Πρωτοσυνάντησα την Πηνελόπη Πιτσούλη μέσα από ένα φιλμ με το έντονο, παραμπουκωμένο πορτοκαλένιο χρώμα του ‘80 σε μια ταινία με τίτλο «Επάγγελμα γυναίκα».
Αν και ήμουν μικρό παιδί, ο τρόπος που ενσάρκωνε τη μαμά, την εργαζόμενη, τη σύζυγο και τελικά εκείνη που πρέπει να φροντίσει για όλους και για όλα συντονιζόταν εκρηκτικά με μια χορδή μέσα μου (και εντός όλων των Ελλήνων θα τολμούσα να πω).
Τη συνάντησα ξανά στην εφηβεία μου, αφού στο θέατρο μάλλον ήταν αδύνατο να τη δω όσο ήμουν παιδί μεγαλωμένο στην επαρχία, μέσα από τις σαρωτικές ταινίες του Μιχάλη Ρέππα και του Θανάση Παπαθανασίου.
Και παρότι οι ρόλοι που ανέλαβε εκεί δεν είχαν καμία σχέση με την εικόνα της Ελληνίδας μάνας που ενσάρκωσε τόσο πειστικά πλάι στον Κώστα Τσάκωνα στην πρώτη μας «συνάντηση», πάντοτε στη φωνή της, στο βλέμμα της, θαρρώ πως έβλεπα εκείνη τη γυναίκα.
Ζεστή φωνή, αλλά και κάπως τραχιά, σαν δουλεμένη στα βάσανα της καθημερινότητας, ματιά διαπεραστική, αλλά και οικεία, καθόλου υπεροπτική…
Η τηλεφωνική συνάντηση με την Πηνελόπη Πιτσούλη
Όταν βρήκα λοιπόν την ευκαιρία να συζητήσω μαζί της, με αφορμή τη συμμετοχή της στη νέα σειρά του διδύμου «Μάιρη, Μαίρη, Μαίρη» από το MEGA, ενθουσιάστηκα!
Είχα μόνο ένα σταθερό τηλέφωνο στα χέρια μου, το οποίο σήκωσε και τις δύο φορές που κάλεσα ο σύζυγός της (Γιώργος Χασάπογλου, συγγραφέας), ο σύντροφος με τον οποίο η Πηνελόπη Πιτσούλη διανύει φέτος, το 57ο έτος κοινής ζωής.
«Γνωριστήκαμε και σε 3 μήνες παντρευτήκαμε» θα μου εξηγήσει αργότερα η ηθοποιός. «Δεν ξέρω να σου πω αν είναι κεραυνοβόλος έρωτας, εγώ έλεγα, αυτός καλός είναι, αυτόν θέλω. Εκείνος υποστηρίζει ότι ήταν κεραυνοβόλος έρωτας, ότι με είδε και είπε ή εκείνη ή καμία» θα συμπληρώσει.
Δεν ξέρω να σου πω αν είναι κεραυνοβόλος έρωτας, εγώ έλεγα, αυτός καλός είναι, αυτόν θέλω.
Ένιωσα σαν να γύρισα πίσω σε μια άλλη εποχή, τότε που καλούσαμε σε σταθερά τηλέφωνα ή απαντούσαμε αντιστοίχως και η στιχομυθία ήταν πάντοτε το ίδιο αμήχανη και άχαρη. «Ποιος τη ζητεί παρακαλώ;»!
Στα πρώτα λεπτά της συνομιλίας μας, έλιωσα στη σκέψη πως κάθονταν μαζί, οι δυο τους, στο σαλόνι του σπιτιού τους (μπορεί να ήταν και η κουζίνα, τα ελληνικά σπίτια ζουν περισσότερες εμπειρίες σε μια κουζίνα παρά οπουδήποτε αλλού) και εκείνη σκέπαζε κάθε τόσο ελαφρά το ακουστικό του τηλεφώνου για να τον ρωτήσει πότε γύρισε τα «Πέτρινα χρόνια» του Παντελή Βούλγαρη και ποια χρονιά ήταν που συμμετείχε στην ταινία του Κακογιάννη.
«Ε, λίγα είναι μωρέ. Δεν έκανα πολύ σινεμά εγώ» μου αποκρίνεται στην αυθόρμητη παρατήρηση πως έχει βρεθεί στο σετ με ορισμένους από τους πιο αναγνωρίσιμους δημιουργούς του ελληνικού κινηματογράφου των τελευταίων χρόνων.
