Στο Χόλυγουντ όλα λάμπουν. Οι επαύλεις με τις πισίνες, τα κατακόκκινα χαλιά, οι φωτογραφίες στα εξώφυλλα περιοδικών. Για κάποιους, όλο αυτό είναι πολύ μακρινό, άπιαστο. Ένα όνειρο θερινής νυκτός. Για μια παρέα εφήβων, όμως, που μεγάλωνε στα προάστια του Λος Άντζελες, η λάμψη έγινε εμμονή και η εμμονή, έγκλημα.
Αρχικά, να ξεκαθαρίσω ότι αυτή την υπόθεση την γνωρίζω χρόνια. Όμως ποτέ δεν έδωσα τη δέουσα σημασία για να ασχοληθώ. Είχα σταθεί στην επιφάνεια των γεγονότων. Παιδιά που ονειρεύονται λεφτά και χλιδή.
Ναι, θεωρούσα ότι αφορούσε μεγαλομανείς εφήβους, οι οποίοι τυφλωμένοι από τη ματαιοδοξία τους κατέληξαν ληστές.
Όμως τα χρόνια πέρασαν, η επιρροή των social προς τους νέους γιγαντώθηκε και, επιπρόσθετα, έγινα μητέρα. Έκατσα λοιπόν και άρχισα να ψάχνω την υπόθεση και τον λόγο για τον οποίο αυτά τα παιδιά έφτασαν σε αυτό το σημείο.
Αυτή είναι η ιστορία του «Bling Ring», μιας ομάδας εφήβων που το 2008–2009 ρήμαξε τα σπίτια διασήμων, αφήνοντας πίσω άδειες ντουλάπες γεμάτες από πανάκριβα ρούχα, τσάντες, μα και συλλογές κοσμημάτων και ρολογιών.
Ένα ερώτημα ξεκίνησε να με στοιχειώνει, ή κουλτούρα της εικόνας, σε ποιες ακραίες καταστάσεις μπορεί να φτάσει έναν νέο;
Η συμμορία της διπλανής πόρτας
Η αρχηγός τους, η Ρέιτσελ Λι, ήταν μια μαθήτρια λυκείου δυναμική, με αυτοπεποίθηση και πάθος για μόδα και φήμη. Δίπλα της, ο Νικ Προύγκο, ο οποίος πάλευε με την αυτοεικόνα του, μοναχικός, αρκετά απομονωμένος και μπερδεμένος με τη σεξουαλικότητά του. Αυτοί οι δυο βρέθηκαν μαζί στο σχολείο, ξεκίνησαν την παρεούλα και η κατάσταση σύντομα ξέφυγε από τον έλεγχο.
Αρχικά, άνοιγαν αμάξια – που είχαν ξεχάσει οι ιδιοκτήτες ξεκλείδωτα – και άρπαζαν ό,τι έβρισκαν μέσα.
Έπειτα, όταν σε ένα αμάξι βρήκαν και τα κλειδιά, το έκλεψαν, άλλαξαν πινακίδες και κυκλοφορούσαν ανενόχλητοι με την «καινούργια» τους Porsche στο σχολείο και σε όλη την πόλη.
Στο σχολείο όπου φοιτούσαν – το οποίο, παρεμπιπτόντως, ήταν στο Χόλυγουντ – επιτέλους ήταν αποδεκτοί. Ο Νικ, για πρώτη φορά, απολάμβανε τον θαυμασμό και την αποδοχή των άλλων.
Σύντομα, ο Νικ είχε την – πανέξυπνη ομολογουμένως – ιδέα να παρακολουθεί τους διάσημους από το ίντερνετ, τα blogs, τα κουτσομπολίστικα site και το MySpace (πριν ακόμα εδραιωθεί για τα καλά το Facebook), ώστε να ξέρει πότε εκείνοι θα έλειπαν από το σπίτι τους.
Μαζί με την κολλητή του έφτιαχναν λίστες με διευθύνσεις μέσω Google Maps, τσέκαραν φωτογραφίες που οι ίδιοι οι διάσημοι ανέβαζαν από event ή ταξίδια και, όταν το πεδίο ήταν ελεύθερο, έμπαιναν στα σπίτια τους για να τα ληστέψουν.
Πρώτο θύμα: η Πάρις Χίλτον
Η πρώτη τους «επιτυχία» ήταν στο σπίτι της Πάρις Χίλτον. Η πόρτα ξεκλείδωτη. Τα ράφια γεμάτα Christian Louboutin, Gucci, Louis Vuitton και Rolex. Στις τσάντες ξεχασμένα εκατοντάδες δολάρια. Οι νεαροί ένιωθαν να βρίσκονται στη Disneyland της εφηβείας τους.
Επιπλέον, να προσθέσω ότι στη Χίλτον πήγαν πολλές φορές για «ψώνια». Εκείνη, στο μεταξύ, δεν κατάλαβε ποτέ τίποτα για τους τύπους που παραβίαζαν το σπίτι της και την ξάφριζαν κάθε τόσο.
