«Στο σημερινό Υπουργικό Συμβούλιο παρουσιάστηκε και εγκρίθηκε το νομοσχέδιο που υλοποιεί το φιλόδοξο σχέδιο «Σπίτι μου», δηλαδή τη νέα πολιτική της κυβέρνησης για την απόκτηση προσιτής στέγης από νέους 18 έως 39 ετών.
Στόχος είναι αφού τεθεί σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο να ψηφισθεί έως τα τέλη του 2022 και από τον Ιανουάριο να ξεκινήσει η υλοποίηση των βασικών δράσεων», αναφέρει σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος.
Ο Σκέρτσος για το «Σπίτι μου»
«Πέρα από τις δράσεις που έχουν ήδη παρουσιαστεί τον Σεπτέμβριο -δηλαδή τα φθηνά στεγαστικά δάνεια για αγορά κατοικιών άνω των 15 ετών, την κοινωνική αντιπαροχή δημοσίων οικοπέδων, την επιδότηση ανακαίνισης και φθηνής μίσθωσης κλειστών διαμερισμάτων και την επιδότηση ενεργειακής εξοικονόμησης και ανακαίνισης παλιών κατοικιών- παρουσιάστηκαν και 3 σημαντικές οριζόντιες νέες ρυθμίσεις που βάζουν τάξη στην αξιοποίηση της έως σήμερα αδρανούς ακίνητης περιουσίας του δημοσίου».
Οι νέες αυτές ρυθμίσεις, όπως αναφέρει στην ανάρτησή σου είναι οι ακόλουθες:
- Καθιέρωση της Πολεοδομικής χρήσης «Κοινωνική Κατοικία», ώστε να επιτραπεί οριζόντια σε αναξιοποίητα ακίνητα του Δημοσίου να μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως κοινωνική κατοικία.
- Ανάκληση παραχωρήσεων δημοσίων ακινήτων που δεν έχουν εκπληρώσει τον σκοπό της παραχώρησης εντός 15ετίας από την αρχική παραχώρηση, ώστε να απελευθερωθούν ακίνητα του δημοσίου που σήμερα είναι δεσμευμένα χωρίς προοπτική αξιοποίησης, για να αξιοποιηθούν ως κοινωνική κατοικία.
- Ταχεία διαδικασία καθορισμού αποζημίωσης για ρυμοτομούμενα ακίνητα, όταν εμπλέκεται το Δημόσιο για τον προσδιορισμό της αποζημίωσης που οφείλεται εκατέρωθεν, ώστε η αποζημίωση να καταβάλλεται τάχιστα και έτσι το Δημόσιο να αποκτά γρήγορα τα ρυμοτομούμενα τμήματα.
Ταυτόχρονα, o κ. Σκέρτσος υπενθυμίζει ότι έχει αναρτηθεί σε δημόσια διαβούλευση έως τις 16/11/2022, ο οδηγός του Προγράμματος «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για Νέους», στο site του ΥΠΕΝ με συνολικό προϋπολογισμό 350 εκατ. ευρώ και δικαιούχους έως 20.000 νέους και νέες που θέλουν να αναβαθμίσουν ενεργειακά και να ανακαινίσουν παλιά τους ακίνητα.
«Για πρώτη φορά», επισημαίνει ο Άκης Σκέρτσος, «η Ελληνική Κυβέρνηση αποκτά μια σύγχρονη εργαλειοθήκη για τη στήριξη των νέων στην απόκτηση προσιτής στέγης αλλά και για την οργάνωση, διαχείριση και αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του δημοσίου με στόχο την κοινωνική πολιτική».
Παρεμβάσεις για την Κοινωνική Κατοικία
Νομοσχέδιο, με το οποίο αντιμετωπίζονται νομικά ζητήματα, προκειμένου η Στρατηγική Κοινωνικής Στέγασης (πρόγραμμα «Σπίτι μου») να πάρει σάρκα και οστά από την αρχή του 2023, παρουσίασε σήμερα Τετάρτη, 26/10/2022, ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστής Χατζηδάκης, στο σημερινό υπουργικό συμβούλιο.
Η στρατηγική, συνολικού προϋπολογισμού 1,74 δισ. ευρώ, από την οποία θα ωφεληθούν περισσότεροι από 137.000 πολίτες, εξαγγέλθηκε από τον πρωθυπουργό, κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ), ενώ, εντός του Σεπτεμβρίου, τα μέτρα παρουσιάστηκαν από τους συναρμόδιους υπουργούς.
