Για την διευκόλυνση των ψηφοφόρων για τις εκλογές της 21ης Μαΐου οι βασικές πληροφορίες πριν από την κάλπη αποτυπώνονται σε 19 ερωταπαντήσεις.
Και είναι χρηστικό για όλους μας να γνωρίζουμε ακριβώς τι ισχύει για τις εκλογές.
Οι ερωτήσεις και οι απαντήσεις αναφέρονται σε θέματα που άπτονται της διαδικασίας των εκλογών, του τρόπου της ψηφοφορίας, της εύρεσης του σωστού εκλογικού κέντρου, ενώ υπάρχουν και διευκρινίσεις για ειδικές κατηγορίες, όπως ΑμεΑ και ψηφοφόρους του εξωτερικού.
Εκλογές 2023: Ερωτήσεις-απαντήσεις
1.Πότε και για ποιες εκλογές ψηφίζουμε;
Οι προσεχείς βουλευτικές εκλογές θα διεξαχθούν την Κυριακή 21 Μαΐου 2023. Η ψηφοφορία διαρκεί από τις 7:00 το πρωί έως τις 7.00 το απόγευμα.
2. Η ψήφος είναι υποχρεωτική;
Η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος σύμφωνα με την εκλογική νομοθεσία είναι υποχρεωτική.
3. Ποιοι απαλλάσσονται από την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος;
Από την υποχρεωτική άσκηση του εκλογικού δικαιώματος απαλλάσσονται νόμιμα όσοι την ημέρα της ψηφοφορίας θα βρίσκονται στο εξωτερικό και όσοι έχουν υπερβεί το 70ό έτος της ηλικίας τους.
4. Πού μπορώ να ψηφίσω;
Οι ψηφοφόροι ψηφίζουν σε εκλογικά τμήματα που καθορίζονται εγκαίρως με αποφάσεις των αρμοδίων περιφερειακών αρχών.
5. Πώς θα μάθω πού ψηφίζω;
Οι εκλογείς μπορούν να μάθουν σε ποια εκλογικά κέντρα ψηφίζουν μέσω της ιστοσελίδας του υπουργείου Εσωτερικών www.ypes.gr από την πλατφόρμα «Μάθε πού Ψηφίζεις».
Επίσης μπορούν να μάθουν καλώντας στο Τηλεφωνικό Κέντρο της Διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Εσωτερικών και στον αριθμό 213 136 1500, από Δευτέρα έως Κυριακή, 09:00 έως 17:00.
Προσοχή: Για τη διευκόλυνση των εκλογέων, προτείνεται πρώτα η χρήση της διαδικτυακής εφαρμογής στο www.ypes.gr «Μάθε που ψηφίζεις» και μόνο στην περίπτωση που αντιμετωπίσουν δυσκολία να επικοινωνήσουν τηλεφωνικά με την υπηρεσία ενημέρωσης των πολιτών, ώστε να ενημερωθούν για το εκλογικό τμήμα που ψηφίζουν.
6. Τι να κάνω αν δεν βρίσκω το όνομά μου στους εκλογικούς καταλόγους;
Αν δεν βρείτε το όνομά σας, στους εκλογικούς καταλόγους απευθυνθείτε στο Δήμο, στα δημοτολόγια του οποίου είστε εγγεγραμμένοι, μέχρι και το πέρας της ψηφοφορίας.
7. Βρήκα το όνομά μου σε άλλο δήμο από αυτόν στον οποίο είμαι δημότης. Τι κάνω;
Οι εκλογικοί κατάλογοι για τις εκλογές περιλαμβάνουν μεταβολές μέχρι ένα χρονικό διάστημα πριν. Ενδεχομένως το αίτημά σας για μεταδημότευση υποβλήθηκε μετά την καταληκτική ημερομηνία.
Για τις μελλοντικές εκλογές, απευθυνθείτε στο Δήμο σας, για να επικαιροποιηθούν τα στοιχεία σας.
Εκλογές 2023: Πόσες ημέρες άδειας δικαιούνται οι ετεροδημότες
8. Ανακάλυψα ότι είμαι διπλοεγγεγραμμένος. Τι κάνω;
Είστε εγγεγραμμένος στα δημοτολόγια δύο ή περισσοτέρων δήμων. Για τις βουλευτικές εκλογές της 21ης Μαϊου, οφείλετε να ψηφίσετε στο δήμο της νόμιμης εγγραφής σας η οποία εξακριβώνεται κατόπιν επικοινωνίας σας με τους οικείους δήμους.
