Αισθάνεσαι διαρκώς εξαντλημένη, ακόμα και μετά από ξεκούραση; Έχεις χάσει το ενδιαφέρον σου για τη δουλειά ή την καθημερινότητα; Ίσως να βιώνεις burnout -και δεν είσαι μόνη.
Τα τελευταία χρόνια, το burnout έχει μετατραπεί σε μια από τις πιο συχνές λέξεις που ακούμε γύρω μας.
Κι όχι άδικα: το σύγχρονο lifestyle, με τους γρήγορους ρυθμούς, την πίεση για επιτυχία και την έλλειψη ισορροπίας, ευνοεί την εμφάνιση αυτής της ψυχοσωματικής κατάρρευσης.
Τι είναι το Burnout;
Το burnout (επαγγελματική εξουθένωση) είναι μια κατάσταση σωματικής, πνευματικής και συναισθηματικής εξάντλησης, που προκύπτει από παρατεταμένη πίεση ή στρες, κυρίως στο εργασιακό περιβάλλον.
Ωστόσο, μπορεί να σχετίζεται και με άλλους ρόλους, όπως η φροντίδα παιδιών ή συγγενών.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας το έχει αναγνωρίσει ως σύνδρομο, όχι ως ιατρική πάθηση, και το ορίζει ως «χρόνιο άγχος στον χώρο εργασίας που δεν έχει αντιμετωπιστεί με επιτυχία».
Ποια είναι τα κύρια σημάδια του burnout;
Παρόλο που εκδηλώνεται διαφορετικά σε κάθε άτομο, υπάρχουν κάποια κοινά προειδοποιητικά σημάδια:
1. Χρόνια κόπωση
Αισθάνεσαι κουρασμένη ακόμα και μετά από ύπνο ή ξεκούραση. Δεν έχεις ενέργεια να ξεκινήσεις τη μέρα σου.
2. Απώλεια κινήτρου & ενδιαφέροντος
Η εργασία ή οι καθημερινές υποχρεώσεις σού φαίνονται πλέον ανούσιες ή βαρετές.
3. Αρνητικότητα & κυνισμός
Μπορεί να νιώθεις απογοητευμένη, να είσαι πιο ευερέθιστη ή να βλέπεις αρνητικά τον εαυτό σου και τους γύρω σου.
4. Μειωμένη απόδοση
Δυσκολεύεσαι να συγκεντρωθείς, να πάρεις αποφάσεις ή να είσαι παραγωγική στη δουλειά.
5. Σωματικά συμπτώματα
Πονοκέφαλοι, στομαχικά προβλήματα, διαταραχές ύπνου και εξασθενημένο ανοσοποιητικό είναι συχνά «καμπανάκια».
Πώς να αναγνωρίσεις εγκαίρως το burnout
Η πρόληψη ξεκινά με την αυτοπαρατήρηση. Ρώτησε τον εαυτό σου:
- Νιώθω μόνιμα κουρασμένη;
- Έχω χάσει το ενδιαφέρον μου για πράγματα που παλιότερα με ενθουσίαζαν;
- Νιώθω συχνά απογοητευμένη ή αναποτελεσματική;
- Μήπως αποφεύγω ανθρώπους ή καταστάσεις που πριν με ευχαριστούσαν;
Αν απάντησες «ναι» σε αρκετές από αυτές τις ερωτήσεις, είναι σημαντικό να μην αγνοήσεις τα σημάδια.
Τι μπορείς να κάνεις;
Θέσε όρια
Μάθε να λες «όχι» και μην επιβαρύνεις τον εαυτό σου με περισσότερα απ’ όσα αντέχει.
Δώσε προτεραιότητα στην ξεκούραση
Ο ύπνος, η χαλάρωση και ο «ελεύθερος» χρόνος δεν είναι πολυτέλεια — είναι απαραίτητοι.
Κάνε αποσύνδεση
Μείωσε τον χρόνο μπροστά σε οθόνες εκτός δουλειάς. Ακόμα και λίγα λεπτά χωρίς τεχνολογία βοηθούν.
Μίλα σε κάποιον
Είτε σε φίλους, είτε σε ειδικό ψυχικής υγείας — το να μιλήσεις για αυτό που νιώθεις είναι σημαντικό βήμα.
Επανεκτίμησε προτεραιότητες
Τι είναι πραγματικά σημαντικό για εσένα; Ίσως ήρθε η ώρα να αλλάξεις ρυθμούς ή κατεύθυνση.
Το burnout δεν είναι απλώς «μια κακή φάση». Είναι ένα σημάδι ότι κάτι χρειάζεται να αλλάξει. Το να το αναγνωρίσεις έγκαιρα και να κάνεις βήματα προς την αποκατάσταση, είναι πράξη αυτοφροντίδας και θάρρους.
Αν νιώθεις ότι φτάνεις στα όριά σου, μην το αγνοήσεις. Το να φροντίζεις τον εαυτό σου δεν είναι αδυναμία — είναι δύναμη.
