Το τέρας που ροκανίζει την οικονομία και ακούει στο όνομα πληθωρισμός, αποτελεί την πρωταρχική ανησυχία όσων διαμορφώνουν οικονομικές πολιτικές ανά τον πλανήτη, σύμφωνα με ανάλυση των Financial Times, στην οποία διατυπώνεται η δυσοίωνη πρόβλεψη πως η πληθωριστική περίοδος μπορεί να διαρκέσει ακόμη και πέντε ολόκληρα χρόνια.
Το δημοσίευμα των FT, σημειώνει πως ο πληθωρισμός έχει φθάσει στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δεκαετιών σε πολλές χώρες του κόσμου, με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία να ανεβάζει τις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων και να συμπιέζει τα πραγματικά εισοδήματα των νοικοκυριών. Ωστόσο, στο δημοσίευμα τονίζεται πως ο πληθωρισμός και το ράλι τιμών είχε ξεκινήσει πριν ακόμη ο Πούτιν διατάξει την εισβολή.
Οι πιέσεις στις τιμές – και οι προβλέψεις για υποβάθμιση της ανάπτυξης – έχουν αυξηθεί, που προκλήθηκαν από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Υπάρχουν μάλιστα οικονομολόγοι που φοβούνται την επιστροφή στον χρόνιο πληθωρισμό και το υφεσιακό περιβάλλον της δεκαετίας του 1970, και της περιβόητης μεγάλης οικονομικής κρίσης.
Ο πληθωρισμός θα είναι πιο ανθεκτικός από όσο περιμέναμε
Η βασική συζήτηση μεταξύ των φορέων χάραξης πολιτικής και των οικονομολόγων παραμένει επικεντρωμένη στο πόσο θα διαρκέσει ο υψηλός πληθωρισμός, σημειώνει το οικονομικό μέσο. Πριν από λίγους μήνες, πολλοί ανέμεναν ότι η άνοδος του πληθωρισμού θα ήταν πολύ βραχύβια για να έχει σοβαρό αντίκτυπο στη νομισματική πολιτική, πιέζοντας τα επιτόκια προς τα πάνω και έτσι δημιουργώντας αρνητικό περιβάλλον για τις οικονομίες.
Ωστόσο, η σύγκρουση στην Ουκρανία -μαζί με τις ενδείξεις ότι οι πληθωριστικές πιέσεις έχουν αποκτήσει ευρύτερη βάση- έχουν εντείνει τους φόβους ότι ο πληθωρισμός θα αποδειχθεί πιο ανθεκτικός από ό,τι ελπίζαμε. Το ίδιο δημοσίευμα φιλοξενεί χάρτη με την αύξηση του πληθωρισμού, στον οποίο η Ελλάδα συγκαταλέγεται μεταξύ των χωρών που έχουν πληγεί πιο έντονα από την ακρίβεια και τις ανατιμήσεις.
Οι χώρες με μπλε σκούρο χρώμα, όπως η Ελλάδα, χώρες της ανατολικής Ευρώπης, η εμπόλεμη Ουκρανία, αλλά και σχεδόν το σύνολο των χωρών της Λατινικής Αμερικής, καταγράφουν πλέον διψήφιο ποσοστό στον πληθωρισμό. Όπως ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ μόλις χθες, από τη σύγκριση του Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του Μαΐου 2022 με τον αντίστοιχο Δείκτη του Μαΐου 2021 ο πληθωρισμός αυξήθηκε κατά 11,3% έναντι αύξησης 0,1% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2021 με το 2020.
Ο πόνος στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις θα διαρκέσει
Κάπως έτσι, σύμφωνα με τους FT, οι αγορές πλέον προσβλέπουν σε διάρκεια και σοβαρές αναταράξεις στις οικονομίες του συνόλου σχεδόν των χωρών του πλανήτη, καθώς ο πληθωρισμός μοιάζει να τραβάει την ανηφόρα και στην Ασία, που αρχικά φαινόταν να μην επηρεάζεται από το γεωπολιτικό μπρα ντε φερ, Ρωσίας – Δύσης. Οι ειδικοί σημειώνουν γλαφυρά πως «ο πόνος που βιώνουν οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά θα διαρκέσει», αναφερόμενοι στο κόστος διαβίωσης και τις διαρκώς αυξανόμενες τιμές.
Τα καθημερινά στοιχεία δείχνουν πώς η πίεση έχει πρόσφατα ενταθεί με αφορμή τη σύγκρουση που οδήγησε την Ευρώπη και τις ΗΠΑ να απαγορεύσουν ή να εξετάζουν το ενδεχόμενο απαγόρευσης των ρωσικών ενεργειακών εξαγωγών.
Ο πληθωρισμός στην Ελλάδα ροκανίζει το εισόδημα του πολίτη και όπως φαίνεται στο διάγραμμα παρακάτω, η εικόνα αυτή τείνει να γίνει δραματική από τον Μάρτιο και έπειτα. Με γκρίζο χρώμα μπορείτε να δείτε την τάση του πληθωρισμού που είναι αντιστρόφως ανάλογη και του κατακεφαλήν εισοδήματος, όπως διαμορφώνεται κατά μέσο όρο παγκοσμίως.
Το εμπάργκο, η ΕΕ και ο πληθωρισμός
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφώνησαν να απαγορεύσουν τις εισαγωγές ρωσικών ορυκτών καυσίμων και επέβαλαν κλιμακούμενες κυρώσεις για να τιμωρήσουν τη χώρα για την εισβολή της στην Ουκρανία.
Πρόσφατα, οι Βρυξέλλες υιοθέτησαν το έκτο πακέτο κυρώσεων με στόχο τόσο τη Ρωσία, όσο όμως και τη Λευκορωσία. Η ΕΕ αποφάσισε να απαγορεύσει την αγορά, εισαγωγή ή μεταφορά αργού πετρελαίου και ορισμένων προϊόντων πετρελαίου από τη Ρωσία στην ΕΕ. Η σταδιακή κατάργηση του ρωσικού πετρελαίου θα διαρκέσει από 6 μήνες για το αργό πετρέλαιο έως 8 μήνες για άλλα προϊόντα διύλισης πετρελαίου.
Το Κρεμλίνο άλλωστε έχει προειδοποιήσει ότι οι κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε βάρος του ρωσικού πετρελαίου θα πλήξουν την παγκόσμια αγορά ενέργειας, ενώ δήλωσε ότι η Μόσχα μπορεί να ανακατευθύνει τις εξαγωγές της για να περιορίσει τις δικές της απώλειες.
