Όπλα στην φαρέτρα των «γερακιών της ΕΚΤ» (δηλαδή των κεντρικών τραπεζιτών που προωθούν περαιτέρω μεγάλες αυξήσεις στα επιτόκια) προσφέρει η άνοδος του δομικού πληθωρισμού στην ευρωζώνη. Τον Ιανουάριο ο σχετικός δείκτης κατέγραψε άνοδο κατά 5,3%, ξεπερνώντας τις πιο μετριοπαθείς προβλέψεις.
Η εξέλιξη αυτή αντανακλά την παρατεταμένη αυξητική πίεση που προκαλεί στις τιμές ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία. Συνακόλουθα προλειαίνει το έδαφος για νέες αυξήσεις των επιτοκίων από την ΕΚΤ, πέραν αυτής του Μαρτίου κατά 0,5% η οποία άλλωστε ήδη έχει προαναγγελθεί. Υπενθυμίζεται ότι το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ Isabel Schnabel είχε προβλέψει ότι η κορύφωση του ανοδικού κύκλου θα ολοκληρωθεί όταν το βασικό επιτόκιο φθάσει στο 3,75% (από 2,5% που είναι σήμερα).
Η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ προανήγγειλε στις αρχές του μήνα μία ακόμη αύξηση επιτοκίων κατά μισή μονάδα τον Μάρτιο και διαβεβαίωσε ότι θα διατηρήσει την πορεία προς μία σημαντική αύξηση των επιτοκίων, αυξάνοντας τα όμως κάθε φορά με σταθερό ρυθμό, προκειμένου να διασφαλιστεί η έγκαιρη μείωση του πληθωρισμού στο 2%.
Η αύξηση επιτοκίων του Φλεβάρη είναι η πέμπτη, με την τέταρτη να έχει πραγματοποιηθεί στα μέσα του Δεκεμβρίου του 2022.
Μάλιστα, από τότε η Κριστίν Λαγκάρντ προέβλεπε νέα αύξηση επιτοκίων καθώς σύμφωνα με το βασικό σενάριο της ΕΚΤ πληθωρισμός θα έφτανε στο 6,3% το 2023 και στο 3,4% το 2024 , από 2,3% που προέβλεπε τον περασμένο Σεπτέμβριο. Ο πληθωρισμός προβλέπεται πλέον να υποχωρήσει στο 2,3% το 2025!
Τι είναι όμως ακριβώς ο πληθωρισμός;
Διαβάζουμε στην επίσημη ιστοσελίδα του ΔΝΤ πως ο πληθωρισμός είχε ανακηρυχθεί ο νο. 1 δημόσιος εχθρός των ΗΠΑ το 1974, επί προεδρίας Τζέραλντ Φορντ, ένα μόνο δείγμα της κρισιμότητας του δείκτη για την ευημερία αριθμών και πολύ περισσότερο, κοινωνιών και ανθρώπων.
Με τη λέξη λοιπόν πληθωρισμός (ο αγγλικός όρος αποδίδεται επακριβώς ως διόγκωση) εννοούμε την αύξηση στις τιμές σε μια συγκεκριμένη περίοδο. Ο πληθωρισμός αποτελεί μια ευρεία μέτρηση, η οποία υπολογίζει την αύξηση του κόστους ζωής σε μια χώρα. Αυτό λοιπόν το 5,3% αφορά με μια γενική έννοια, το ποσοστό που ακρίβυνε η ζωή μας σε σύγκριση με το άμεσο παρελθόν (τις προηγούμενες χρονιές).
Πώς κινήθηκαν οι αποδόσεις των ομολόγων
Στη δευτερογενή αγορά, στο Ηλεκτρονικό Σύστημα Συναλλαγών (ΗΔΑΤ) ο όγκος των συναλλαγών διαμορφώθηκε στα 113 εκατ. ευρώ εκ των οποίων τα 79 εκατ. ευρώ αφορούσαν σε εντολές αγοράς.
Η απόδοση του 10ετούς ομολόγου αναφοράς διατηρήθηκε στο 4,44% έναντι 2,48% του αντίστοιχου γερμανικού ομολόγου με αποτέλεσμα το περιθώριο να διαμορφωθεί στο 1,96% από 1,93% χθες.
Στην αγορά συναλλάγματος πτωτικά κινείται σήμερα το ευρώ έναντι του δολαρίου καθώς νωρίς το απόγευμα το ευρωπαϊκό νόμισμα διαπραγματευόταν στα 1,0597 δολάρια από το επίπεδο των 1,0601 δολαρίων που άνοιξε η αγορά. Η ενδεικτική ισοτιμία ευρώ / δολαρίου που ανακοίνωσε η ΕΚΤ διαμορφώθηκε στα 1.0616 δολάρια.
Γιατί όμως διογκώνεται ο πληθωρισμός;
Γιατί όμως αυξάνεται το κόστος ζωής μας και πως μετράται ο πληθωρισμός. Ένας κρατικός ή διακρατικός οργανισμός (στην περίπτωσή μας η ΕΕ) μετρά την αύξηση αυτή στα έξοδα του νοικοκυριού, συμπεριλαμβανομένων των τιμών των ενοικίων, το λεγόμενο «καλάθι της νοικοκυράς».
Υπό αυτό το πρίσμα, καθώς το ονομαστικό εισόδημα των νοικοκυριών δεν αυξάνεται όσο οι τιμές των αγαθών, μειώνεται η πραγματική αγοραστική δυνατότητα των πολιτών. Με πιο απλά λόγια, ο πληθωρισμός καθιστά κατά τι φτωχότερους τους πολίτες, αφού μέσα στις ίδιες συνθήκες, με τον ίδιο μισθό και την ίδια προσπάθεια στην εργασία, μπορούν να αποκτήσουν λιγότερα αγαθά.
Πάντως, η ανάλυση του ΔΝΤ υποστηρίζει πως μια μείωση του πληθωρισμού ή των τιμών δεν είναι επιθυμητή καθώς αυτό μπορεί να δημιουργήσει μια προσδοκία στο αγοραστικό κοινό, μια αναμονή για την περίοδο όπου θα πέσουν οι τιμές.