Ο δρόμος ήταν εύκολος. Η αφθονία αυτών των διάσημων ανθρώπων τούς έκανε να μην αντιλαμβάνονται καν τους εισβολείς, δίνοντας στους νεαρούς ληστές το πράσινο φως για να συνεχίσουν.
Έπειτα ακολούθησαν κι άλλοι. Ο Ορλάντο Μπλουμ, από τον οποίο άρπαξαν ρούχα αξίας χιλιάδων δολαρίων και μια βαλίτσα γεμάτη Rolex, η Λίντσεϊ Λόχαν, η Μίσα Μπάρτον και η Μέγκαν Φοξ, που έγιναν κι αυτές θύματα της ομάδας.
Συνολικά, η λεία τους έφτασε πάνω από 3 εκατομμύρια δολάρια. Πουλούσαν τα κλοπιμαία, βγάζοντας εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια, τα οποία τους επέτρεπαν να ζουν χλιδάτη ζωή.
Εστιατόρια, κλαμπ, τα καλύτερα τραπέζια, γεμάτα με πανάκριβα μπουκάλια αλκοόλ. Πολλά ρούχα που είχαν κλέψει τα φορούσαν οι ίδιοι ή τα χάριζαν σε φίλους. Έκαναν τη μόστρα τους δίχως ενοχές.
Κυριολεκτικά, ό,τι επιθυμούσαν το είχαν. Και όταν τους τελείωναν τα λεφτά, καταστρώνανε την επόμενη «μπούκα» τους για να συνεχίσουν τον αγαπημένο τους τρόπο ζωής.
Το κίνητρο;
Αν το καλοσκεφτούμε, όμως, αυτό που συγκλονίζει είναι το κίνητρο. Τα παιδιά αυτά δεν ήταν επαγγελματίες κακοποιοί. Ήταν έφηβοι που μεγάλωσαν σε κανονικές οικογένειες.
Όμως ο κόσμος και τα πρότυπα άλλαζαν, με το Χόλυγουντ να κάνει την έναρξη. Ναι, η αξία για αυτούς τους νέους μετριόταν με τα χρήματα, τα επώνυμα sneakers, τις ακριβές τσάντες και φυσικά τις λαμπερές ζωές.
Ήταν η αρχή μιας νέας εποχής. Οι πράξεις των παιδιών αυτών θα ήταν ο προάγγελος όσων θα ακολουθούσαν.
Διάσημοι που δεν έπρεπε να κοπιάσουν για να τα καταφέρουν. Δεν ήταν ηθοποιοί με ταλέντο και σπουδές υποκριτικής. Δεν ήταν τραγουδιστές με χάρισμα και ωδεία. Δεν ήταν άνθρωποι που είχαν στις πλάτες τους μεταπτυχιακά.
Ήταν η νέα τάξη πραγμάτων. Ήταν οι πρωταγωνιστές των ριάλιτι, όπως το The Simple Life, οι Kardashian και πολλά ακόμα τηλεοπτικά προγράμματα.
Ξαφνικά όλοι είχαν παθιαστεί με αυτούς τους νέους σταρ της διπλανής πόρτας. Ήταν τα πρότυπα για εκατομμύρια εφήβους, και παράλληλα ήταν και η αρχή των social media, που έδειχναν συνεχώς έναν κόσμο όπου όλοι φαίνονται πλούσιοι, όμορφοι και ευτυχισμένοι.
Τα παιδιά αυτά σκέφτονταν ότι, αφού μπορούν οι ριάλιτι σταρ με το τίποτα να χτίσουν καριέρες, μπορούσαν και εκείνοι! Και το να κρατήσουν στα χέρια τους μια Birkin bag της Πάρις Χίλτον ήταν σαν να κρατούν το ίδιο το εισιτήριο για τη φήμη.
Το τέλος
Η πτώση ήρθε σχεδόν κινηματογραφικά. Στη ληστεία στο σπίτι του Ορλάντο Μπλουμ, κάμερες ασφαλείας κατέγραψαν τα πρόσωπά τους. Σιγά σιγά, τα κομμάτια του παζλ ενώθηκαν. Το 2009, η αστυνομία έκανε συλλήψεις.
Οι δίκες τους έγιναν θέαμα. Τα πρόσωπα των εφήβων γέμισαν τα εξώφυλλα. Η Ρέιτσελ Λι, ο Νικ Προύγκο και οι υπόλοιποι που μπήκαν στην ομάδα πήραν ποινές που κυμαίνονταν από μερικούς μήνες μέχρι μερικά χρόνια.
Και τελικά τα κατάφεραν… Μέσα από το έγκλημά τους, απέκτησαν αυτό που πάντα ήθελαν, φήμη, προσοχή, εξώφυλλα, αναγνωρισιμότητα. Η ιστορία τους έγινε ταινία της Σοφίας Κόπολα το 2013 (η οποία έλαβε κακές κριτικές), ντοκιμαντέρ και άρθρα που συνεχίζουν να γράφονται ακόμα (καλή ώρα).
