Οι κυρώσεις Ευρώπης και ΗΠΑ είχαν κατά βάση στόχο το ρωσικό πετρέλαιο, το μεγάλο ατού της ρωσικής οικονομίας με το οποίο ο Βλαντιμίρ Πούτιν χρηματοδοτεί τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν πως η ΕΕ δυσκολεύεται να απεμπλακεί από τη Ρωσία στον ενεργειακό τομέα.
Έτσι, η Ευρώπη αύξησε τις εισαγωγές ρωσικού ντίζελ κατά περισσότερο από το ένα πέμπτο τον Ιούλιο, ένας αριθμός που καταδεικνύει τη μεγάλη πρόκληση που αντιμετωπίζει η ήπειρος προκειμένου να αποδεσμευτεί από τον ενεργειακό εφοδιασμό της Μόσχας και έτσι να την αποτρέψει από τη χρηματοδότηση του πολέμου της στην Ουκρανία.
Η γηραιά ήπειρος εισήγαγε σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times σχεδόν 700.000 βαρέλια την ημέρα του καυσίμου από τη Ρωσία τον περασμένο μήνα, περισσότερο από τον προηγούμενο μήνα και αυξημένο κατά 22% σε σύγκριση με τον Ιούλιο του περασμένου έτους, σύμφωνα με την Vortexa, μια εταιρεία παρακολούθησης της κίνησης των δεξαμενόπλοιων.
Οι πολλαπλές κυρώσεις της ΕΕ στο ρωσικό πετρέλαιο
Η ΕΕ επέβαλε στη Ρωσία πολλαπλούς γύρους κυρώσεων από τότε που εισέβαλε στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο, επιδεικνύοντας ασυνήθιστη σπουδή και ενότητα δεδομένης της περιπλοκότητας των μέτρων.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ δήλωσε ότι η κίνηση για σταδιακή περικοπή των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου θα αφαιρέσει από τη Μόσχα μια τεράστια πηγή χρηματοδότησης και θα ασκήσει πιέσεις σε αυτή για να τερματίσει τη στρατιωτική της εκστρατεία, αλλά η Μόσχα προειδοποίησε ότι τα μέτρα θα έχουν ως αποτέλεσμα να ζημιώσουν την οικονομία του ευρωπαϊκού μπλοκ.
Η αύξηση σε εισαγωγή ρωσικού πετρελαίου τον Ιούλιο καταδεικνύει τη δυσκολία που θα αντιμετωπίσει η ΕΕ να μηδενίσει τις εισαγωγές ρωσικού ντίζελ έως τον Φεβρουάριο, όπως έχει ορκιστεί να κάνει η ΕΕ ως απάντηση στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Είμαστε πολύ μακριά από το να αντικαταστήσει η Ευρώπη το ρωσικό ντίζελ
«Είμαστε πολύ μακριά από το να αντικαταστήσει η Ευρώπη το ρωσικό ντίζελ», δήλωσε ο Ντέιβιντ Γουές, επικεφαλής οικονομολόγος της Vortexa. «Αναρωτιέμαι αν οι Ευρωπαίοι θα καταφέρουν να υλοποιήσουν πλήρως την εξαγγελθείσα απαγόρευση εισαγωγής ντίζελ».
Σε μια ένδειξη των ανησυχιών της Ευρώπης για την παγκόσμια ενεργειακή ασφάλεια, η ΕΕ ήρε τον περασμένο μήνα τις κυρώσεις σε ρωσικές κρατικές επιχειρήσεις όπως η Rosneft, επιτρέποντας σε ευρωπαϊκές εταιρείες να συμμετέχουν σε συναλλαγές μαζί τους για πετρέλαιο που προορίζεται για τρίτες χώρες.
Μεγάλο μέρος του εφοδιασμού της Ευρώπης με ντίζελ προέρχεται από τη μετατροπή του αργού πετρελαίου σε προϊόντα καυσίμων στα διυλιστήρια, αλλά η ήπειρος υποφέρει από έλλειψη δυναμικότητας διύλισης μετά τις περικοπές της εποχής της πανδημίας, όταν η ζήτηση για καύσιμα μειώθηκε καθώς οι άνθρωποι ταξίδευαν λιγότερο.
Η ΕΕ θα δυσκολευτεί να αποκλείσει πλήρως το ρωσικό πετρέλαιο
Σε μια πολύ ενδιαφέρουσα ανάλυση του Reuters, ήδη από τον Μάιο, γίνεται αντιληπτό για ποιο λόγο, η ΕΕ θα δυσκολευτεί πολύ να διώξει τελείως καύσιμα που προέρχονται από τη Ρωσία από την ενιαία αγορά. Όπως σημειώνεται, το πετρέλαιο μπορεί συνήθως να εντοπιστεί ως προς την προέλευσή του με βάση τη χημική του σύσταση, όπως η περιεκτικότητα σε θείο και η πυκνότητά του.
