Οι Βρυξέλλες ετοιμάζονται να παρουσιάσουν το σχέδιο ενός νέου οργάνου, στόχος του οποίου θα είναι να προστατεύει την εσωτερική αγορά της ΕΕ σε περίπτωση κρίσης και, αν χρειαστεί, να αναγκάζει τους παραγωγούς προϊόντων στρατηγικής σημασίας να εξυπηρετούν κατά προτεραιότητα την Ευρώπη.
Σε περίπτωση που παρατηρηθούν ελλείψεις σε αγαθά κρίσιμης σημασίας οι Βρυξέλλες θα έχουν τη δυνατότητα να επιβάλουν στις βιομηχανίες να δίνουν προτεραιότητα στις ευρωπαϊκές παραγγελίες και όχι στις κινεζικές ή τις αμερικανικές, υπό την απειλή προστίμων, σύμφωνα με ένα έγγραφο που επικαλείται το Γαλλικό Πρακτορείο.
Το «όπλο» της ΕΕ στο τραπέζι
Το μέτρο αυτό, που βασίζεται στους κανόνες οι οποίοι ισχύουν ήδη στις ΗΠΑ, θεωρείται ως ένα όπλο «αντιποίνων» που η ΕΕ θα προτιμούσε να μην χρησιμοποιήσει, εξήγησε μια ευρωπαϊκή πηγή.
Η βασική ιδέα είναι να αποθαρρυνθούν τρίτες χώρες από το να μπλοκάρουν τις εξαγωγές στρατηγικών προϊόντων προς την Ευρώπη, όπως οι ΗΠΑ που είχαν απαγορεύσει τις εξαγωγές εμβολίων για την Covid-19 κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Η πρόταση αυτή θα παρουσιαστεί στις 13 Σεπτεμβρίου, ανέφερε μια άλλη πηγή. Στη συνέχεια θα πρέπει να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τις χώρες μέλη, μια διαδικασία που θα μπορούσε να διαρκέσει πολλούς μήνες, ενδεχομένως και έναν χρόνο.
Το όργανο που θα προστατεύει την ενιαία αγορά είχε ανακοινωθεί από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τον Φεβρουάριο του 2021, με αφορμή τις αναταράξεις στην εφοδιαστική αλυσίδα λόγω της πανδημίας.
Η φάση της επιτήρησης
Πριν ακόμη εμφανιστεί μια κρίση, θα μπορούσε να ενεργοποιείται μια φάση «επιτήρησης», υπό τον έλεγχο των κρατών μελών, εφόσον υπάρχει κίνδυνος να παρουσιαστούν ελλείψεις. Οι βιομηχανίες μπορεί να κληθούν να δώσουν ορισμένες πληροφορίες, όπως για παράδειγμα τις δυνατότητες παραγωγής που έχουν.
Στη φάση αυτή, η Κομισιόν θα ήθελε να μπορεί να ζητάει από τις χώρες να συγκεντρώνουν στρατηγικά αποθέματα.
Το κείμενο, που συντάσσεται από τον Επίτροπο Εσωτερικής Αγοράς Τιερί Μπρετόν, αναφέρει επίσης ότι θα πρέπει να ελαχιστοποιηθούν οι περιορισμοί σε ό,τι αφορά την κυκλοφορία αγαθών και προσώπων μεταξύ των χωρών μελών.
Η Επιτροπή θα μπορούσε επίσης να κάνει αγορές προϊόντων εξ ονόματος των χωρών μελών, με βάση το μοντέλο που ακολουθήθηκε με τα εμβόλια για την Covid-19.
Προτάσεις και για την ενέργεια από τις Βρυξέλλες
Η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα παρουσιάσει άλλωστε και τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την επιβολή πλαφόν στις τιμές στην ενέργεια σε ομιλία της στις 14 Σεπτεμβρίου.
«Η φον ντερ Λάιεν, η πρόεδρός μας, θα το παρουσιάσει με περισσότερες λεπτομέρειες στις 14 Σεπτεμβρίου», δήλωσε ο Μέχτιλντ Βερσντέρφερ, αναπληρωτής γενικός διευθυντής της υπηρεσίας ενέργειας της Κομισιόν στη διάρκεια της συνεδρίασης της επιτροπής Ενέργειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
⏳ Two weeks to go for #SOTEU 2022.
On 14 September, President @vonderleyen will deliver her third State of the Union address.
This speech is an important moment for us in 🇪🇺 Europe – a moment to reflect on the challenges we face today and the future we envision. pic.twitter.com/1tDcvhh03Q
— European Commission (@EU_Commission) September 1, 2022
Η Ευρώπη βρίσκεται πλέον ενώπιον της χειρότερης ενεργειακής κρίσης των τελευταίων δεκαετιών, με το υψηλό κόστος του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας να οδηγεί τον πληθωρισμό και να απειλεί να παρασύρει τις οικονομίες σε ύφεση.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Τσεχία, που προεδρεύει αυτό το εξάμηνο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάλεσε τους υπουργούς Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε έκτακτη Σύνοδο στις 9 Σεπτεμβρίου.
Στο επίκεντρο της συνόδου θα βρεθεί το θέμα των αυξανόμενων τιμών της ενέργειας, όπως ανακοίνωσε σήμερα ο υπουργός Ενέργειας Γιόζεφ Σικέλα.

Η έκτακτη σύνοδος θα εξετάσει προτάσεις όπως ένα πλαφόν στην τιμή του αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρισμού ή παρεμβάσεις για να αποτραπούν δυσλειτουργίες στην αγορά, είπε ο Σικέλα.