Το τώρα
Δυστυχώς, μετά από δεκαεπτά χρόνια από το συγκεκριμένο γεγονός, τα πράγματα έχουν ξεφύγει τελείως.
Το Instagram και το TikTok φτιάχνουν «σταρ» μέσα σε ένα βράδυ. Η ιδέα ότι μπορείς να γίνεις διάσημος χωρίς κόπο, μόνο με εμφάνιση, lifestyle και παρουσίαση της προσωπικής ζωής, είναι γεγονός.
Ο καταναλωτισμός είναι στα καλύτερά του. Για εφήβους που παλεύουν με την αυτοεκτίμηση, αυτή η πίεση μπορεί να οδηγήσει σε ακρότητες.
Η διασημότητα και τα εύκολα χρήματα είναι παντού, σε stories, reels και trending hashtags.
Ακόμα και τα challenge για τα likes είναι άκρως επικίνδυνα. Οι φωτογραφίες selfie σε γκρεμούς και ουρανοξύστες με κίνδυνο της ζωής τους είναι καθημερινότητα. Όμως παίρνουν το ρίσκο, γιατί έτσι θα κάνουν τη διαφορά. Ίσως με αυτόν τον τρόπο καταφέρουν να γίνουν influencers — κάτι που φυσικά συνεπάγεται χρήματα και αποδοχή.
Εννοείται ότι οι νέοι θα κάνουν κάποιες χαζομάρες. Όλοι κάναμε εκείνα τα χρόνια, είναι η ηλικία που το επιβάλλει, οι ορμόνες, η μπερδεμένη ψυχοσύνθεση. Όμως πού σταματάει ο πειραματισμός της ηλικίας και πού ξεκινά η εμμονή;
Το Bling Ring έληξε. Στην ουσία του, παραμένει πιο επίκαιρο από ποτέ.
Σήμερα, οι έφηβοι έχουν ακόμη περισσότερη πρόσβαση στις ζωές των διάσημων. TikTok, Instagram Live, YouTube Vlogs. Βλέπουν τι φοράνε, πού ταξιδεύουν, πώς ζουν. Επιπλέον προσπαθούν οι ίδιοι με κάθε κόστος να γίνουν διάσημοι
Οι έφηβοι στις μέρες μας έχουν τα περισσότερα προβλήματα αυτοεκτίμησης και κατάθλιψης από ποτέ.
Η διαρκής σύγκριση με την εμφάνιση και τις ζωές των άλλων έχει τρομακτικές συνέπειες για τον ίδιο τους τον εαυτό. Το κινητό, το οποίο είναι επέκταση του χεριού τους, είναι σαν όπλο που σκοτώνει.
Για να τραβήξουν την προσοχή προκαλούν ξυλοδαρμούς και τραβούν βίντεο, εκθέτουν συνομηλίκους σε προσωπικές στιγμές, κοροϊδεύουν, χλευάζουν, κάνουν αληθινά ακραία πράγματα και τα ανεβάζουν στο τικ τοκ!
Τροφή για σκέψη
Το Bling Ring, στο δικό μου μυαλό, είναι μια ιστορία για το πώς η μοναξιά, η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η αποξένωση μέσα στην οικογένεια, η έλλειψη σωστών προτύπων, αλλά και η έλλειψη επικοινωνίας και αξιών, μπορούν να φέρουν έναν έφηβο σε ακραίες καταστάσεις για την ίδια του τη ζωή.
Ήταν μια προειδοποίηση για το πώς η κοινωνία θα μπορούσε να εξελιχθεί.
Και δυστυχώς έπεσε μέσα.
Δεν λέω ότι όλοι οι έφηβοι είναι έτσι. Όχι βέβαια, έχουμε θαυμάσιους, σκεπτόμενους νέους και στη σημερινή εποχή. Όμως ένα αρκετά μεγάλο κομμάτι εφήβων έχει εγκλωβιστεί στην αυτό-εικόνα και την προβολή, με καταστροφικές συνέπειες για την ψυχολογία τους. Άλλωστε δεν το λέω εγώ – οι στατιστικές το λένε.
Στο βιβλίο μου «Επικίνδυνη» (εκδόσεις Ψυχογιός), μία από τις ηρωίδες διηγείται πώς, όταν ήταν έφηβη, βρέθηκε σε ακραία και επικίνδυνα μονοπάτια. Ναρκωτικά, ληστείες, ξυλοδαρμούς. Όλα αυτά τα έκανε προκειμένου να αποκτήσει όσα λαχταρούσε και δεν μπορούσε να της προσφέρει η οικογένειά της.
Η πηγή του κακού, όμως, δεν ήταν η έλλειψη χρημάτων που είχαν. Η πηγή του κακού ήταν η έλλειψη αγάπης και φροντίδας. Μεγάλωνε ουσιαστικά μόνη της, χωρίς κανέναν να την προσέχει, να την στηρίζει ή να επικοινωνεί αληθινά μαζί της.
Ήταν απλώς χαμένη στον κόσμο της – όπως τόσα και τόσα παιδιά χάνονται καθημερινά στον δικό τους κόσμο.
Τροφή για σκέψη λοιπόν…