Η Πηνελόπη Πιτσούλη δεν έχει απωθημένα
Μη βγάλετε λανθασμένα συμπεράσματα… η Πηνελόπη Πιτσούλη δεν έχει απωθημένα, ούτε από το θέατρο, ούτε όμως και από το σινεμά. Δηλώνει «περήφανη» για τους ρόλους που έχει αναλάβει, αλλά και «τρισευτυχισμένη» για την οικογένεια που την περιβάλει.
«Έζησα γεμάτα τη ζωή μου και ωραία και από τη δουλειά μου είμαι πολύ ευχαριστημένη, έκανα αρκετά πράγματα που με κάνουν περήφανη! Έχω την οικογένειά μου που με κάνει τρισευτυχισμένη! Είμαι ένας άνθρωπος, κομπλέ που λέμε» λέει.
Πιότερο συννεφιάζει η φωνή της στη σκέψη πως το θέατρο την κρατούσε μακριά από τα παιδιά της όσο εκείνα μεγάλωναν, παρά νιώθει το παραμικρό ίχνος ανασφάλειας για ρόλους που δεν έκανε. «Κοίταζα το άλμπουμ των παιδιών μου από τα γενέθλιά τους και δεν είμαι σε καμία φωτογραφία εγώ που σβήνουν την τούρτα, γιατί τους τα έκανα Σάββατο και εμείς κάναμε διπλή παράσταση» θυμάται.
«Μαγείρευα όλη μέρα, τους ετοίμαζα το πάρτι, στόλιζα το σπίτι, έφευγα και γύριζα μετά και ρωτούσα “πώς περάσατε;”. Και λέω “ώπα, στα εγγόνια μου θα είμαι στα πάρτι”» συνεχίζει αντανακλώντας ξανά στο μυαλό μου την περσόνα της ταινίας «Επάγγελμα γυναίκα».
Ο ρόλος της γιαγιάς
Και πράγματι, όταν ήρθαν τα εγγόνια της, έχει πέντε πλέον να τα χαίρεται και να τη χαίρονται όπως λέει, επέλεξε τον ρόλο της γιαγιάς.
Άλλωστε, όπως εκμυστηρεύεται, τα παιδιά της δεν λογάριαζαν την Πηνελόπη Πιτσούλη όταν ήθελαν να τους κρατήσει τα παιδιά. «Είχαν και το “θράσος” να μου τα δίνουν μετά το θέατρο. […] Δεν τους νοιάζει η μαμά τι δουλειά κάνει, είναι η μαμά. Ποιος θα κρατήσει το παιδί; Η μαμά.» λέει.
«Ήταν και ένας ρόλος που μου άρεσε (ο ρόλος της γιαγιάς). Και λέω αρκετά δεν πέρασα στο θέατρο και στην τηλεόραση, ας κάτσω με τα εγγόνια μου, να τα χαρώ, να με χαρούνε, να καταλάβουν ότι έχουν γιαγιά και παππού» συνεχίζει.
Αρκετά δεν πέρασα στο θέατρο και στην τηλεόραση, ας κάτσω με τα εγγόνια μου, να τα χαρώ, να με χαρούνε, να καταλάβουν ότι έχουν γιαγιά και παππού
Έχει υποδυθεί τους πιο απίθανους ρόλους στην τηλεόραση και τον κινηματογράφο. Τόσο που καμιά φορά αναρωτιέσαι πώς γίνεται μια «μαμά που μαγειρεύει για τα παιδιά της», όπως περιγράφει τον εαυτό της η Πηνελόπη Πιτσούλη, να μπαίνει στα παπούτσια μιας ιερόδουλου στο Safe Sex, μιας πορνοστάρ στο «Αυστηρώς Κατάλληλο» ή μιας αθεράπευτα νεοδημοκράτισσας κατάδικου στους «Στάβλους της Εριέτας Ζαΐμη».
«Γιατί είναι καλύτερο να κάνεις τη Βασίλισσα; Τι είναι κι αυτή; Πολιτική πορνοστάρ, αν το καλοσκεφτείς…» μου απαντά με μια αφοπλιστική ευθύτητα που με κάνει να μην θέλω να ρωτάω, απλά να την ακούω να μιλάει. «Γιατί δηλαδή αυτή την κάνεις και είσαι και περήφανος να κάνεις μια βασίλισσα που είναι ότι πιο αισχρό επάγγελμα μπορείς να κάνεις» συνεχίζει.
Όταν η Πηνελόπη Πιτσούλη συνάντησε τον Μιχάλη Ρέππα
Η σχέση που έχει η Πηνελόπη Πιτσούλη με τον Μιχάλη Ρέππα μετράει δεκαετίες πλέον και η ηθοποιός μιλά για εκείνον με μια ορμητική εκτίμηση και σεβασμό. «Ο Μιχάλης ξέρει να αγαπάει, να εκτιμάει, να σέβεται, δεν ξεχνάει τους φίλους του» παρατηρεί.
