O Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας στο CNN αναφέρθηκε για τον πόλεμο στην Ουκρανία, το νέο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, την ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη και πως αυτή επηρεάζει την Ελλάδα και για την Τουρκία, αναφορικά με το θέμα των μεταναστών.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο CNN
Είδαμε πως σήμερα στον ΟΗΕ καταδικάστηκαν, φυσικά, οι πράξεις της Ρωσίας. Ταυτόχρονα όμως είδαμε τον Πρόεδρο Putin να πεισμώνει. Πως θα πρέπει να αντιδράσει η Ευρώπη;
«Μένοντας σταθερή στον δρόμο που έχει επιλέξει. Με πολύ μεγάλη αποφασιστικότητα ταχθήκαμε υπέρ της επιβολής πολύ αυστηρών κυρώσεων στη Ρωσία. Γνωρίζουμε πως αυτές οι κυρώσεις φέρνουν αποτελέσματα, αλλά χρειάζεται χρόνος ώστε να επιφέρουν σημαντικές επιπτώσεις στην οικονομία της Ρωσίας. Εν τω μεταξύ, φυσικά, αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να διασφαλίσουμε ότι προστατεύουμε τους πολίτες μας, τις επιχειρήσεις μας, τα νοικοκυριά μας, από το αυξανόμενο κόστος της ενέργειας, αφού η Ρωσία έχει προχωρήσει στην εργαλειοποίηση του αερίου με αποτέλεσμα η τιμή του να έχει εκτοξευθεί και αυτό έχει σοβαρές επιπτώσεις στο κόστος της ενέργειας για ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο».
Ναι, και αυτό είναι κάτι που θα συζητήσουμε εντός ολίγου. Αλλά αναμένουμε να μάθουμε ποιο θα είναι το νέο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Νομίζω πως πρόκειται για το 8ο πακέτο κυρώσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μπορείτε να μας δώσετε λεπτομέρειες για το τι θα περιλαμβάνει; Θα περιλαμβάνει σχέδιο για επιβολή πλαφόν στο Ρωσικό πετρέλαιο, κύριε Πρωθυπουργέ;
«Δεν είμαι έτοιμος να κάνω κάποιο σχόλιο σχετικά με το 8ο πακέτο κυρώσεων, καθώς δεν έχει οριστικοποιηθεί ακόμα. Η συζήτηση αυτή τη στιγμή γίνεται σε τεχνικό επίπεδο πριν παρουσιαστούν προτάσεις στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Αλλά αυτό που μπορώ να πω, Isa, είναι πως τα επτά πακέτα κυρώσεων που έχουμε ήδη θέσει σε εφαρμογή αποτελούν μια πολύ σημαντική παρέμβαση, με την έννοια πως προκαλούν ήδη πολύ σημαντικές δυσκολίες στη Ρωσία. Αλλά όπως σας είπα, θα πρέπει να μείνουμε σταθεροί στον δρόμο που έχουμε επιλέξει. Πρέπει να διατηρήσουμε τη συνοχή των ευρωπαϊκών κοινωνιών ενόψει ενός πολύ δύσκολου χειμώνα. Και πρέπει να υιοθετήσουμε μια πιο αποφασιστική στάση ώστε να περιορίσουμε τις επιπτώσεις του αυξανόμενου κόστους του φυσικού αερίου. Η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή υποστηρίζοντας την ανάγκη να επιβληθεί πλαφόν στο σύνολο του φυσικού αερίου που εισάγεται σήμερα στην Ευρώπη, όχι μόνο στο ρωσικό αέριο. Νομίζω ότι αυτή η πρόταση κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος, και προσβλέπουμε σε πιο συγκεκριμένες κατευθύνσεις εκ μέρους της Επιτροπής σχετικά με το πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτή την εργαλειοποίηση του φυσικού αερίου από τη Ρωσία».
Αντιλαμβάνομαι ότι δεν μπορείτε να μου πείτε τι περιλαμβάνει το νέο πακέτο κυρώσεων. Μπορείτε να μου πείτε τι πιστεύετε πως θα πρέπει να περιλαμβάνει; Και ένα ακόμα ερώτημα: συμφωνούν και τα 27 κράτη μέλη; Αναρωτιέμαι για την περίπτωση της Ουγγαρίας.
