Συνολικά έξι δήμοι της Ελλάδας εντάχθηκαν σε πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συγκεκριμένα, η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, η Καλαμάτα, τα Ιωάννινα, τα Τρίκαλα και η Κοζάνη, επελέγησαν ανάμεσα σε 377 ευρωπαϊκές πόλεις για να συμμετάσχουν στο Πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «100 Κλιματικά Ουδέτερες Πόλεις έως το 2030 από και προς τους πολίτες».
Η επίτευξη 100 κλιματικά ουδέτερων πόλεων έως το 2030 είναι ο στόχος που έχει καθοριστεί από το Συμβούλιο Αποστολής για τις κλιματικά ουδέτερες και έξυπνες πόλεις, αναφέρεται για το πρόγραμμα στην ιστοσελίδα της Κομισιόν. Μια αποστολή σε αυτόν τον τομέα θα υποστηρίξει, θα προωθήσει και θα αναδείξει 100 ευρωπαϊκές πόλεις στη συστημική μετατροπή τους προς την κλιματική ουδετερότητα έως το 2030 και θα μετατρέψει τις πόλεις αυτές σε κόμβους πειραματισμού και καινοτομίας για όλες τις πόλεις.
Οι πόλεις είναι ο τόπος όπου συνυπάρχουν και διασταυρώνονται οι στρατηγικές απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές για την ενέργεια, τις μεταφορές, τα κτίρια, ακόμη και τη βιομηχανία και τη γεωργία. Η έκτακτη ανάγκη για το κλίμα πρέπει να αντιμετωπιστεί εντός των πόλεων και με τη συμμετοχή των πολιτών, οι οποίοι δεν είναι μόνο πολιτικοί παράγοντες σε μια δομή διακυβέρνησης, αλλά και χρήστες, παραγωγοί, καταναλωτές και ιδιοκτήτες.
Μέσω μιας πολυεπίπεδης και συνδημιουργικής διαδικασίας που επισημοποιείται σε ένα συμβόλαιο για την πόλη του κλίματος, προσαρμοσμένο στις πραγματικότητες κάθε πόλης, η αποστολή εδράζεται πλήρως στην ευρωπαϊκή στρατηγική για την πράσινη συμφωνία, με στόχο να καταστεί η Ευρώπη κλιματικά ουδέτερη έως το 2050.
Οι 100 πόλεις που επελέγησαν μεταξύ 377 συμμετοχών
377 πόλεις από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ καθώς και εννέα συνδεδεμένες χώρες και χώρες που διαπραγματεύονται την ένταξη υπέβαλαν αίτηση εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Μετά την αξιολόγηση των υποβολών, η Κομισιόν ανακοίνωσε στις 28 Απριλίου τις 100 πόλεις που θα συμμετάσχουν στην αποστολή πόλεων. Οι 100 πόλεις προέρχονται και από τα 27 κράτη μέλη, ενώ 12 επιπλέον πόλεις προέρχονται από χώρες που είναι συνδεδεμένες ή βρίσκονται σε διαδικασία ένταξης με το πρόγραμμα «Ορίζοντας Ευρώπη».
Οι 100 επιλεγμένες πόλεις καλούνται τώρα να εκπονήσουν Συμβάσεις Πόλεων για το Κλίμα, οι οποίες θα περιλαμβάνουν ένα συνολικό σχέδιο για την κλιματική ουδετερότητα σε όλους τους τομείς, όπως η ενέργεια, τα κτίρια, η διαχείριση αποβλήτων και οι μεταφορές, μαζί με σχετικά επενδυτικά σχέδια. Στη διαδικασία αυτή θα συμμετέχουν πολίτες, ερευνητικοί οργανισμοί και ο ιδιωτικός τομέας.
Η εν λόγω εξέλιξη, σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, συνιστά μεγάλη εθνική επιτυχία, καθώς δίνεται η ευκαιρία στους έξι δήμους να «ξεκλειδώσουν» σημαντικούς κοινοτικούς πόρους με σημαντικά περιβαλλοντικά, κοινωνικά, οικονομικά, επενδυτικά, αναπτυξιακά και εκπαιδευτικά οφέλη. Ενώ, οι έξι ελληνικές πόλεις, εντασσόμενες στο πρόγραμμα, καλούνται να επιτύχουν σε λιγότερο από δέκα χρόνια τον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας, δηλαδή 20 χρόνια νωρίτερα από όλη την υπόλοιπη Ευρώπη.
Πώς επελέγησαν οι έξι ελληνικές πόλεις
«Η επιλογή των έξι ελληνικών πόλεων αποτελεί μια μεγάλη ευρωπαϊκή διάκριση και επιτυχία της χώρας μας», δήλωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας.
Όπως τόνισε: «Οι έξι ελληνικοί δήμοι θα μετατραπούν έως το 2030 σε κοιτίδες καινοτομίας και πρωτοπορίας, με πολλαπλά οφέλη για τους πολίτες, την οικονομία και το περιβάλλον».