Εξιστορεί πως πίσω στα τέλη της δεκαετίας του ‘90, της είχε ζητήσει να κάνει κι εκείνη ένα πέρασμα από τη θρυλική ταινία Safe Sex και όταν έλαβε τον ρόλο εξεπλάγη. «Λέω του Μιχάλη “εγώ που κάνω τη νοικοκυρά, τη μαμά, πώς θα κάνω εγώ τώρα τώρα τη “λα πιτάν”;”» θυμάται σήμερα.
Βέβαια, παραδέχεται πως αυτοί οι ρόλοι την ιντριγκάρουν, δεν της άρεσε ποτέ να τυποποιείται σε συγκεκριμένα ερμηνευτικά μοτίβα. «Δεν σταματώ στο ποια είμαι σαν μαμά, στην προσωπική μου ζωή. Βλέπω τι κάνω στην ταινία και πρέπει να την υπερασπιστώ και πρέπει να μπω σε αυτό τον ρόλο και πρέπει να μπω σε αυτή τη γυναίκα» λέει.
Από την άλλη, ο επόμενος ρόλος της πορνοστάρ για μια ακόμη ταινία του διδύμου ήταν ακόμη πιο εξωπραγματικός για τα δεδομένα της. «Πήρε θάρρος και έκανε και το “Αυστηρώς κατάλληλο” μετά που με έκανε να είμαι καθ’ ολοκληρίαν πια, να είμαι ντίβα, πορνοστάρ» προσθέτει. Σε κάθε τέτοιο ρόλο, η ηθοποιός εξηγεί πως «δεν είμαι εγώ, αφήνω την Πηνελόπη στο σπίτι και πάει εκεί η εκάστοτε κυρία».
Ο ρόλος στη σειρά «Μαίρη, Μαίρη, Μαίρη»
Φέτος, αναλαμβάνει κάτι που μάλλον της είναι πιο οικείο, σαν σχέση, αφού υποδύεται τη στριμμένη πεθερά που κάνει τον βίο αβίωτο σε μία από τις τρεις Μαίρες, την οποία ενσαρκώνει η Κατερίνα Ζαρίφη.
Περιγράφει τη σειρά «Μαίρη, Μαίρη, Μαίρη» ως «ένα καλογραμμένο κείμενο, σε μια πολύ ωραία δουλειά και σε ένα κανάλι ιδιωτικό που σέβεται αυτό που κάνει, το αγαπάει».
Παράλληλα, η Πηνελόπη Πιτσούλη παρατηρεί πως η συνεργασία της με την Κατερίνα Ζαρίφη είναι «θεϊκή». «Εγώ αγαπώ πάρα πολύ τους ηθοποιούς που έρχονται έτοιμοι, διαβασμένοι» λέει, ενώ μιλά με τα καλύτερα λόγια και για τον τηλεοπτικό της γιο, Σπύρο Πούλη.
«Δεν υπάρχουν κακιές πεθερές πια»
Παρατηρώ πως η κακιά πεθερά αποτελεί ένα ολόκληρο κεφάλαιο στην ελληνική μυθοπλασία – είναι άλλωστε και η φιγούρα της ελληνικής κοινωνίας που απέκτησε και το δικό της σίριαλ, στο οποίο εμφανίστηκε και η Πηνελόπη Πιτσούλη – και αναρωτιέμαι για ποιο λόγο μπορεί να συμβαίνει αυτό.
Δεν υπάρχουν πια κακές πεθερές, δεν μπορούν να ανακατεύονται, τους παρασύρει η μπιρίμπα
«Δεν υπάρχουν πια κακές πεθερές, δεν μπορούν να ανακατεύονται, τους παρασύρει η μπιρίμπα. Κοιτάνε πιο πολύ τη μπιρίμπα παρά να ασχολούνται με τη νύφη τους. Όσες δεν ξέρουν μπιρίμπα ε, τα βάζουν με τη νύφη» μου λέει η κυρία Πιτσούλη.
Η ίδια υποστηρίζει πως ενδεχομένως αυτή η φήμη να έχει ξεπηδήσει από μια άλλη εποχή, τότε που οι νύφες ή οι γαμπροί αντίστοιχα έμεναν μαζί με τις πεθερές τους στο ίδιο σπίτι.
«Κάποτε ήταν έτσι γιατί πήγαινε σώγαμπρος αυτός ή φέρναν τη νύφη στο σπίτι και δεν ήθελε να δώσει τα πρωτεία… για να καταλάβει η νύφη, να εμπεδώσει ότι η κυρά του σπιτιού είναι η “βασιλομήτωρ” και όχι αυτή» λέει.
