Η ενεργειακή κρίση θα βρεθεί στο επίκεντρο των εργασιών στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που ξεκινά σήμερα το απόγευμα στις Βρυξέλλες, με τους Ευρωπαίους ηγέτες να προσπαθούν να καταλήξουν σε συμφωνία για τα μέτρα κατά της εκτίναξης των τιμών της ενέργειας.
Αυτή τη φορά οι «27» έχουν τουλάχιστον ως βάση συζήτησης μια συγκεκριμένη νομοθετική πρόταση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η πρόταση αυτή της Επιτροπής περιλαμβάνει την προοπτική κοινής αγοράς φυσικού αερίου, μηχανισμό αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών, συνεχείς προσπάθειες για τη μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου και ένα μηχανισμό παρέμβασης για τον περιορισμό των τιμών στο χρηματιστήριο φυσικού αερίου TTF.
Σύμφωνα με ευρωπαίο αξιωματούχο, υπάρχει ευρεία συναίνεση μεταξύ των κρατών-μελών για τους τρεις πρώτους άξονες της πρότασης της Επιτροπής, όμως συνεχίζουν να υφίστανται διαφορές σχετικά με τον περιορισμό στις τιμές του φυσικού αερίου.
Μητσοτάκης: «Έχουμε στη διάθεσή μας ένα πακέτο προτάσεων»
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το οποίο ξεκινά σήμερα θα είναι κρίσιμο, διότι έχει έρθει πια η ώρα να πάρουμε ευρωπαϊκές αποφάσεις για την αντιμετώπιση του πιο κρίσιμου ζητήματος που απασχολεί όλες τις ευρωπαϊκές κοινωνίες» δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης προσερχόμενος στη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες.
«Και αναφέρομαι στο υψηλό κόστος ενέργειας, το οποίο προκαλεί αλυσιδωτές επιπτώσεις, με πολύ υψηλά επίπεδα πληθωρισμού», πρόσθεσε.
Ο πρωθυπουργός πρόσθεσε: «Θεωρώ ότι μετά από πολλή δουλειά προεργασίας έχουμε φτάσει πια στο σημείο να έχουμε στη διάθεσή μας ένα πακέτο προτάσεων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που κινείται στη σωστή κατεύθυνση» είπε.
«Και πιστεύω, πραγματικά, ότι θα μπορέσουμε να πείσουμε και τους πιο καχύποπτους μετέχοντες στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ότι τώρα είναι η ώρα να πάρουμε αυτές τις τολμηρές αποφάσεις. Να επιβάλλουμε ένα πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, στο επίπεδο του TTF, έτσι ώστε να μπορέσουμε να δώσουμε μία απάντηση σε όσους εργαλειοποιούν την ενέργεια για να επιβάλλουν αχρείαστο πόνο στις ευρωπαϊκές κοινωνίες» πρόσθεσε ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Τα επίμαχα ζητήματα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο
Ειδικότερα, το πιο επίμαχο ζήτημα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είναι ο «μηχανισμός διόρθωσης της αγοράς» του φυσικού αερίου που προτείνει η Επιτροπή. Αυτός ο μηχανισμός θα επιτρέψει τον καθορισμό μιας μέγιστης δυναμικής τιμής στην οποία θα μπορούν να πραγματοποιούνται οι συναλλαγές στην αγορά φυσικού αερίου στο χρηματιστήριο TTF.
Θα είναι ένα προσωρινό μέσο, εν αναμονή της ανάπτυξης, ως το Μάρτιο, ενός νέου δείκτη αναφοράς για το Υγροποιημένο Φυσικό Αέριο (ΥΦΑ), ώστε αυτό να αποσυνδεθεί από το TTF. Η πρόταση για τη μέγιστη δυναμική τιμή ικανοποιεί ως ένα βαθμό την Ελλάδα, την Ιταλία και γενικά την πλειοψηφία των κρατών μελών, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ωστόσο η Γερμανία και η Ολλανδία διατηρούν ακόμα σημαντικές επιφυλάξεις.
Σε κάθε περίπτωση, οι Ευρωπαίοι ηγέτες σήμερα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα δώσουν μόνο την «πολιτική κατεύθυνση» και προφανώς δεν θα μπουν σε τεχνικές λεπτομέρειες, σύμφωνα με ευρωπαίο αξιωματούχο.
