Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και την Κομισιόν παραπέμπει η αρμόδια Εξεταστική Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (PEGA) το θέμα των υποκλοπών με κακόβουλα λογισμικά, με κείμενο- σύσταση της εισηγήτριας της Επιτροπής Σοφί Ιντ Βελντ, όπως προβλέπεται από τον Κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, για τις Εξεταστικές Επιτροπές, προκειμένου να αντιμετωπιστεί θεσμικά το πρόβλημα των υποκλοπών σε κράτη-μέλη της Ένωσης, ανάμεσά τους και η Ελλάδα.
Στην σύσταση που φέρνει στο φως ο ΣΥΡΙΖΑ, φέρεται η ευρωπαϊκή επιτροπή για τις παρακολουθήσεις να ζητά από την Ελλάδα να άρει ρυθμίσεις που έφερε αναφορικά με την λειτουργία της ΕΥΠ, και ειδικότερα με τον ρόλο της ΑΔΑΕ (θυμίζουμε πως η γνωμοδότηση Ντογιάκου προκάλεσε έντονη πολιτική αντιπαράθεση το τελευταίο διάστημα), αλλά και να επανεξετάσει την πρωτοβουλία του πρωθυπουργού να εντάξει υπό το πρωθυπουργικό γραφείο την υπηρεσία πληροφοριών. Επιπλέον, σημειώνεται πως ζητείται η επανεξέταση των αδειών λειτουργίας εταιρειών που εμπορεύονται το Predator.
Την ερχόμενη Πέμπτη, η Επιτροπή PEGA αναμένεται να παρουσιάσει μελέτη της αναφορικά με τη διείσδυση κακόβουλων λογισμικών στην Ευρώπη, όπως το Pegasus και το Predator και πως αυτά έχουν επηρεάσει τις διεθνείς σχέσεις της ΕΕ.
Θυμίζουμε πως στις 10 Μαρτίου 2022, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφάσισε τη σύσταση της επιτροπής PEGA για τη διερεύνηση εικαζόμενων παραβάσεων ή κακοδιοίκησης κατά την εφαρμογή του δικαίου της ΕΕ σε σχέση με τη χρήση του Pegasus και ισοδύναμου λογισμικού παρακολούθησης κατασκοπευτικού λογισμικού.
Η επιτροπή PEGA καλείται να συγκεντρώσει πληροφορίες σχετικά με τον βαθμό στον οποίο τα κράτη μέλη ή τρίτες χώρες χρησιμοποιούν παρεμβατική παρακολούθηση σε βαθμό που παραβιάζει τα δικαιώματα και τις ελευθερίες που κατοχυρώνονται από τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ.
Η τελευταία εξέλιξη έρχεται στο φως την ώρα που πρόστιμο ύψους 50.000 ευρώ επέβαλλε η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα στην εταιρεία Intellexa A.E, εταιρεία που κρύβεται πίσω από το Predator και δραστηριοποιείται στη χώρα μας.
Το πρόστιμο επιβλήθηκε καθώς η εταιρεία αρνήθηκε να συνεργαστεί με την ανεξάρτητη Αρχή κατά τη διαδικασία ελέγχου που αυτή διενεργεί από τον Ιούλιο του 2022 σχετικά με περιπτώσεις εγκατάστασης λογισμικού παρακολούθησης σε συσκευές κινητής τηλεφωνίας.
Οι αναλυτικές συστάσεις της PEGA για την Ελλάδα
Η ίδια η Σοφί Ιντ Βελντ, έχει σχολιάσει στο Twitter, στην τελευταία της ανάρτηση, πως «όλες οι ευγενείς κουβέντες των κυβερνήσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ψεύτικες. Το κακόβουλο λογισμικό χρησιμοποιείται ως πολιτικό συνάλλαγμα, σε μια σκιώδη, σκοτεινή αγορά. Αν οι «27» και η Κομισιόν σιωπήσουν, τότε είναι συνένοχοι».
All the nice talk of governments about respect for human rights is bogus. #Spyware is used as political currency in a murky, shady market. As long as EU27 governments and @EU_Commission are silent they are complicit. @EP_PegaInquiry https://t.co/9UDikVCThy
— Sophie in 't Veld (@SophieintVeld) January 15, 2023
Σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε ο ΣΥΡΙΖΑ, η σύσταση της PEGA «συμπεραίνει ότι παραβιάσεις και φαινόμενα κακής εφαρμογής της ενωσιακής νομοθεσίας έχουν σημειωθεί στην Ελλάδα και καλεί τη χώρα:
- Επειγόντως να αποκαταστήσει και να ενισχύσει τις θεσμικές και νομικές διασφαλίσεις, συμπεριλαμβανομένων αποτελεσματικού προληπτικού και κατασταλτικού ανεξάρτητου μηχανισμού ελέγχου και εποπτείας.
- Να καταργήσει επειγόντως όλες τις άδειες εξαγωγής που δεν συνάδουν με τη νομοθεσία αγαθών διπλής χρήσης, να διερευνήσει τις καταγγελίες για παράνομες εξαγωγές , μεταξύ άλλων προς το Σουδάν.
- Να διασφαλίζει ότι οι αρχές μπορούν ελεύθερα και ανεμπόδιστα να διερευνήσουν όλους τους ισχυρισμούς της χρήσης spyware·
- Να αποσύρει επειγόντως την τροπολογία 826/145 του ν. 2472/1997 που καταργούσε τη δυνατότητα της ΑΔΑΕ να ειδοποιεί τους πολίτες για την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών.