Οι δράσεις που εξειδικεύονται με τις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου αφορούν στα χαμηλότοκα στεγαστικά δάνεια, την κοινωνική αντιπαροχή, καθώς και τα προγράμματα «Κάλυψη» και «Ανακαινίζω-Ενοικιάζω» (για το πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Ανακαινίζω», που επίσης περιλαμβάνεται στη δέσμη μέτρων, δεν χρειάζεται νομοθετική ρύθμιση και ο οδηγός προδημοσιεύθηκε).
Επιπλέον, το νομοσχέδιο περιλαμβάνει ρυθμίσεις που αποσκοπούν στην απελευθέρωση δημόσιας περιουσίας από φραγμούς, προκειμένου να αξιοποιηθεί για στεγαστικούς σκοπούς, στην επιτάχυνση των σχετικών διαδικασιών και στη λήψη ειδικής μέριμνας για τους πυρόπληκτους της Ανατολικής Αττικής (Μάτι).
Ειδικότερα, όπως αναφέρει το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων σε ανακοίνωσή του, σε σχέση με τα προγράμματα Κοινωνικής Στέγασης, προβλέπονται τα εξής:
- Πρόγραμμα χορήγησης χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων για αγορά πρώτης κατοικίας
Αφορά στη χορήγηση χαμηλότοκων δανείων σε νέους και νέα ζευγάρια με τη συγχρηματοδότηση της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) και των τραπεζών. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε νέους και νέα ζευγάρια (με θρησκευτικό/πολιτικό γάμο ή με σύμφωνο συμβίωσης) 25-39 ετών (ένας εκ των δύο) και με ετήσιο καθαρό εισόδημα από 10.000 ευρώ έως τα όρια που προβλέπονται, ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση, για την καταβολή του επιδόματος θέρμανσης.
Οι δανειολήπτες θα πρέπει επίσης να μην διαθέτουν άλλη ιδιόκτητη κατοικία που καλύπτει τις στεγαστικές τους ανάγκες. Οι δικαιούχοι μπορούν να αποκτήσουν, μέσω του προγράμματος, πρώτη κατοικία αξίας έως 200.000 ευρώ, επιφάνειας έως 150 τ.μ. και έτους κατασκευής έως το 2007, με άτοκο ή χαμηλότοκο δάνειο.
Το δάνειο μπορεί να φτάσει κατ’ ανώτατο στις 150.000 ευρώ, καλύπτει έως το 90% της αξίας του ακινήτου και θα έχει διάρκεια μέχρι 30 έτη. Το τελικό επιτόκιο είναι euribor (τριμήνου) +1%, ενώ για τρίτεκνους και πολύτεκνους, καθώς και για όσα ζευγάρια αποκτήσουν 3+ παιδιά, κατά τη διάρκεια της αποπληρωμής, το δάνειο θα μετατρέπεται σε άτοκο.
Σημειώνεται ακόμη ότι δεν απαιτείται εγγυητής για την έγκριση του δανείου και η δανειακή σύμβαση θα πρέπει να υπογραφεί σε διάστημα οκτώ μηνών από την προέγκριση του δανείου. Ο προϋπολογισμός του προγράμματος είναι 500 εκατ. ευρώ, με πρόβλεψη για διπλασιασμό, ανάλογα με τη ζήτηση που θα εκδηλωθεί.
- Κοινωνική αντιπαροχή
Αφορά στην αξιοποίηση ακινήτων του Δημοσίου που ανήκουν σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, μέσω συμπράξεων με τον ιδιωτικό τομέα, για την ανέγερση κοινωνικών κατοικιών. Στο σχήμα συμβάλλονται από τη μια πλευρά η ΔΥΠΑ (και φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, που είναι οι ιδιοκτήτες των ακινήτων) και από την άλλη οι κατασκευαστικές/τεχνικές εταιρείες ως εξής:
Η ΔΥΠΑ παραχωρεί το αδόμητο οικόπεδο, στο οποίο ο ανάδοχος που θα επιλέγεται, μετά από διαγωνισμό, θα αναλαμβάνει να κατασκευάσει, με βάση τις προδιαγραφές που προβλέπει η προκήρυξη, σύγχρονα κτίρια κατοικιών και εμπορικών χρήσεων.
