια για σύντομα διαστήματα έμεινε στη Βιέννη μετά από πρόσκληση της Αυστριακής Λογοτεχνικής Εταιρείας και το 1997 ήταν εκ των ιδρυτών της Εταιρείας Τόμας Μπέρνχαρντ.
Έχει ασχοληθεί με τη λογοτεχνία μέσω δημοσίευσης δοκιμίων, πεζογραφημάτων, ποιημάτων και μεταφράσεων έργων ξένων λογοτεχνών. Μεταξύ των συγγραφέων των οποίων τα έργα μετέφρασε ήταν οι Τόμας Μαν, Ρόμπερτ Μούζιλ, Ρότζερ Σάτακ και Πέτερ Χάντκε.
Για τα έργα του έχει λάβει βραβεύσεις όπως το Βραβείο Μαρίας Ράλλη (1977, για την ποιητική συλλογή Όμιλος Φίλων Θαλάσσης – Ο ισορροπιστής), Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης (1977, για το Μπετόν του Τόμας Μπέρνχαρντ) καθώς και δύο βραβεία από το ΕΚΕΜΕΛ (2007, για το Ο ξανθός Έκμπερτ – Το Ρούρενμπεργκ του Λούντβιχ Τηκ και 2011 για το Γράμματα σε έναν νεαρό ποιητή του Ράινερ Μαρία Ρίλκε). Επίσης, το 2011 τιμήθηκε με το Βραβείο Διηγήματος του περιοδικού Διαβάζω για το βιβλίο του Βίνκελμαν ή Το Πεπρωμένο. Για το ίδιο βιβλίο ανακηρύχθηκε «Συγγραφέας της χρονιάς» από το περιοδικό Status και ήταν υποψήφιος για το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος.