- Να αποκαταστήσει την πλήρη ανεξαρτησία του δικαστικού σώματος και όλων των σχετικών εποπτικών οργάνων, όπως ο Συνήγορος του Πολίτη και οι αρχές για την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Τα εποπτικά όργανα να απολαμβάνουν πλήρη συνεργασία και πρόσβαση σε πληροφορίες και να παρέχουν πλήρη ενημέρωση σε όλα τα θύματα·
- Να ανατρέψει τη νομοθετική αλλαγή του 2019 που έθεσε την ΕΥΠ υπό τον άμεσο έλεγχο του Πρωθυπουργού·
- Να εφαρμόσει επειγόντως την Οδηγία για την προστασία των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος.
- Να διασφαλίσει την ανεξαρτησία της ηγεσίας της ΑΔΑΕ.
- Να ξεκινήσει επειγόντως αστυνομική έρευνα μετά την φερόμενη κατάχρηση του κακόβουλου κατασκοπευτικού λογισμικού και να κατασχέσει τα φυσικά στοιχεία πληρεξούσιων, εταιριών μεσαζόντων και όσων εμπορεύονται λογισμικά που συνδέονται με μολύνσεις από λογισμικό υποκλοπής spyware.
- Καλεί την Europol να συμμετάσχει αμέσως στις έρευνες»
Το παρασκήνιο της εισηγήτριας της PEGA
Αξίζει να θυμίσουμε πως η εισηγήτρια της PEGA είχε παρουσιάσει και ένα πρώτο σχέδιο της έκθεσης για τις παρακολουθήσεις τον περασμένο Νοέμβριο, προκαλώντας αντιδράσεις και την αναδίπλωση τότε του επικεφαλής της επιτροπής Γερόν Λέναρς, που έσπευδε να τονίσει ότι «δεν είναι τελική εκδοχή και δεν μπορεί -σε αυτό το σημείο- να νοηθεί ως τα συμπεράσματα ή η θέση της επιτροπής της PEGA συνολικά».
«Η εισηγήτρια της Επιτροπής PEGA, Σοφί Ιν’τ’Βελτ, σε ένα “μίνι κοινοβουλευτικό πραξικόπημα”, παραχώρησε μόνη της συνέντευξη Τύπου, παρουσιάζοντας το κατηγορητήριό της, αδιαφορώντας πλήρως για τις απόψεις των συναδέλφων της και την καθιερωμένη κοινοβουλευτική διαδικασία», ανέφερε ενοχλημένη σε ανακοίνωσή της, η εκπρόσωπος Τύπου της Ευρωομάδας της Νέας Δημοκρατίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Άννα-Μισέλ Ασημακοπούλου.
«Πριν από σχεδόν 30 χρόνια, το ελληνικό κοινοβούλιο ψήφισε να παραπεμφθεί σε δίκη ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, πρώην πρωθυπουργός, για τη φερόμενη εμπλοκή του σε υπόθεση υποκλοπών πολιτικών αντιπάλων και δημοσιογράφων» έγραφε εκείνες τις μέρες, με αφορμή την υπόθεση των παρακολουθήσεων, δημοσίευμα των Financial Times.
Τώρα ο Κυριάκος Μητσοτάκης, γιος του πρώην πρωθυπουργού και πρωθυπουργός από το 2019, βρίσκεται στο επίκεντρο ενός παρόμοιου σκανδάλου υποκλοπών. Ο χρόνος θα δείξει αν αυτό θα οδηγήσει σε νομικές διαδικασίες, αναφέρουν οι FT που παρατηρούν πως η υπόθεση και τα αναπάντητα ερωτηματικά επισκιάζουν την κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Κούλογλου: «H παρέμβαση PEGA διαπιστώνει τις κυβερνητικές μεθοδεύσεις»
Ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και μέλος της εξεταστικής PEGA Στέλιος Κούλογλου, σχολίασε την πρωτοβουλία της PEGA: «H παρέμβαση όχι μόνο διαπιστώνει τις κυβερνητικές μεθοδεύσεις για να συσκοτιστούν οι αποκαλύψεις, αλλά εντοπίζει την αφετηρία της θεσμικής παρακμής, με την υπαγωγή της ΕΥΠ στον Κυριάκο Μητσοτάκη».
«Στιγματίζει την τροπολογία που απαγόρευσε την πληροφόρηση των θυμάτων παρακολούθησης και θεσμοθετεί την απόλυτη ασυδοσία και το σκοτάδι για τις υποκλοπές. Αναφέρεται σε όλες τις μεθοδεύσεις, από την απόπειρα εκφοβισμού και υπονόμευσης της ΑΑΔΕ μέχρι στο παρα-κρατικό δίκτυο που είχε οργανωθεί από την ΕΥΠ και ιδιώτες γύρω από το Μέγαρο Μαξίμου» σημειώνει.
Με δεδομένη την αδράνεια των διωκτικών αρχών και της ελληνικής Δικαιοσύνης, η παρέμβαση της ευρωπαϊκής αστυνομίας ίσως αποτελεί μονόδρομο
«H εισηγήτρια της Pega ζητά και την παρέμβαση της europol. Με δεδομένη την αδράνεια των διωκτικών αρχών και της ελληνικής Δικαιοσύνης, η παρέμβαση της ευρωπαϊκής αστυνομίας ίσως αποτελεί μονόδρομο» καταλήγει.
Στην ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ σημειώνεται ότι «στην Επιτροπή PEGA έχει ξεκινήσει παράλληλα η επεξεργασία της Έκθεσης για τα ευρήματα των ερευνών και των αποστολών και θα ακολουθήσει το Ψήφισμα της Εξεταστικής που θα επικεντρωθεί στα πολιτικά συμπεράσματα. Επίσης συνεχίζονται οι ακροάσεις της Επιτροπής για τις υποκλοπές σε διάφορες χώρες».
