Μια ριζοσπαστική, όσο και ανατρεπτική πρόταση στο ενεργειακό τοπίο της Ευρώπης προτείνουν τρεις αναλυτές από τη γηραιά ήπειρο, σε μια έκθεση με τίτλο «Κλείστε τον διακόπτη στον Πούτιν: Το ενεργειακό σχέδιο αλληλεγγύης στην Ουκρανία».
Η συζήτηση για την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία δεν είναι καινούρια, ενώ από την ημέρα που ξεκίνησε ο πόλεμος, τόσο η Μόσχα, όσο και οι Βρυξέλλες έχουν επιδοθεί σε ένα μπρα ντε φερ με χαμένους για την ώρα τους καταναλωτές και τις τιμές των αγαθών και τραγικά θύματα τους πολίτες της Ουκρανίας.
Σύμφωνα με την έκθεση αυτή οι εσωτερικές πτήσεις, εντός Ευρώπης θα πρέπει να απαγορευτούν, τα αυτοκίνητα να ακινητοποιηθούν εντός πόλεων και μια σειρά από άλλα μέτρα να ληφθούν άμεσα προκειμένου να αποτραπεί το κέρδος του Βλαντιμίρ Πούτιν από τις πωλήσεις ορυκτών καυσίμων.
Η Ευρώπη θα μπορούσε να τερματίσει γρήγορα την εξάρτησή της από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο από τη Ρωσία του Πούτιν, λαμβάνοντας αυστηρά μέτρα, σύμφωνα με έκθεση του συμβούλου για το κλίμα Μαρκ Λίνας, του ενεργειακού αναλυτή Ράουλι Παρτάνεν και του ειδικού σε εγκαταστάσεις ενέργειας και βιωσιμότητας Τζόρις Φαν Ντορπ, που την υπογράφουν.
Ενέργεια με το δελτίο
Στην έκθεση που κινείται προφανώς στα όρια του ακτιβισμού και δεδομένου του φιάσκου της πρόσφατης συνόδου για το κλίμα θα έμοιαζε με θαύμα αν θα μπορούσε να επιτευχθεί έστω και συμβολικά, οι ενεργειακές πολιτικές περιλαμβάνουν τη χορήγηση δελτίων, έτσι ώστε να επιτρέπεται σε όλους τους Ευρωπαίους η χρήση της ίδιας ελάχιστης ποσότητας ενέργειας.
Ανάμεσα στα μέτρα της έκθεσης για τον αφοπλισμό του Πούτιν, προτείνεται ο θερμοστάτης των καλοριφέρ να φτάνει το πολύ στους 18 βαθμούς Κελσίου το χειμώνα.
«Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το φυσικό αέριο. Συνολικά πέρυσι η Ευρώπη εισήγαγε 155 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου από τη Ρωσία», σημειώνουν οι συντάκτες. Οι επικριτές της πολιτικής της ΕΕ για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο έχουν επισημάνει ότι οι πωλήσεις υδρογονανθράκων χρηματοδοτούν τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Η Ρωσία είναι ο κορυφαίος προμηθευτής της ΕΕ για φυσικό αέριο, πετρέλαιο και άνθρακα, που αποτελούν τα κύρια ενεργειακά προϊόντα του ενεργειακού μείγματος της ΕΕ. Το ενεργειακό μείγμα της ΕΕ το 2020 αποτελούνταν από 35% πετρέλαιο και προϊόντα πετρελαίου, 24% φυσικό αέριο, 17% ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, 13% πυρηνική ενέργεια και 11% στερεά ορυκτά καύσιμα.
Έχουμε δώσει στην Ουκρανία σχεδόν 1 δισ. ευρώ. Αυτό μπορεί να φαίνεται πολύ, αλλά 1 δισ. ευρώ είναι αυτό που πληρώνουμε στον Πούτιν κάθε μέρα
Όπως επισημαίνει δημοσίευμα του Guardian, ακόμη και ο κορυφαίος διπλωμάτης της ΕΕ, ο Ζοζέπ Μπορέλ, δήλωσε πρόσφατα: «Έχουμε δώσει στην Ουκρανία σχεδόν 1 δισ. ευρώ. Αυτό μπορεί να φαίνεται πολύ, αλλά 1 δισ. ευρώ είναι αυτό που πληρώνουμε στον Πούτιν κάθε μέρα για την ενέργεια που μας παρέχει. Από την έναρξη του πολέμου, του έχουμε δώσει 35 δισ. ευρώ, σε σύγκριση με το 1 δισ. ευρώ που δώσαμε στην Ουκρανία για να εξοπλιστεί».
Μπορούμε να κλείσουμε το φυσικό αέριο στον Πούτιν;
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν και η Μόσχα έχουν απειλήσει πολλές φορές την Ευρώπη πως θα κλείσουν το φυσικό αέριο προς δυσμάς. Η πρόσφατη διένεξη στο περιθώριο του φρικιαστικού πολέμου στην Ουκρανία, θέλει τη Ρωσία να απαιτεί την πληρωμή της στο εθνικό της νόμισμα, έναν εκβιασμό που οι Βρυξέλλες δηλώνουν πως δεν θα τον δεχτούν.
Ωστόσο, από το Βερολίνο κατά βάση, αλλά και από άλλες πρωτεύουσες της ΕΕ επαναλαμβάνεται με αγωνία η πεποίθηση πως η Ευρώπη δεν είναι ακόμη έτοιμη να επιβάλει ένα εμπάργκο στην ενέργεια κατά του Πούτιν, όπως θα ήθελε ίσως και η Ουάσιγκτον. Κι όμως οι συντάκτες της εν λόγω έκθεσης υποστηρίζουν πως κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί.
«Καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι είναι δυνατόν να εξαλειφθούν οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου ξεκινώντας άμεσα στην Ευρώπη. Αυτό θα απαιτήσει ένα άνευ προηγουμένου επίπεδο ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, έναν συνδυασμό ενός σχεδίου Μάρσαλ και μιας αερογέφυρας του Βερολίνου για την ανακατανομή της ενέργειας σε όλη την ήπειρο ανάλογα με τις ανάγκες και τη στήριξη της μετάβασης» αναφέρεται στην έκεθση.
Το σχέδιο 10 σημείων του ΟΟΣΑ για τη μείωση της ζήτησης πετρελαίου
Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΔΟΕ) δημοσίευσε πρόσφατα ένα σχέδιο 10 σημείων για τη μείωση της ζήτησης πετρελαίου στις χώρες μέλη του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), με προτάσεις που περιλαμβάνουν επιδοτούμενες δημόσιες μεταφορές, χαμηλότερα όρια ταχύτητας και μείωση των επαγγελματικών πτήσεων.
Οι συντάκτες της τελευταίας έκθεσης του Ινστιτούτου Ερευνών RePlanet, ωστόσο, λένε ότι τα μέτρα αυτά θα μείωναν τη ζήτηση κατά 2,7 εκατ. βαρέλια ημερησίως στις προηγμένες οικονομίες, ποσό που εξακολουθεί να είναι σημαντικά μικρότερο από τις ρωσικές εξαγωγές πετρελαίου προς την Ευρώπη.
Οι συγγραφείς της υποστηρίζουν ότι πρέπει να προχωρήσουμε περισσότερο και λένε ότι έχουν βρει τρόπο να εξαλείψουν το 25% της χρήσης πετρελαίου στην Ευρώπη. «Προτείνουμε την απαγόρευση όλων των bussines πτήσεων, των ιδιωτικών τζετ και των εσωτερικών πτήσεων εντός της Ευρώπης για την εξοικονόμηση πετρελαίου και την απαγόρευση επίσης της χρήσης αυτοκινήτων εντός των πόλεων», αναφέρουν.
«Αυτό θα πρέπει να συνδυαστεί με δωρεάν δημόσιες συγκοινωνίες. Αν και οι επιπτώσεις αυτού δεν είναι εύκολο να ποσοτικοποιηθούν, πιστεύουμε ότι αυτό θα μπορούσε να διπλασιάσει τη μείωση της χρήσης πετρελαίου πέραν της προτεινόμενης από τον ΔΟΕ». συνεχίζουν.
Αντικατάσταση του φυσικού αερίου με πυρηνική ενέργεια
Για την αντικατάσταση του φυσικού αερίου που αγοράζει η Ευρώπη από τη Ρωσία, οι συντάκτες προτείνουν μέτρα που περιλαμβάνουν τη διακοπή της σταδιακής διακοπής της πυρηνικής ενέργειας στη Γερμανία, τη Σουηδία και το Βέλγιο, τη μείωση της θέρμανσης στα κτίρια κατά 4 βαθμούς Κελσίου και την ταχεία ανάπτυξη πρόσθετης ηλιακής και αιολικής παραγωγής.
«Η Ευρώπη στέλνει καθημερινά πάνω από 500 εκατ. ευρώ απευθείας στο Κρεμλίνο επειδή συνεχίζουμε να εισάγουμε τεράστιες ποσότητες ρωσικού πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα. Αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί», σημειώνουν οι συντάκτες της έκθεσης.
Θα μπορούσαν να περάσουν τέτοια μέτρα;
Στον Guardian σημειώνουν πως η κοινή γνώμη σε Βρετανία, Γερμανία, Πολωνία, Σουηδία και Γαλλία μοιάζει σύμφωνη με την προσπάθεια να σταματήσει η Ευρώπη να αγοράζει ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο. Νέα δημοσκόπηση της Savanta ComRes διαπίστωσε ότι το 41% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι «συμφωνούν απόλυτα» ότι η χώρα τους θα πρέπει να σταματήσει αμέσως να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Μόνο το 6,4% διαφωνούσε απόλυτα. Λίγο πάνω από το 40% δήλωσαν ότι θα ήταν διατεθειμένοι να δεχτούν την ελεγχόμενη διανομή ενέργειας για τη διαχείριση της ζήτησης και το 52,7% ότι θα έτρωγαν λιγότερο κρέας για να μειωθεί η ζήτηση για τις ουκρανικές εξαγωγές.
«Είναι ηθικά και πολιτικά αστήρικτο για την Ευρώπη να χρηματοδοτεί την πολεμική μηχανή του Πούτιν – πληρώνοντας για τους ίδιους πυραύλους και βόμβες που πέφτουν βροχή στα ουκρανικά σχολεία και νοσοκομεία – την ίδια στιγμή που υποτίθεται ότι ενώνεται για να σταματήσει τον Πούτιν μέσω κυρώσεων» αναφέρουν οι συντάκτες της έκθεσης.
«Υπάρχει μόνο μία λύση. Πρέπει να διακόψουμε αυτόν τον χείμαρρο χρημάτων που στέλνουμε στο Κρεμλίνο, σταματώντας αμέσως τις εισαγωγές ρωσικών ορυκτών καυσίμων» προσθέτουν.