Τη βεντάλια όλων των ζητημάτων που απασχολούν την ελληνική κοινωνία ανοίγει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο δρόμο προς τις κάλπες. Πέρα από την έμφαση στην οικονομία και στα εθνικά ζητήματα που είναι τα φλέγοντα ο πρωθυπουργός εστιάζει και σε αυτά που αφορούν την καθημερινότητα του πολίτη και στο δικαίωμα του να νιώθει ασφαλής.
Σήμερα στις 10 το πρωί θα βρεθεί στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και θα μιλήσει σε εκδήλωση που διοργανώνεται για την ασφάλεια και την μείωση της εγκληματικότητας παραθέτοντας όλες τις δράσεις που έχει κάνει η κυβέρνησή του προς αυτή την κατεύθυνση.
Το καυτό όμως θέμα που απασχολεί τον Κυριάκο Μητσοτάκη είναι το πώς θα βρεθεί κοινή ευρωπαϊκή λύση για τον ενεργειακό πληθωρισμό που πλήττει το διαθέσιμο εισόδημα των ευρωπαϊκών νοικοκυριών και καθιστά τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις λιγότερο ανταγωνιστικές.
Η πρώτη αποτίμηση που έκανε ο πρωθυπουργός για τη δέσμη προτάσεων για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που παρουσίασε χθες η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είναι θετική.
Ο κ. Μητσοτάκης που θα βρεθεί αύριο και μεθαύριο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των 27 ηγετών στις Βρυξέλλες και η δέσμη των προτάσεων θα αποτελέσει τη βάση της συζήτησης, θα επιμείνει στο να περάσουν οι ευνοϊκές προτάσεις και ετοιμάζεται για τη μεγάλη μάχη που θα δοθεί κυρίως με τις ευρωπαϊκές χώρες του Βορά και τη Γερμανία. Ο πρωθυπουργός μάλιστα θα έχει την ευκαιρία και στις 27 Οκτωβρίου να τα πει καλύτερα με τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς καθώς προγραμματίζεται επίσκεψή του στην Αθήνα με μεγάλη ατζέντα.
Σύμφωνα με την ανάλυση που έχουν κάνει στο Μέγαρο Μαξίμου το προτεινόμενο μοντέλο της Κομισιόν μοιάζει να ευνοεί τις μικρές χώρες, που θα βρίσκονται σε μειονεκτική θέση έναντι των μεγαλύτερων και πλουσιότερων εταίρων τους στην ανοιχτή αγορά. Προβλέπει την ανάθεση της καταγραφής της ζήτησης σε έναν πάροχο υπηρεσιών, ο οποίος θα πρέπει να συγκεντρώσει τα αιτήματα από τους ενδιαφερόμενους και να αποσαφηνίσει τις ποσότητες που χρειάζεται ο καθένας, το χρονοδιάγραμμα παραδόσεων και τον τόπο παράδοσης. Στη συνέχεια, ο πάροχος θα επιχειρεί να βρει προμηθευτές για την κάλυψη της συλλογικής ζήτησης μέσω ψηφιακών δημοπρασιών.
Όπως αναφέρουν συνεργάτες του πρωθυπουργού στο thestsandard.gr «το πρώτο βήμα έχει γίνει και αυτό είναι σημαντικό. Ωστόσο αντιλαμβανόμαστε ότι ακόμη δεν θα λυθεί άμεσα το ζήτημα των υψηλών τιμών, ενώ μας περιμένει μεγάλη μάχη ακόμη στις Βρυξέλλες».
Ποια σημεία βασίζονται στην ελληνική πρόταση
Ο πρωθυπουργός όμως είναι ικανοποιημένος γιατί το μοντέλο περιλαμβάνει μερικές από τις ελληνικές προτάσεις.
To πρώτο σημείο της προτεινόμενης δέσμης που βασίζεται στην ελληνική πρόταση είναι η προσωρινή επιβολή ενός κυμαινόμενου ανώτατου ορίου στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου. Το πλαφόν, που θα λειτουργεί ως μηχανισμός διόρθωσης των τιμών, θα αφορά τον κόμβο TTF, που αποτελεί σημείο αναφοράς στην Ευρώπη για την τιμολόγηση του εισαγόμενου αερίου.
