Απορρίφθηκαν στο σύνολό τους οι αγωγές καταναλωτών, καταναλωτικών οργανώσεων και Δικηγορικών Συλλόγων που ήθελαν να κηρυχθεί παράνομη η πρακτική που αφορά στη ρήτρα αναπροσαρμογής στα οικιακά τιμολόγια από το Πολυμελές Πρωτοδικείο της Αθήνας.
Η έδρα, έκρινε μάλιστα ότι η ρήτρα αναπροσαρμογής «όχι μόνο δεν είναι αδόκιμη αλλά συνιστά συναλλακτικώς αποδεκτή πρακτική στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας». Να σημειωθεί ωστόσο ότι η χρέωση ρήτρας έχει ανασταλεί προς το παρόν και θα χρεώνεται ξανά από 1η Ιουλίου 2023.
Συγκεκριμένα, όπως μεταδίδει το Law And Order, στη σχετική απόφαση που εξέδωσε το δικαστήριο επικαλείται, μεταξύ άλλων, τις οδηγίες και τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ηλεκτρική ενέργεια αλλά και την εναρμόνιση της χώρας μας με τον κοινοτικό δίκαιο, για τη σταδιακή απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Αξίζει να σημειωθεί πάντως πως ο Άρειος Πάγος είχε απορρίψει αίτημα της ΔΕΗ για πιλοτική δίκη αναφορικά με τη ρήτρα αναπροσαρμογής, προκειμένου να μην λαμβάνονται αντιφατικές αποφάσεις από τα δικαστήρια της χώρας. Το περασμένο καλοκαίρι, με απόφασή του το Πρωτοδικείο Αθηνών απεφάνθη πως δεν θα κόβεται το ρεύμα ευάλωτα νοικοκυριά που δεν καταβάλουν μόνο τη ρήτρα αναπροσαρμογής.
Η ρήτρα αναπροσαρμογής έχει παγώσει από το περασμένο καλοκαίρι, στην προσπάθεια της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει την αύξηση των τιμών.
Το σκεπτικό της απόφασης για τη ρήτρα αναπροσαρμογής
«Η αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας έχει πλέον αναχθεί σε χρηματιστηριακό προϊόν και διαμορφώνεται από το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας, η ρήτρα όχι μόνο δεν είναι αδόκιμη αλλά συνιστά μία συναλλακτικώς αποδεκτή πρακτική στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας προκειμένου η τιμολογούμενη προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας να ανταποκρίνεται στην αρχής της κοστοστρέφειας», αναφέρουν οι δικαστές στην απόφαση που εξέδωσαν.
Ακόμη στην απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου αναφέρονται ακόμη τα εξής: «Οι ρήτρες αναπροσαρμογής αφενός μεν επιδρούν στον καθορισμό του τιμήματος, αφετέρου δε είναι απολύτως αναμενόμενες στις συμφωνίες κυμαινόμενου τιμολογίου.
Ο καταναλωτής που επιλέγει να συνάψει σύμβαση προμήθειας ενέργειας όχι σε σταθερή τιμή αλλά σε κυμαινόμενο τιμολόγιο, ασφαλώς γνωρίζει ότι η διακύμανση γίνεται στη βάση μιας συμβατικής ρήτρας, της ρήτρας αναπροσαρμογής.
Ως εκ τούτου οι εν λόγω ρήτρες, όπως κάθε ρήτρα για την αναπροσαρμογή του τιμήματος στην περίπτωση κυμαινόμενου ύψους της παροχής δεν υπόκειται σε έλεγχο καταχρηστικότητας αλλά μόνο σε έλεγχο διαφάνειας».
Η ΔΕΗ ενεργοποίησε τη ρήτρα αναπροσαρμογής καθ’ υπόδειξη της ΡΑΕ
Σύμφωνα με την απόφαση η ΔΕΗ προχώρησε στην ενεργοποίηση της ρήτρας αναπροσαρμογής από τις 5 Αυγούστου του 2021 καθ’ υπόδειξη της ΡΑΕ, αφού είχε γνωστοποιήσει στο καταναλωτικό κοινό την πρόθεση εφαρμογής της από τις 11 Μαρτίου του 2021.
«Κατά το χρόνο εισαγωγής της ρήτρας, ο καταναλωτής είχε στη διάθεσή του όλες τις ουσιώδεις πληροφορίες που απαιτούνται για να λάβει μία τεκμηριωμένη απόφαση συναλλαγής», επισημαίνει η απόφαση.
«Σε κάθε περίπτωση, σκοπός της σχετικής ρήτρας δεν είναι ούτε το όφελος ούτε η βλάβη του πελάτη αλλά η συμμόρφωση της εναγόμενης προς τις προβλεπόμενες στον ΚΠΗΕ αρχές τιμολόγησης ήτοι την αρχή διαφάνειας ως εξειδικεύτηκε με την 409/2020 απόφαση της ΡΑΕ» αναφέρεται σε άλλο σημείο της απόφασης.
Πάντως, η απόφαση αναφέρει πως με βάση τον Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΦΕΚ Απρίλιο του 2013), οποιοσδήποτε μηχανισμός αναπροσαρμογής των τιμολογίων πρέπει να είναι διαφανής, σαφής ως προς τον υπολογισμό του στον καταναλωτή και να του προσφέρει επαρκείς επιλογές στη διαχείριση του κινδύνου διαχρονικής διακύμανσης των τιμών, ενώ «ο προμηθευτής υποχρεούται να παράσχει στον αντισυμβαλλόμενό του τη δυνατότητα να λύσει τη σύμβαση, οφείλει δηλαδή να του επιτρέπει να αποδεσμευτεί από τη σύμβαση στο μέτρο που κρίνει ότι είναι ασύμφορη για αυτόν η αναπροσαρμογή».