«Λοιπόν, δεν μπορώ να μιλήσω για την Ουγγαρία, αλλά αυτό που μπορώ να πω είναι ότι σίγουρα χρειαζόμαστε όλες τις χώρες στην ίδια κατεύθυνση. Δεν είναι μυστικό ότι η Ουγγαρία έχει εκφράσει σημαντικές επιφυλάξεις για την επιβολή πρόσθετων κυρώσεων. Αυτό που μπορώ να σας πω είναι ότι θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι όποιες πρόσθετες κυρώσεις επιβάλλουμε στη Ρωσία θα πρέπει να πλήξουν τη ρωσική οικονομία περισσότερο από ό,τι θα πλήξουν την ευρωπαϊκή οικονομία. Υπάρχει λοιπόν ένα εύρος επιλογών στο τραπέζι, αλλά δεν υπάρχουν τόσες πολλές επιλογές τις οποίες δεν έχουμε εξετάσει ως τώρα. Νομίζω ότι οι περισσότερες από τις κυρώσεις που μπορεί κανείς να σκεφτεί, έχουν ήδη επιβληθεί».
Ας μιλήσουμε για τις συνέπειες που έχει αυτό στην Ευρώπη και για το κόστος, των τιμών της ενέργειας στο οποίο αναφερθήκατε. Τι συνέπειες είχε αυτό στην Ελλάδα;
«Νομίζω ότι όλες οι ευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται αντιμέτωπες με το γεγονός ότι το κόστος της ενέργειας και κυρίως του φυσικού αερίου έχει εκτοξευθεί. Και όπως γνωρίζετε, υπάρχει άμεση μεταφορά του κόστους του φυσικού αερίου στην τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας. Άρα έπρεπε ουσιαστικά να αντιμετωπίσουμε ένα διπλό πρόβλημα. Αυτό που κάναμε στην Ελλάδα, και νομίζω ότι ήμασταν πρωτοπόροι σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι να δημιουργήσουμε έναν αρκετά εξειδικευμένο μηχανισμό που ουσιαστικά «πιάνει» τα υπερκέρδη των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας στην πηγή.
Στη συνέχεια διοχετεύουμε αυτά τα κέρδη σε ένα ειδικό Ταμείο Αλληλεγγύης που μάς βοηθάει να επιδοτήσουμε τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου. Έτσι, είπαμε στους πολίτες ότι θα πληρώσουν περισσότερα για την ενέργεια, αλλά προσπαθούμε να απορροφήσουμε το μεγαλύτερο μέρος αυτής της αύξησης ώστε να διασφαλίσουμε ότι οι αυξήσεις στο κόστος της ενέργειας -λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουμε μπροστά μας ένα δύσκολο χειμώνα- δεν θα είναι υπερβολικές. Αυτή είναι η λογική που υιοθέτησε και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Νομίζω ότι έχουν δει τι κάναμε στην Ελλάδα. Έχουμε αποδείξει ότι αυτή η μέθοδος πραγματικά λειτουργεί.
Έτσι, κάθε μέρα παίρνουμε εκατομμύρια υπερκέρδη και τα διοχετεύουμε σε αυτό το πρόγραμμα επιδοτήσεων. Και νομίζω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρόκειται να προτείνει σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες να χρησιμοποιήσουν έναν παρόμοιο μηχανισμό. Επομένως, αυτή είναι μια πρώτη γραμμή άμυνας για να διασφαλίσουμε ότι κάνουμε μια παρέμβαση στην αγορά, η οποία κατά τη γνώμη μου είναι απολύτως απαραίτητη όταν αντιμετωπίζουμε αυτές τις έκτακτες καταστάσεις».