Ο δημόσιος φορέας διατηρεί την κυριότητα των ακινήτων, ενώ ο ανάδοχος λαμβάνει ως αντάλλαγμα την παραχώρηση της εκμετάλλευσης μέχρι την κάλυψη του κόστους και με την προϋπόθεση ότι ποσοστό των κατοικιών θα διατίθεται με μειωμένο ενοίκιο στους δικαιούχους του προγράμματος κοινωνικής αντιπαροχής.
Ο μέγιστος χρόνος της παραχώρησης θα ορίζεται από τη ΔΥΠΑ, με βάση τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές πρακτικές, ενώ το ποσοστό εκμετάλλευσης του αναδόχου θα κυμαίνεται μεταξύ 30% και 60%, με σκοπό να διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον, αλλά και το πρόγραμμα να είναι ελκυστικό για τους ιδιώτες κατασκευαστές να ανεγείρουν σύγχρονες ποιοτικές κοινωνικές κατοικίες.
- Πρόγραμμα Κάλυψη
Αφορά την επέκταση της μίσθωσης για επιπλέον τρία χρόνια άνω των 1.000 ιδιωτικών κατοικιών που μισθώνονται ήδη στο πλαίσιο του προγράμματος ΕΣΤΙΑ (και θα αρχίσουν να ελευθερώνονται σταδιακά από 31/12/2022) και τη διάθεσή τους ως κοινωνικές κατοικίες από τη Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας σε νέους δικαιούχους του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος 25-39 ετών. Το Δημόσιο αναλαμβάνει και τις δαπάνες επισκευής των διαμερισμάτων αυτών, όπου απαιτείται.
Το υπουργείο Εργασίας θα προσφέρει για ακόμα τρία έτη στους ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών το ίδιο ποσό ενοικίου που λάμβαναν από το πρόγραμμα ΕΣΤΙΑ από το αποθεματικό της ΔΥΠΑ και θα παρέχει τα ακίνητα, είτε δωρεάν σε ευάλωτους Έλληνες (κοινωνική κατοικία), είτε με χαμηλό ενοίκιο (προσιτή κατοικία). Προτεραιότητα θα δοθεί στις μονογονεϊκές οικογένειες, τους τρίτεκνους και ιδιαίτερα τους πολύτεκνους, που θα επιλέγονται με αντικειμενικά κριτήρια (μοριοδότηση).
- Πρόγραμμα Ανακαινίζω-Ενοικιάζω για Κενά Σπίτια
Αφορά στην επιδότηση ιδιοκτητών ακινήτων για την εκτέλεση εργασιών επισκευής και ανακαίνισης κενών κατοικιών, οι οποίες θα διατεθούν στη συνέχεια για μίσθωση τουλάχιστον τριών ετών.
Στο πρόγραμμα, που θα υλοποιηθεί από τη ΔΥΠΑ, εντάσσονται ιδιοκτήτες κατοικιών εμβαδού έως 100 τ.μ. σε αστικά κέντρα, οι οποίοι έχουν τουλάχιστον 50% της επικαρπίας ή της πλήρους κυριότητας της κατοικίας και με οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα έως 40.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία έως 300.000 ευρώ.
Η κατοικία πρέπει να είναι δηλωμένη ως κενή στο Ε2 του τελευταίου φορολογικού έτους. Διευκρινίζεται επίσης ότι κάθε δικαιούχος μπορεί να κάνει αίτηση για μία μόνο κατοικία, ενώ δεν είναι επιλέξιμοι όσοι έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα Εξοικονομώ.
Η επιδότηση αφορά δαπάνες ανακαίνισης/επισκευής, που αποδεικνύονται με σχετικά τιμολόγια και φτάνει έως το 40% της δαπάνης, με ανώτατο όριο τα 10.000 ευρώ.
«Σπίτι μου»: Ποιους αφορά το στεγαστικό πρόγραμμα
Το πρόγραμμα θα «τρέξει» από τον πρώην ΟΑΕΔ και σύμφωνα με πληροφορίες αναμένεται να ξεκινήσει από τις αρχές του 2023.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του OPEN πριν λίγες μέρες, εξετάζεται να δοθεί προτεραιότητα σε νέους γονείς με παιδιά, ενώ θα ακολουθήσουν τα ζευγάρια και οι ελεύθεροι.
Το πρόγραμμα αφορά στις ηλικίες από 25 έως 39 ετών. Κατά τις ίδιες πηγές ο Οργανισμός βρίσκεται σε επικοινωνία με τράπεζες, έτσι ώστε να δημιουργηθεί μια σχετική πλατφόρμα.