«Το ΟΧΙ αποτελεί την εθνική μας θέση απέναντι σε κάθε επιβουλή ειδικά όταν προέρχεται από χώρες που όσους υψώνουν την ρητορική τόσο βυθίζονται στην δική τους απομόνωση», είναι το μήνυμα προς την Τουρκία, που έστειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από το ύψωμα της Γκραμπάλας στο Καλπάκι.
Ο πρωθυπουργός παρευρέθηκε στην αναπαράσταση της μάχης του Καλπακίου στο πλαίσιο των επετειακών εκδηλώσεων στην ιστορική περιοχή όπου γράφτηκε το Έπος του 1940.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης συνέχισε: «Τα τρία αυτά γράμματα, απαντούν μόνο σε όσους απειλούν και δεν προκαλούν αλλά προσκαλούν στον δρόμο της νομιμότητας, στον δρόμο της ειρήνης, γι’αυτό και η άλλη όψη του ελληνικού ΟΧΙ είναι το ΝΑΙ στην σταθερότητα στην συνεργασία».
«Κακά τα ψέματα κανείς, πουθενά δεν πιστεύει πως η Τουρκία κινδυνεύει από τα ελληνικά νησιά αντίθετα το ότι εκείνη επιβουλεύεται την κυριαρχία της Ελλάδος το διαλαλεί, δυστυχώς, συνέχεια η ίδια», συμπλήρωσε.
«Αισθάνομαι ειλικρινά συγκινημένος που βρίσκομαι σήμερα μαζί σας σε αυτόν τον τόπο που τον αρδεύει η Ιστορία, στα βήματα του Βασιλιά Πύρρου, στο δρόμο του προς τη Ρώμη, αλλά και απέναντι από τις κορυφές που πριν από 82 χρόνια το «ΟΧΙ» στον φασισμό και στον ξένο εισβολέα γράφτηκε με αίμα και θρίαμβο», ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης στις πρώτες του κουβέντες σε ένα σύντομο χαιρετισμό.
«Εδώ, οι δυνάμεις της ελευθερίας πέτυχαν την πρώτη τους νίκη κατά του ‘Αξονα. Το Καλπάκι συνεπώς αποτελεί σύμβολο που διαπερνά τα σύνορα και τους καιρούς, εκπέμποντας από την Ελλάδα αξίες παγκόσμιες που δεν φυλακίζονται στο χθες, αλλά αντίθετα ανανεώνονται συνέχεια μέσα στο χρόνο», συνέχισε ο κ. Μητσοτάκης.
Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε πως δεν είναι τυχαίο ότι σε αυτά τα μέρη «έδρευε» από τις ταραγμένες δεκαετίες του ’20 και του ’30 ένας πειθαρχικός ουλαμός στρατευμένων ποινικών και πολιτικών κρατουμένων, δείγμα του διχασμού και του αυταρχισμού εκείνης της εποχής.
«Κι όμως, ο άνεμος της πατριωτικής ενότητας του ’40 παρέσυρε διαφορές και λάθη, φέρνοντας όλους τους Έλληνες δίπλα-δίπλα στα χαρακώματα κατά των Ιταλών, μετά στην εποποιία της εθνικής αντίστασης, για να μας διχάσει μετά και πάλι ο εμφύλιος. Ανάμεσα στα άλλα, λοιπόν, το Καλπάκι προβάλλει και ως τόπος που ανατέλλει στην πράξη η νικηφόρα εθνική συμφιλίωση. Αυτό το «ΟΧΙ» που είναι χαραγμένο στην πλαγιά του Προφήτη Ηλία έρχεται από μακριά και πηγαίνει μακριά, συνοδεύοντας την Ιστορία μας», τόνισε.
Τον πρωθυπουργό συνόδεψαν ο Πρόεδρος της Βουλής Κ. Τασούλας, οι υφυπουργοί Περιβάλλοντος και Προστασίας του Πολίτη Γ.Αμυράς και Ελ.Οικονόμου, βουλευτές της Ν.Δ εκπρόσωποι των Σωμάτων Ασφαλείας, του Στρατού και αυτοδιοικητικοί παράγοντες.
Η μάχη του Καλπακίου
Καταστρώνοντας τα ελληνικά σχέδια αναχαίτισης των Ιταλών, ο υποστράτηγος Χαράλαμπος Κατσιμήτρος, Διοικητής της 8ης Μεραρχία Πεζικού ήταν σίγουρος για το πώς έπρεπε να αντιμετωπιστεί αυτός. Ήταν πεπεισμένος ότι στα στενά του Καλπακίου (της Ελαίας δηλαδή) ήταν το ιδανικό σημείο για να ανακοπεί η προέλαση των ιταλικών στρατευμάτων προς τα Ιωάννινα. Και υπήρχε πολύ συγκεκριμένος λόγος που το πίστευε αυτό.
Το έλος του Καλαμά θα αποτελούσε το φυσικό εμπόδιο που θα αποδυνάμωνε και θα αποτελούσε ένα σημαντικό εμπόδιο για τα ιταλικά τεθωρακισμένα. Και πράγματι επιβεβαιώθηκε σε αυτή του τη σκέψη. Τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου 1940 εκδηλώνεται η ιταλική επίθεση. Οι ιταλικές φάλαγγες άρχισαν να περνούν τα ελληνικά σύνορα. Το έργο της 8ης Μεραρχίας δεν ήταν καθόλου εύκολο.
Παρακολουθήστε βίντεο που έχει αναρτήσει το Πολεμικό Μουσείο της Αθήνας για τη μάχη στο Καλπάκι:
Οι απώλειες της 8ης Μεραρχίας κατά τη μάχη του Καλπακίου (Ελαία-Καλαμά), από την 1η μέχρι την 5η Νοεμβρίου του 1940, ανήλθαν σε 3 αξιωματικούς και 57 οπλίτες νεκρούς και σε 5 αξιωματικούς και 203 οπλίτες τραυματίες.
Οι περισσότερες από τις απώλειες αυτές οφείλονταν στους βομβαρδισμούς της Ιταλικής Αεροπορίας κατά των θέσεων του πυροβολικού, καθώς και στις τοπικές αντεπιθέσεις, οι οποίες έγιναν για την ανάκτηση εδαφών που είχαν καταληφθεί από τον εχθρό.
Οι απώλειες των ιταλικών δυνάμεων, σύμφωνα με τα στοιχεία του στρατηγού Πράσκα, ανήλθαν από την έναρξη των πολεμικών επιχειρήσεων μέχρι την 5η Νοεμβρίου σε 17 αξιωματικούς και 354 οπλίτες νεκρούς και σε 65 αξιωματικούς και 1.134 οπλίτες τραυματίες. Ως αγνοούμενοι φέρονται 10 αξιωματικοί και 648 οπλίτες.
Η αποτυχία αυτή του εχθρού αναπτέρωσε το ηθικό των Ελλήνων, που είχαν κατορθώσει να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τα δύο σημεία υπεροχής των Ιταλών: τα άρματα μάχης, τα οποία έβλεπαν για πρώτη φορά, και την αεροπορία.
Ύστερα από τις διαδοχικές αποτυχίες τους, οι Ιταλοί αναγκάστηκαν να αναβάλουν την ολοκληρωτική επίθεση που σχεδίαζαν και περιορίστηκαν σε πυρά πυροβολικού και σε αεροπορικό βομβαρδισμό, ιδίως κατά της Γκραμπάλας.