Καθώς μιλούσατε, κύριε Πρωθυπουργέ, είδαμε μερικές από τις εικόνες του Ελληνικού Κοινοβουλίου. Νομίζω πως, και σε διάφορους δήμους, έχουν σβήσει τα φώτα. Είναι κάτι που θα συνεχίσετε να κάνετε;
«Λοιπόν, νομίζω ότι πρέπει όλοι παράλληλα να διασφαλίσουμε την εξοικονόμηση όσο το δυνατόν περισσότερης ενέργειας. Και αυτός είναι ο λόγος που στο πρόγραμμα επιδοτήσεων, επιβραβεύουμε τους ανθρώπους εφόσον μειώσουν την κατανάλωση ρεύματος κατά 15%. Επομένως, είναι σημαντικό να στείλουμε ένα μήνυμα ότι όλοι πρέπει να συνεργαστούμε σε αυτήν την προσπάθεια. Η κυβέρνηση κάνει αυτό που της αναλογεί, αλλά όλοι πρέπει να δούμε πώς μπορούμε να μειώσουμε κατά το δυνατόν την κατανάλωση ενέργειας, την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος, την κατανάλωση φυσικού αερίου. Παρεμβάσεις θα υπάρξουν επίσης και όταν πρόκειται για επιχειρήσεις που αποφεύγουν να καταναλώνουν φυσικό αέριο. Μιλάμε λοιπόν για μια συντονισμένη προσπάθεια προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι η προσπάθεια του Putin να χρησιμοποιήσει ως όπλο το φυσικό αέριο για να επιβάλλει πρόσθετο πόνο στις ευρωπαϊκές κοινωνίες θα αποτύχει».
Έχουμε δει ενότητα εντός της ΕΕ όσον αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία. Έχουμε δει παράλληλα όχι μόνο πολύ αυξημένες τιμές στο φυσικό αέριο, αλλά και στο κόστος ζωής. Πόση διάθεση λοιπόν, κύριε Πρωθυπουργέ, υπάρχει στο εσωτερικό για τη συνέχιση της οικονομικής υποστήριξης στον πόλεμο, δεδομένων των οικονομικών προκλήσεων;
«Λοιπόν, είναι το κόστος της ενέργειας που έχει οδηγήσει στην αύξηση του παγκόσμιου πληθωρισμού. Αυτό είναι ένα πραγματικό πρόβλημα. Και αυτός είναι ο λόγος που στην Ελλάδα, πέρα από ό,τι κάνουμε στον ενεργειακό τομέα, έχουμε ανακοινώσει επίσης ένα πακέτο στήριξης για τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά ώστε να τα βοηθήσουμε να αντιμετωπίσουν γενικότερα την αύξηση στο κόστος ζωής. Είμαστε σε θέση να το κάνουμε αυτό γιατί η ελληνική οικονομία είχε εξαιρετικά καλές επιδόσεις τον περασμένο χρόνο. Αναμένω ότι η ανάπτυξη στην Ελλάδα θα ξεπεράσει το 5%, και αυτό μας δίνει τον δημοσιονομικό χώρο για να μπορέσουμε να υποστηρίξουμε τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά. Αλλά, φυσικά, πρέπει συνεχώς να εξηγούμε γιατί χρειάζεται να υποστηρίξουμε την Ουκρανία και γιατί δεν μπορούμε να συμβιβαστούμε με τον ρωσικό εκβιασμό. Επειδή πρέπει να στείλουμε ένα μήνυμα ότι αυτό δεν αφορά μόνο την Ουκρανία. Αφορά κάθε αυταρχικό ηγέτη που πιστεύει ότι τα σύνορα μπορούν να αλλάξουν με τη βία. Επομένως, υπάρχει, νομίζω, ένα ευρύτερο μήνυμα που πρέπει να σταλεί από τη διεθνή κοινότητα, γιατί είμαστε στο πλευρό της Ουκρανίας κι εναντίον της Ρωσίας σε αυτόν τον άδικο πόλεμο».