Τα επιμέρους σύνθετα τεχνικά ζητήματα θα συζητηθούν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας την επόμενη εβδομάδα και στα μέσα Νοεμβρίου, ούτως ώστε ο νέος κανονισμός για τον περιορισμό των τιμών της ενέργειας να τεθεί σε λειτουργία περί τα τέλη Νοεμβρίου με αρχές Δεκεμβρίου.
Ευρωπαίος αξιωματούχος εμφανίστηκε συγκρατημένα αισιόδοξος για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, επισημαίνοντας ότι «τώρα ήρθε η ώρα των δράσεων και των αποφάσεων» για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και ότι οι ευρωπαίοι ηγέτες προσέρχονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με διάθεση συμβιβασμού, ώστε με ενότητα και αλληλεγγύη να αντιμετωπιστεί η αύξηση των τιμών που πλήττει εδώ και πολλούς μήνες τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις της ΕΕ.
Μισέλ: «Οι προτάσεις είναι στο τραπέζι, τα συμπεράσματα έχουν μια καλή ισορροπία»
Τη σημασία του να σταλεί ένα πολύ ισχυρό μήνυμα της αποφασιστικότητας των Ευρωπαίων υπογράμμισε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής.
«Έχουμε εργαλεία, έχουμε μέτρα για να μειώσουμε τις τιμές, να μειώσουμε την κατανάλωση και για να διασφαλίσουμε όσο περισσότερο γίνεται την ασφάλεια των προμηθειών» ανέφερε ο Σαρλ Μισέλ.
«Οι προτάσεις είναι στο τραπέζι, τα συμπεράσματα έχουν μια καλή ισορροπία για να βρεθεί μια συμφωνία σήμερα. Πιθανόν να είναι δύσκολο, αλλά είναι πολύ σημαντικό σήμερα ή αύριο να στείλουμε ένα πολύ ισχυρό μήνυμα ότι είμαστε αποφασισμένοι να ενεργήσουμε μαζί για έναν θετικό αντίκτυπο» συνέχισε.
«Είναι θεμελιώδες για να νοικοκυριά μας, τις οικογένειές μας, τις επιχειρήσεις στην ΕΕ», πρόσθεσε.
Οι προτάσεις της Κομισιόν
Υπενθυμίζουμε πως την Τρίτη, η Κομισιόν πρότεινε την κοινή αγορά φυσικού αερίου, ένα μηχανισμό περιορισμού των τιμών στο χρηματιστήριο φυσικού αερίου TTF, μηχανισμό αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών και συνεχείς προσπάθειες για τη μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου
Η Επιτροπή προτείνει κοινές αγορές φυσικού αερίου για τη διαπραγμάτευση καλύτερων τιμών και την αποφυγή ανταγωνισμού μεταξύ των κρατών-μελών.
Η Επιτροπή θα αναθέσει σε έναν πάροχο υπηρεσιών να οργανώσει τη συγκέντρωση της ζήτησης σε επίπεδο ΕΕ, ομαδοποιώντας τις ανάγκες εισαγωγής αερίου και αναζητώντας προσφορές στην αγορά που να ανταποκρίνονται στη ζήτηση. Προτείνει την υποχρεωτική συμμετοχή των κρατών μελών σε κοινές προμήθειες, για τη συγκέντρωση τουλάχιστον του 15% της πλήρωσης αποθήκευσης.
Οι εταιρείες θα έχουν τη δυνατότητα να σχηματίσουν μια ευρωπαϊκή κοινοπραξία αγορών φυσικού αερίου, σύμφωνα με τους κανόνες ανταγωνισμού της ΕΕ. Οι από κοινού αγορές θα βοηθήσουν τα μικρότερα κράτη μέλη και ειδικότερα τις εταιρείες, που βρίσκονται σε λιγότερο ευνοϊκή κατάσταση ως αγοραστές, να έχουν πρόσβαση σε όγκους φυσικού αερίου με καλύτερες συνθήκες.
Μέχρι να γίνει το παραπάνω, η Επιτροπή προτείνει τη θέσπιση ενός προσωρινού μηχανισμού περιορισμού των τιμών, μέσω του ευρωπαϊκού χρηματιστηρίου αερίου ( TTF), ο οποίος θα ενεργοποιείται όταν χρειάζεται. Ο μηχανισμός διόρθωσης των τιμών θα καθιερώσει, σε προσωρινή βάση, ένα δυναμικό όριο τιμής για τις συναλλαγές στο TTF.
Η Επιτροπή προτείνει μηχανισμό αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών σε περίπτωση ελλείψεων εφοδιασμού.