Ο δικαστικός αντιπρόσωπος θα σας καλέσει να υπογράψετε υπεύθυνη δήλωση ότι γνωρίζετε πως είστε διπλοεγγεγραμμένος και δεν ψηφίσατε ούτε και θα ψηφίσετε αλλού. Αυτές οι δηλώσεις θα συγκεντρωθούν στο Υπουργείο Εσωτερικών και θα διασταυρωθούν. Με αυτήν τη διαδικασία διασφαλίζεται το κύρος των εκλογών.
Ας μην ξεχνάμε ότι η διπλοψηφία απαγορεύεται και τιμωρείται αυστηρά.
9. Είμαι Έλληνας πολίτης και στις εκλογές του Μαΐου θα βρίσκομαι εξωτερικό. Μπορώ να ψηφίσω από εκεί;
Για τους Έλληνες πολίτες που διαμένουν ή θα βρίσκονται στο εξωτερικό την ημέρα της ψηφοφορίας υπάρχει δυνατότητα άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος με την διαδικασία που ορίζεται από το υπουργείο Εσωτερκών.
10. Υπάρχουν διευκολύνσεις για ψηφοφόρους ΑμεΑ;
Οι ψηφοφόροι με αναπηρία ψηφίζουν κατ’ απόλυτη προτεραιότητα. Εφόσον ζητηθεί, οι εφορευτικές επιτροπές υποχρεούνται να τους διευκολύνουν.
11. Σε ποια ηλικία αποκτάται το δικαίωμα της ψήφου;
Στην Ελλάδα, δικαίωμα ψήφου έχουν όλοι όσοι συμπληρώνουν το 17ο έτος της ηλικίας τους κατά το έτος των εκλογών. Άρα για τις Εκλογές του 2023, μπορούν να ψηφίσουν όσοι έχουν γεννηθεί από 1/1/2006 μέχρι και 31/12/2006.
Εκλογές 2023: Ποιοί δεν μπορούν να ψηφίσουν
12.Ποιοι στερούνται του δικαιώματος αυτού;
Όσοι διατελούν, σύμφωνα με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα σε πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση. Επίσης όσοι το στερήθηκαν λόγω αμετάκλητης ποινικής καταδίκης, σε κάποιο από τα εγκλήματα που ορίζονται από τον ποινικό και στρατιωτικό ποινικό κώδικα, για όσο χρόνο διαρκεί αυτή η στέρηση.
13. Με τι έγγραφα ψηφίζω; Τι κάνω αν έχω χάσει την αστυνομική μου ταυτότητα;
Μπορείτε να ψηφίσετε με την αστυνομική ταυτότητα, το διαβατήριό σας, την άδεια οδήγησης ή το ατομικό βιβλιάριο υγείας όλων των ασφαλιστικών ταμείων που έχουν εκδοθεί από τις αρμόδιες ελληνικές αρχές. Η «κομμένη» ταυτότητα είναι αποδεκτή. Εάν έχουν αλλάξει τα προσωπικά σας στοιχεία (π.χ. μεταβολή επωνύμου λόγω διαζυγίου), θα πρέπει να προσκομίσετε τα σχετικά δικαιολογητικά. Στρατιωτικοί και υπηρετούντες στα σώματα ασφαλείας χρησιμοποιούν την υπηρεσιακή τους ταυτότητα.
14. Τι να κάνω αν τα στοιχεία μου στους εκλογικούς καταλόγους είναι διαφορετικά από αυτά της ταυτότητάς μου;
Εξαρτάται από τις διαφορές. Αν είναι ουσιώδεις, μπορεί να απαιτηθεί να προμηθευτείτε, από το δήμο σας, πιστοποιητικό ταυτοπροσωπίας. Καλό είναι να εφοδιαστείτε με αυτό έγκαιρα, για να αποφύγετε τις ταλαιπωρίες της τελευταίας στιγμής.
15. Είμαι ετεροδημότης. Ψηφίζω;
Οι ετεροδημότες εκλογείς ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα στον τόπο διαμονής τους σε ειδικά εκλογικά τμήματα ετεροδημοτών που θα καθοριστούν εγκαίρως. Οι εκλογείς μπορούν να μάθουν σε ποιο εκλογικό τμήμα ετεροδημοτών, θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, μέσω της ιστοσελίδας του ΥΠΕΣ www.ypes.gr και του «Μάθε πού Ψηφίζεις».