Κύριε Πρωθυπουργέ, αλλάζοντας θέμα από την ενέργεια, θα ήθελα να αναφερθώ στις κατηγορίες που διατυπώνει η Τουρκία, τις κατηγορίες για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, για το θέμα των μεταναστών. Ποια είναι η απάντησή σας σε αυτό το ζήτημα;
«Αυτός είναι ένας εντελώς παράλογος ισχυρισμός. H Ελλάδα έχει σώσει δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους στη θάλασσα. Μόλις σήμερα, είχαμε δύο ναυάγια. Σώσαμε περισσότερα από 100 άτομα, ανάμεσά τους πολλά παιδιά. Επομένως, το να κατηγορεί κάποιος την Ελλάδα για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας -και αυτή η κατηγορία προέρχεται στην πραγματικότητα από μια χώρα που έχει ιστορικό εργαλειοποίησης μεταναστών για πολιτικούς σκοπούς- είναι εντελώς παράλογο. Θα πρέπει να υπενθυμίσω σε εσάς και στους τηλεθεατές σας τι συνέβη πριν από ενάμιση χρόνο, τον Μάρτιο του 2020, όταν ο Πρόεδρος Ερντογάν ενθάρρυνε ανοιχτά, δεκάδες χιλιάδες απελπισμένους ανθρώπους να περάσουν στην Ευρώπη, στην Ελλάδα και από εκεί στην υπόλοιπη Ευρώπη, προκειμένου να ασκήσει πίεση στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Επομένως, δεν είμαστε εμείς που εργαλειοποιούμε τους μετανάστες για πολιτικούς σκοπούς. Έχουμε υποχρέωση να προστατεύσουμε και να υπερασπιστούμε τα σύνορά μας. Αλλά με πλήρη σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα. Και κάθε φορά που υπάρχει έστω και ένα άτομο που χρειάζεται να διασωθεί στη θάλασσα, η ακτοφυλακή μας έχει παρέμβει. Και όπως σάς είπα, μόλις σήμερα διασώσαμε περισσότερους από 100 ανθρώπους στη θάλασσα. Άρα πρόκειται για πλήρη αντιστροφή της πραγματικότητας. Και είμαι πραγματικά απογοητευμένος από αυτού του είδους τον διαρκή πόλεμο ψευδών ειδήσεων.
Θα πρέπει να μπορούμε να καθίσουμε στο τραπέζι με την Τουρκία και να συζητήσουμε ως πολιτισμένοι γείτονες και να συνεργαστούμε πάνω στο ζήτημα της μετανάστευσης. Ήμουν ο πρώτος που είπε ότι η Τουρκία έχει να παίξει σημαντικό ρόλο στη διαχείριση της μεταναστευτικής κρίσης. Αλλά αυτός σίγουρα δεν είναι ο τρόπος, από την πλευρά της Τουρκίας, να διαχειρίζεται τις διεθνείς υποθέσεις»
Αλλά, κύριε Πρωθυπουργέ, βοηθήστε μας να καταλάβουμε, γιατί το κάνει αυτό η Τουρκία ή ο Πρόεδρος Erdoğan; Τι όφελος έχει η Τουρκία με το να τα λέει αυτά;
«Κοιτάξτε, δεν είμαι σε θέση να ξέρω τι σκέφτεται ο Πρόεδρος Erdoğan και αν αυτό είναι απλά ένα ζήτημα που αφορά το εσωτερικό του ακροατήριο. Αλλά αυτό που μπορώ να σας πω είναι ότι τους τελευταίους μήνες, έχουμε δει ένα κρεσέντο τουρκικής ρητορικής που στρέφεται κυρίως κατά της Ελλάδας με εντελώς αβάσιμους, παράλογους ισχυρισμούς που αμφισβητούν την κυριαρχία επί των ελληνικών νησιών. Έχουμε πει πολύ ξεκάθαρα ότι αυτό το μοτίβο ρητορικής είναι απαράδεκτο. Υπάρχει μόνο ένα πλαίσιο για την επίλυση διαφορών μεταξύ των κρατών, και αυτό είναι η αυστηρή τήρηση του Διεθνούς Δικαίου, και στην περίπτωσή μας, η τήρηση του Δίκαιου της Θάλασσας. Και ενθαρρύνουμε συνεχώς την Τουρκία να καθίσει στο τραπέζι και να συζητήσει με βάση αυτές τις αρχές. Εν τέλει, είμαστε γείτονες και πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να επιλύσουμε τις διαφωνίες μας με πολιτισμένο τρόπο»