«Οι πόλεις μας, με μια σειρά από επενδύσεις μεγάλης κλίμακας, θα υλοποιήσουν παρεμβάσεις που θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των συμπολιτών μας, θα συμβάλλουν στην αστική αναζωογόνηση και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Με αίσθημα ευθύνης απέναντι στις μελλοντικές γενιές, δεσμευόμαστε να εφαρμόσουμε πολιτικές που θα κάνουν τις ελληνικές πόλεις πιο ανθρώπινες, πιο ασφαλείς, πιο ανθεκτικές και πιο βιώσιμες, απέναντι στους κινδύνους της κλιματικής κρίσης», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Σκρέκας.
Οι πόλεις μας, με μια σειρά από επενδύσεις μεγάλης κλίμακας, θα υλοποιήσουν παρεμβάσεις που θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των συμπολιτών μας
Μπακογιάννης: «Η Αθήνα για μία ακόμη φορά πρωτοπορεί»
Ο δήμαρχος Αθηναίων, Κώστας Μπακογιάννης, δήλωσε: «Η συμμετοχή μας στο Πρόγραμμα της ΕΕ “100 Κλιματικά Ουδέτερες Πόλεις έως το 2030 από και προς τους πολίτες”, ξεκλειδώνει σημαντικούς κοινοτικούς πόρους που θα συμβάλλουν στην υιοθέτηση και υλοποίηση δράσεων για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Στη χώρα μας η τοπική αυτοδιοίκηση προχωρά με γρήγορους ρυθμούς και αντιμετωπίζει τις σύγχρονες προκλήσεις. Η Αθήνα για μία ακόμη φορά πρωτοπορεί και θα προσφέρει ό,τι είναι αναγκαίο για τον σκοπό της επίτευξης της κλιματικής ουδετερότητας μέχρι το τέλος της δεκαετίας, 20 χρόνια νωρίτερα από τον κοινό ευρωπαϊκό στόχο».
Ειδικότερα, μέσω των χρηματοδοτικών εργαλείων της ΕΕ οι πόλεις θα μπορούν να υλοποιήσουν επενδύσεις που θα επιταχύνουν τη μετάβαση τους στην κλιματική ουδετερότητα και τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό, να προωθήσουν ολιστικές λύσεις στον πολεοδομικό τους σχεδιασμό, να εφαρμόσουν έξυπνες τεχνολογίες, και ευέλικτα συστήματα διαχείρισης ενέργειας και να υιοθετήσουν φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο μετακίνησης και μεταφοράς.
Η Αθήνα για μία ακόμη φορά πρωτοπορεί και θα προσφέρει ό,τι είναι αναγκαίο για τον σκοπό της επίτευξης της κλιματικής ουδετερότητας μέχρι το τέλος της δεκαετίας, 20 χρόνια νωρίτερα από τον κοινό ευρωπαϊκό στόχο
Από την πλευρά του, ο υφυπουργός Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος, Νίκος Ταγαράς, συγχαίροντας τους δήμους για την επιτυχία, χαρακτήρισε το πρόγραμμα ως «μια μεγάλη αναπτυξιακή ευκαιρία».
Η Ελλάδα μέσα στις εξελιγμένες χώρες της Ευρώπης
«Η Ελλάδα, με την ένταξη έξι πόλεων, κατατάσσεται στην ομάδα των εξελιγμένων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποδεικνύοντας για μια ακόμη φορά τη μεγάλη της δυναμική. Στο ΥΠΕΝ, στόχος μας ήταν η ενεργοποίηση, η υποστήριξη και η καθοδήγηση όσο το δυνατόν περισσότερων ελληνικών δήμων στο εν λόγω εγχείρημα. Ο στόχος επετεύχθη», τόνισε.
Όπως επεσήμανε ο γενικός γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, Ευθύμιος Μπακογιάννης: «Το ΥΠΕΝ θα είναι δίπλα στις έξι πόλεις σε κάθε βήμα για να τις καθοδηγήσει, όπως το έκανε από την πρώτη στιγμή. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που πιστέψαμε ότι η Ελλάδα έπρεπε να έχει μεγάλη συμμετοχή και τα αποτελέσματα μάς δικαιώνουν». Όπως είπε: «Η μεγάλη πρόκληση πλέον είναι να καταφέρουν να απορροφήσουν τα χρήματα στον χρονικό ορίζοντα που θέτει το πρόγραμμα».
Σημειώνεται ότι συνολικά είχαν υποβληθεί 22 αιτήσεις από ελληνικούς δήμους/φορείς Σύμπραξης Δήμων.
Τελικός στόχος της Ευρωπαϊκής Αποστολής είναι οι 100 επιλεγμένες πόλεις να συνεργαστούν μεταξύ τους και να λειτουργήσουν ως πρότυποι κόμβοι καινοτομίας για όλες τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές πόλεις, αναπτύσσοντας ένα αποθετήριο καλών πρακτικών από επιτυχημένα έργα και επενδύσεις μεγάλης κλίμακας.