Εκλογές 2023: Το δικαίωμα άδειας
16. Πόσες ημέρες εκλογική άδεια δικαιούμαι με βάση τη χιλιομετρική απόσταση της περιοχής που ψηφίζω;
Όσοι εργάζονται 5 ημέρες δικαιούνται:
Αυτοί που θα μετακινηθούν από 200-400 χλμ, 1 εργάσιμη ημέρα
Αυτοί που θα μετακινηθούν από 401χλμ και άνω, 2 εργάσιμες ημέρες, εφόσον κινηθούν εξ ολοκλήρου οδικώς με βάση την υπεύθυνη δήλωσή τους
Όσοι εργάζονται 6 ημέρες δικαιούνται:
Αυτοί που θα μετακινηθούν από 100-200 χλμ, 1 εργάσιμη ημέρα
Αυτοί που θα μετακινηθούν από 201-400 χλμ, 2 εργάσιμες ημέρες
Αυτοί που θα μετακινηθούν από 401χλμ και άνω, 3 εργάσιμες ημέρες
Και για τις δύο παραπάνω περιπτώσεις, όσοι μετακινηθούν σε νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει πρόσβαση, ο αριθμός ημερών άδειας, θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς η άδεια αυτή να υπερβαίνει τις 3 εργάσιμες ημέρες.
17. Πώς ψηφίζουμε
Οι εκλογείς προσέρχονται στο κατάστημα της ψηφοφορίας και παρουσιάζονται στην εφορευτική επιτροπή, η οποία αναγνωρίζει την ταυτότητά τους και επαληθεύει την εγγραφή τους στον εκλογικό κατάλογο. Οι εκλογείς μπαίνουν στο κατάστημα της ψηφοφορίας ένας – ένας ή σε ολιγάριθμες ομάδες, με τη σειρά της προσέλευσής τους και όπως ειδικότερα καθορίζει κάθε εφορευτική επιτροπή.
Η αναγνώριση των εκλογέων για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος γίνεται με βάση την αστυνομική τους ταυτότητα ή τη σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρμόδιας αρχής ή το διαβατήριό τους ή την άδεια οδήγησης ή το ατομικό βιβλιάριο υγείας όλων των ασφαλιστικών ταμείων.
Σε κάθε εκλογέα η εφορευτική επιτροπή δίνει ένα φάκελο με ειδικό γνώρισμα μονογραφημένο από τον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής και σφραγισμένο με τη σφραγίδα της επιτροπής, καθώς και πλήρη σειρά έντυπων ψηφοδελτίων όλων των συνδυασμών και υποψηφίων.
Εκλογείς, που από σωματική αδυναμία δεν μπορούν να κάνουν τα πιο πάνω, έχουν το δικαίωμα για το σκοπό αυτό να απευθυνθούν στον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής ή σε μέλος της εφορευτικής επιτροπής, οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να τους βοηθήσουν.
Απαγορεύεται στον εκλογέα να ρίξει το ψηφοδέλτιό του στην κάλπη: α) αν αυτό δεν είναι μέσα στο φάκελο με το ειδικό γνώρισμα (διαγώνια διαγράμμιση) ή αν δεν έχει κλειστεί ο φάκελος ή αν ο φάκελος δεν φέρει τη σφραγίδα και τη μονογραφή του δικαστικού αντιπροσώπου και β) αν ο εκλογέας δεν αποσύρθηκε πρώτα στον ξεχωριστό χώρο (παραβάν).
Στον εκλογέα που ψήφισε χορηγείται, εφόσον ζητηθεί, σχετική βεβαίωση που υπογράφεται από τον Πρόεδρο της εφορευτικής επιτροπής και σφραγίζεται με τη σφραγίδα της.
18. Μπορώ αντί για σταυρό (+) να βάλω √ (τικ);
Ψηφίζουμε αποκλειστικά με σταυρό στην αριστερή ή τη δεξιά πλευρά του ψηφοδελτίου. Εάν βάλουμε σταυρό, και αριστερά και δεξιά, το ψηφοδέλτιο θεωρείται άκυρο.
19. Μπορώ να ψηφίσω ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου;
Είναι απαραίτητο να παραστείτε αυτοπροσώπως στο εκλογικό σας τμήμα.
