Με επικοινωνιακό πυροτέχνημα φαίνεται πως μοιάζει η πρόσφατη δήλωση του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, πως σκοπεύει να καταγγείλει την Ελλάδα στη Σύνοδο Κορυφής της Μαδρίτης την επόμενη εβδομάδα.
Την ώρα που οι επαφές Άγκυρας με τη Σουηδία και τη Φινλανδία φαίνεται πως «ναυάγησαν» προκειμένου να προχωρήσουν οι ενταξιακές διαδικασίες των σκανδιναβικών χωρών, διπλωματικές πηγές σχολιάζουν και τις πρόσφατες αναφορές στον τουρκικό Τύπο ότι ο Ερντογάν θα θέσει θέμα αποστρατιωτικοποίησης των ελληνικών νησιών στη Σύνοδο Κορυφής της Μαδρίτης. Οι πηγές αυτές εκτιμούν ότι κάτι τέτοιο δεν είναι ιδιαίτερα πιθανό να συμβεί αυτό.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με δημοσίευμα της Sabah, πληροφορίες ήθελαν τον Ερντογάν έτοιμο να δημοσιοποιήσει στην επικείμενη Σύνοδο του ΝΑΤΟ υποτιθέμενα ντοκουμέντα που έχει συλλέξει η Άγκυρα και «δείχνουν ότι η Ελλάδα παραβιάζει τις συνθήκες της Λωζάνης και των Παρισίων». Το ρεπορτάζ της εφημερίδας με τίτλο «Απόβαση με ντοκουμέντα στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ» αναφέρει συγκεκριμένα ότι ο Τούρκος πρόεδρος θα καταγγείλει την Ελλάδα ενώπιον όλων των μελών Συμμαχίας για τη στρατιωτικοποίηση των νησιών, και τις επισκέψεις ανώτερων αξιωματούχων σε αυτά.
Δύο λόγοι που ο Ερντογάν θα κάνει πίσω
- Πρώτον, διότι ο Τούρκος Υπουργός Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ, έδωσε θετική εικόνα και υποσχέθηκε ένα ήρεμο καλοκαίρι, κατά τη σύντομη συνάντηση που είχε με τον Έλληνα Υπουργό Ενόπλων Δυνάμεων, Ν. Παναγιωτόπουλο, στην τελευταία Υπουργική Σύνοδο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες.
- Δεύτερον, διότι η Τουρκία θα δημιουργούσε την εικόνα ότι πέρα από τα άλλα προβλήματα που έχει δημιουργήσει, απειλεί και μια χώρα του ΝΑΤΟ.
Η Τουρκία συνεχίζει να ανεβάζει τους τόνους σχετικά με την αποστρατικοποίηση των νησιών, ωστόσο η Ελλάδα με οδηγό το διεθνές δίκαιο έχει δώσει εδώ και αρκετά χρόνια τις απαραίτητες διευκρινίσεις. Συγκεκριμένα, σε ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών από τον Ιούνιο του 2018, διαβάζουμε την ελληνική θέση που απαντάει μία προς μία στις τουρκικές διεκδικήσεις στο ανατολικό Αιγαίο με βάση τις συνθήκες και όσα έχουν συμφωνηθεί μεταξύ των δύο χωρών μέχρι σήμερα.
Οι ίδιες διπλωματικές πηγές εκτιμούν ότι ενδεχομένως ο Ερντογάν να έθετε θέμα αποστρατιωτικοποίησης των νησιών, μόνο σε περίπτωση που δεν έχει λυθεί ως τη Σύνοδο της Μαδρίτης, το πρόβλημα με τη Σουηδία και τη Φινλανδία.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες μετά τις συζητήσεις στο ΝΑΤΟ για το θέμα, ο Καλίν τόνισε ότι η Άγκυρα αναμένει από τη Σουηδία, ιδίως, να λάβει άμεσα μέτρα σχετικά με τις ενέργειες του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) στη χώρα της και ότι οποιαδήποτε πρόοδος στις αιτήσεις για ένταξη των σκανδιναβικών χωρών «εξαρτάται πλέον από την κατεύθυνση και την ταχύτητα με την οποία αυτές οι χώρες θα λάβουν μέτρα».
Η σύνοδος κορυφής στις 29 και 30 Ιουνίου από τη Μαδρίτη αναμένεται να επαναπροσδιορίσει τις στρατηγικές προτεραιότητες του ΝΑΤΟ για την επόμενη δεκαετία, στις οποίες είναι η αντιμετώπιση των κινεζικών φιλοδοξιών, η άνοδος των αντιδημοκρατικών κρατών, η κλιματική αλλαγή και η αστάθεια στην Αφρική.
Αλλά η άμεση εστίασή του θα είναι στο πώς θα συνεχίσει να υποστηρίζει την Ουκρανία και να αποτρέψει οποιαδήποτε περαιτέρω επιθετικότητα από τον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν.
Πώς συνδέεται η ένταξη στο ΝΑΤΟ των σκανδιναβικών χωρών με τις προκλήσεις στο Αιγαίο
Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, στην περίπτωση που η Άγκυρα αποφασίσει να σταματήσει τους εκβιασμούς, οι τρείς χώρες θα υπογράψουν μια κοινή δήλωση, η οποία θα απαντά στις τουρκικές ανησυχίες περί τρομοκρατίας, αλλά και στο αίτημά της για άρση του εμπάργκο όπλων από τη Σουηδία. Τη δήλωση αυτή ο Ερντογάν θα μπορούσε να την «πουλήσει» στο εσωτερικό του, λέγοντας ότι βγήκε κερδισμένος από τη διαπραγμάτευση.
Ωστόσο, οι απαιτήσεις που εξακολουθεί να έχει η Άγκυρα από το Ελσίνκι και κυρίως από τη Στοκχόλμη για να άρει τις επιφυλάξεις ασφαλείας της σχετικά με την τρομοκρατία – οι οποίες φήμες λένε ότι περιλαμβάνουν ακόμα και την παραίτηση της Υπουργού Εξωτερικών της Σουηδίας, Αν Λιντ – είναι αδύνατο να ικανοποιηθούν, εκτιμούν διπλωματικές πηγές. Παράλληλα, καθώς η Τουρκία έχει περισσότερα «ανοιχτά ζητήματα» με τη Σουηδία, ενώ με τη Φινλανδία τα πράγματα μοιάζουν πιο εύκολα, ουδείς επιθυμεί να προχωρήσει η ένταξη μόνο της Φινλανδίας, διότι κάτι τέτοιο θα την άφηνε εκτεθειμένη απέναντι στη ρωσική απειλή.
Θα το έκανε αυτό μόνο αν θελήσει να αποπροσανατολίσει από το βασικό πρόβλημα που είναι η ένταξη των δύο Σκανδιναβικών χωρών και να στραφεί στην Ελλάδα για αντιπερισπασμό. Εάν συμβεί αυτό, η ελληνική πλευρά θα εξηγήσει, όπως πάντα με ψυχραιμία, ότι η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ δεν είναι το κατάλληλο μέρος για να τεθούν τέτοιου είδους παράλογες διεκδικήσεις, ανέφεραν οι ίδιες πηγές.