Με αυτόν τον τρόπο νοικοκυριά και επιχειρήσεις δεν θα είναι έρμαια των υπερβολικών και συχνά απότομων διακυμάνσεων, οι οποίες αφενός δεν αντικατοπτρίζουν την προσφορά και τη ζήτηση και αφετέρου δεν αντανακλούν επαρκώς την αυξημένη συμμετοχή του LNG στην ευρωπαϊκή αγορά.
Η ουσία της πρότασης είναι αυτή που είχε κάνει ο Κυριάκος Μητσοτάκης μέσω της επιστολής του προς την πρόεδρο της Κομισιόν τον Μάρτιο, όταν έθεσε την ιδέα της επιβολής πλαφόν στη χονδρική αγορά. Έκτοτε, οι ελληνικές θέσεις έχουν προσελκύσει τη στήριξη πολλών κρατών-μελών
Το δεύτερο σημείο που βασίστηκε σε ελληνική πρόταση αφορά στην αντιμετώπιση της υπερβολικής μεταβλητότητας στις αγορές.
Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή προτείνει έναν προσωρινό μηχανισμό που θα θέτει όρια στην επιτρεπόμενη ενδοσυνεδριακή μεταβλητότητα των τιμών στις αγορές παραγώγων ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, αποτρέποντας τις ακραίες διακυμάνσεις.
Σε ανάρτησή του μετά τη δημοσιοποίηση των προτάσεων, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης χαιρέτισε τις προτάσεις της Επιτροπής, προσθέτοντας ότι το ερχόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είναι μια ευκαιρία να ανακτηθεί ο έλεγχος στις αγορές ενέργειας. «Αυτό μπορεί να είναι ένα αποφασιστικό βήμα στην προσπάθειά μας να μειώσουμε τις τιμές της ενέργειας για τους ευρωπαίους πολίτες και τις επιχειρήσεις», αναφέρει.
Οι θέσεις της Επιτροπής περιέχουν κι άλλα σημεία τα οποία η Ελλάδα έχει υποστηρίξει, όπως την κοινή προμήθεια φυσικού αερίου, ώστε να μεγιστοποιηθεί η δύναμη του αγοραστή στις διαπραγματεύσεις με τους παραγωγούς.
Πρόκειται για ένα σύνθετο ζήτημα, καθώς οι αγορές φυσικού αερίου γίνονται από εταιρείες κι όχι από κυβερνήσεις, πόσω μάλλον σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ωστόσο, αναγνωρίζοντας τη σημασία της συνεργασίας ώστε οι χώρες-μέλη να μην λειτουργούν ανταγωνιστικά, ειδικά ενόψει του επόμενου μεγάλου κύκλου προμηθειών την προσεχή άνοιξη, η Επιτροπή προτείνει κοινές αγορές φυσικού αερίου. Το μοντέλο αυτό της Κομισιόν θα έχει ισχύ μέχρι το Μάρτιο του 2023.
Επίσης επιδίωξη της Επιτροπής είναι η υποχρεωτική συμμετοχή των κρατών-μελών στις κοινές προμήθειες για την κάλυψη τουλάχιστον του 15% των στόχων αποθήκευσης φυσικού αερίου που έχουν. Βάσει της πρότασης, η Επιτροπή θα πρέπει να ενημερώνεται πριν από τη σύναψη οποιασδήποτε αγοράς φυσικού αερίου ή μνημονίου συμφωνίας όγκου άνω των 500 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων, ώστε να διασφαλίζεται η διατήρηση της ενεργειακής αλληλεγγύης.
Σε ό,τι αφορά την αλληλεγγύη και τη μείωση της ζήτησης, η Επιτροπή προτείνει μηχανισμό αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών-μελών σε περίπτωση ελλείψεων αερίου, μέσω του οποίου κάθε χώρα που αντιμετωπίζει έκτακτη ανάγκη θα εφοδιάζεται με αέριο από άλλες, με αντάλλαγμα μια «δίκαιη αποζημίωση», σε περίπτωση που δεν καλύπτεται από διμερείς συμφωνίες αλληλεγγύης.