Η Κεντρική Τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών (Fed) προχώρησε σε αύξηση κατά μισή ποσοστιαία μονάδα στα βασικά της επιτόκια, την πρώτη τέτοιου μεγέθους από το 2000, σε μια προσπάθεια να τιθασεύσει τον καλπάζοντα πληθωρισμό και να δείξει ότι περαιτέρω αυξήσεις θα ήταν «δικαιολογημένες» στο μέλλον.
Επιπροσθέτως η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ θα αρχίσει να συρρικνώνει τον ισολογισμό της από την 1η Ιουνίου, σε άλλη μια προσπάθεια για να μετριάσει την πληθωριστική πίεση.
Τέλος, η Fed προειδοποιεί ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι περιορισμοί κατά της πανδημίας στην Κίνα θα επιδεινώσουν τον πληθωρισμό και τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Γιατί προχώρησε σε αυτή την κίνηση η Fed
Διαβάζουμε στην WSJ, πως οι κινήσεις αυτές, που ανακοινώθηκαν μετά από διήμερη συνεδρίαση πολιτικής την Τετάρτη, θα αυξήσουν το βασικό επιτόκιο ομοσπονδιακών κεφαλαίων της κεντρικής τράπεζας σε ένα εύρος-στόχο μεταξύ 0,75% και 1%.
Μαζί, τα βήματα σηματοδοτούν την πιο επιθετική σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής της Fed σε μία συνεδρίαση εδώ και δεκαετίες, με στόχο την ταχεία μείωση της οικονομικής τόνωσης που έχει συμβάλει στην αύξηση των πιέσεων στις τιμές. Η Fed, η οποία συνήθως αυξάνει τα επιτόκια με βήματα της τάξης του ενός τετάρτου της ποσοστιαίας μονάδας, αύξησε για τελευταία φορά τα επιτόκια κατά μισή μονάδα το 2000.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, οι οποίοι εξέφρασαν ευρέως την πρόθεσή τους να επιταχύνουν τον ρυθμό αύξησης των επιτοκίων, προσπαθούν να περιορίσουν τον πιο ταχεία διογκούμενο πληθωρισμό από τις αρχές της δεκαετίας του 1980.
Ο τότε πρόεδρος της ομοσπονδιακής τράπεζας, Πολ Βόλκερ, αύξησε τα επιτόκια έως και 20% και συνέτριψε τόσο τον πληθωρισμό όσο και την ευρύτερη οικονομία στη διαδικασία. Η ελπίδα της Fed αυτή τη φορά είναι ότι ο συνδυασμός του υψηλότερου κόστους δανεισμού και της συρρίκνωσης του ισολογισμού θα προσφέρει μια ήπια προσγείωση που θα αποφύγει την ύφεση, ενώ θα περιορίσει τον πληθωρισμό.
Οι αμερικανικές μετοχές ταλαντεύτηκαν και οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων παρέμειναν σταθερές μετά τη δημοσίευση της δήλωσης πολιτικής της Fed.
Η νομισματική πολιτική είναι άτσαλη και δύσκολη υπόθεση
Ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, σημείωσε στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε ότι η νομισματική πολιτική είναι άτσαλη και δύσκολη υπόθεση. «Δεν έχουμε χειρουργικά εργαλεία ακριβείας. Έχουμε ουσιαστικά τα επιτόκια, τον ισολογισμό και τη μελλοντική καθοδήγηση», δήλωσε ο κ. Πάουελ. «Είναι φημισμένα αδύναμα εργαλεία, δεν είναι ικανά για χειρουργική ακρίβεια» πρόσθεσε.
Ένας αυξανόμενος αριθμός επικριτών λέει ότι η κεντρική τράπεζα περίμενε πολύ καιρό για να μπορέσει να εξαλείψει τον πληθωρισμό χωρίς να προκαλέσει ύφεση. Ο ίδιος ο Πάουελ δήλωσε μάλιστα στο Κογκρέσο στις αρχές Μαρτίου: «Η εκ των υστέρων γνώση λέει ότι θα έπρεπε να είχαμε κινηθεί νωρίτερα».
Τι σημαίνει για την οικονομία
Διαβάζουμε στο Forbes πως όταν η Fed αυξάνει το επιτόκιο-στόχο των ομοσπονδιακών κεφαλαίων, ο στόχος είναι να αυξηθεί το κόστος δανεισμού σε ολόκληρη την οικονομία. Τα υψηλότερα επιτόκια καθιστούν τα δάνεια πιο ακριβά τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους καταναλωτές και όλοι καταλήγουν να ξοδεύουν περισσότερα για πληρωμές τόκων.
Όσοι δεν μπορούν ή δεν θέλουν να αντέξουν τις υψηλότερες πληρωμές αναβάλλουν έργα που περιλαμβάνουν χρηματοδότηση. Ταυτόχρονα ενθαρρύνει τους ανθρώπους να αποταμιεύουν χρήματα για να κερδίσουν υψηλότερες πληρωμές τόκων. Αυτό μειώνει την προσφορά χρήματος σε κυκλοφορία, γεγονός που τείνει να μειώσει τον πληθωρισμό και να μετριάσει την οικονομική δραστηριότητα – δηλαδή να δροσίσει την οικονομία.