Ωστόσο, ορισμένοι αγοραστές έχουν εξαπατηθεί στο παρελθόν με πλαστά έγγραφα, τα οποία αποκρύπτουν την προέλευση φορτίων από χώρες που υπόκεινται σε κυρώσεις, όπως το Ιράν και η Βενεζουέλα, σύμφωνα με πηγές του κλάδου.
Αυτό καθίσταται πιο δύσκολο εάν το αργό αναμιγνύεται με άλλα καύσιμα στα διυλιστήρια, και σχεδόν αδύνατο μετά την επεξεργασία του σε τυποποιημένα προϊόντα, όπως η βενζίνη, το ντίζελ ή τα αεροπορικά καύσιμα.
Τουλάχιστον 26 μεγάλα ευρωπαϊκά διυλιστήρια και εμπορικές εταιρείες έχουν αναστείλει τις αγορές spot ή σκοπεύουν να διακόψουν σταδιακά συνδυασμένες εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου ύψους 2,1 εκατομμυρίων βαρελιών ημερησίως, σύμφωνα με την JP Morgan.
Ακόμα και με όλα αυτά τα έγγραφα σε ισχύ, δεν υπάρχει καμία εγγύηση για την εξάλειψη οποιουδήποτε ίχνους ρωσικών υδρογονανθράκων μόλις εισέλθουν στον κύριο κόμβο εισαγωγής πετρελαίου της ΕΕ, το συγκρότημα Άμστερνταμ-Ρότερνταμ-Αντβέρπ (ARA) – το οποίο αποτελείται από οκτώ λιμάνια διασκορπισμένα σε δύο χώρες, 96 τερματικούς σταθμούς και 6.300 δεξαμενές αποθήκευσης που ανήκουν σε εκατοντάδες διεθνείς πετρελαϊκές εταιρείες.
Διακίνηση ρωσικού ντίζελ μέσω «σκοτεινών» μεταφορών
Την ίδια ώρα, η ποσότητα του ρωσικού πετρελαίου που εμπλέκεται σε «σκοτεινές» μεταφορές από πλοίο σε πλοίο έχει αυξηθεί απότομα τους τελευταίους μήνες, καθώς οι δυτικές κυρώσεις οδηγούν σε υψηλότερα επίπεδα μυστικότητας στις παγκόσμιες αγορές αργού και σε αναπροσανατολισμό των προμηθειών προς την Ασία.
Σύμφωνα με την Vortexa, ο όγκος του ρωσικού αργού που διακινήθηκε μέσω τέτοιων μεταφορών έφτασε τα 182.000 βαρέλια ημερησίως τις πρώτες 18 ημέρες του Ιουλίου, σημειώνοντας δραματική αύξηση από 44.000 βαρέλια ημερησίως τον Ιούνιο. Η συντριπτική πλειονότητα του πετρελαίου κατευθυνόταν προς την Κίνα, δήλωσε στο Insider η εταιρεία δεδομένων εμπορευμάτων.
Σε μια μεταφορά από πλοίο σε πλοίο, ένα πλοίο ξεφορτώνει το φορτίο του σε ένα άλλο ενώ βρίσκονται στη θάλασσα. Όταν μια τέτοια μεταφορά είναι «σκοτεινή», σημαίνει ότι τουλάχιστον ένα πλοίο έχει απενεργοποιήσει το σήμα εντοπισμού που επιτρέπει στις αρχές να δουν πού βρίσκεται.
Οι αναλυτές της Vortexa δήλωσαν ότι τα πλοία φεύγουν από τη Ρωσία φορτωμένα με το πετρέλαιο της χώρας, κατευθύνονται προς τον Ατλαντικό και στη συνέχεια ξεφορτώνουν το φορτίο τους σε άλλα πλοία.
Η αύξηση των σκοτεινών μεταφορών αποτελεί μέρος της γενικής αύξησης της μυστικότητας στις παγκόσμιες αγορές πετρελαίου μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στα τέλη Φεβρουαρίου.
Οι λόγοι για τους οποίους η Κίνα παίρνει ρωσικό αργό μέσω σκοτεινών μεταφορών από πλοίο σε πλοίο είναι κάπως δύσκολο να κατανοηθούν, δήλωσε ο Ντέιβιντ Γουές, επικεφαλής οικονομολόγος της Vortexa.
Ωστόσο, ο Γουές υποστήριξε ότι οι κινεζικές και ρωσικές εταιρείες ενδέχεται να ασκούν πρακτική, σε περίπτωση που τεθούν σε ισχύ αυστηρότερες κυρώσεις.
Οι κινεζικές εταιρείες μπορεί επίσης να θέλουν να αποφύγουν ζημιά στη φήμη τους, υπέδειξε. Τον περασμένο μήνα, ο κορυφαίος ενεργειακός σύμβουλος των ΗΠΑ προέτρεψε την Ινδία να περιορίσει τις αγορές της σε ρωσικό πετρέλαιο και να αποφύγει να βλάψει τη διεθνή της θέση.