Για την Πηνελόπη Πιτσούλη μοιάζει μάλλον αδιανόητη μια τόσο τοξική σχέση νύφης πεθεράς. Η ίδια το έχει φιλοσοφήσει αλλιώς. «Νομίζω μια γυναίκα που αγαπά το παιδί της κοιτά να αγαπά και τη νύφη της για να περνά καλά το παιδί της» υποστηρίζει.
Εξάλλου, η ίδια η Πηνελόπη Πιτσούλη λέει πως είχε μια πεθερά-άγγελο. «Μάλλον πιο κακιά νύφη ήμουν εγώ, παρά εκείνη κακιά πεθερά» υποστηρίζει.
Η νύφη μου λέει αν τη ρωτήσεις “μύθος είναι η κακιά πεθερά, εγώ δεν έχω πεθερά έχω έναν άγγελο”.
Ακόμη περισσότερο, η Πηνελόπη Πιτσούλη έχει να λέει τα καλύτερα για τη σχέση της με τη νύφη της. «Εγώ με τη νύφη μου τα πάω πολύ καλά. Η νύφη μου λέει αν τη ρωτήσεις “μύθος είναι η κακιά πεθερά, εγώ δεν έχω πεθερά έχω έναν άγγελο”. Αμοιβαία τα αισθήματα είναι και των δυο μας» μου εξηγεί.
Νιώθω πως δεν θέλω να χαλάσω τις ιερές αυτές στιγμές με τον σύζυγό της. Τη μέρα που μιλάμε, η Πηνελόπη Πιτσούλη έχει ρεπό και από τα δύο σίριαλ στα οποία εμφανίζεται και το απολαμβάνει. Κι αν στο «Μαίρη, Μαίρη, Μαίρη» είπε το «ναι» για χάρη του Μιχάλη Ρέππα, στη σειρά «Χαιρέτα μου τον Πλάτανο» μπήκε για να μην χαλάσει το χατήρι του γιου της.
Ο Άγγελος Χασάπογλου είναι ο άνθρωπος πίσω από το σενάριο αυτής και πολλών ακόμη σειρών («Η Δική μας Οικογένεια» στο Open, «Με τα παντελόνια κάτω», «Η Πολυκατοικία» κτλ) και γράφοντας το καθημερινό για τη Δημόσια τηλεόραση σκέφτηκε τη μητέρα του.
«Λογικό είναι όταν του έρχεται μια ηρωίδα στα σταθμά και τα μέτρα, στα κυβικά της μαμάς του, να σκεφτεί τη μαμά του… να λέει θα το κάνει η μάνα μου» μου εξηγεί η Πηνελόπη Πιτσούλη. «Δεν λέει όμως θα το κάνει η μάνα μου, η Πιτσούλη θα το κάνει. Ξεχωρίζει τη μάνα από την Πιτσούλη» συνεχίζει.
Βιάζομαι εγώ περισσότερο να κλείσω το τηλέφωνο, να αφήσω την κυρία Πιτσούλη να απολαύσει τη φασαριόζικη οικογενειακή της γαλήνη στην «τρελή, τρελή οικογένεια» που έχει φτιάξει με τον σύζυγό της.
«Είμαστε μποέμ τύποι όλοι» λέει για τα μέλη της οικογένειάς της και η περηφάνια διαπερνά το ακουστικό με όχημα τη φωνή της. «Δε μιζεριάζουμε, δεν κλαιγόμαστε, αγαπιόμαστε, με βάση την οικογένειά μας. Μαζευόμαστε τις Κυριακές και τρώμε όλοι μαζί, χαίρομαι τα εγγόνια μου, τα εγγόνια μου χαίρονται τη γιαγιά τους» κλείνει.
Την αφήνω με ένα συναίσθημα αγαλλίασης και ανακούφισης έπειτα από μια πιο κοντινή επαφή με έναν άνθρωπο που κατέχει περιέργως μια ιδιαίτερη θέση στην καρδιά μου, μέσα από τους ρόλους που έχει ενσαρκώσει.
Ναι, η Πηνελόπη Πιτσούλη είναι εκείνη που γνώρισα τότε, πριν από πολλά χρόνια, μέσα από εκείνη την «πορτοκαλένια» ταινία. Όχι, δεν είναι κατ’ επάγγελμα, ούτε καθ’ έξιν γυναίκα, μητέρα και γιαγιά. Είναι, εκτός και πέρα από μια υπέροχη ηθοποιός, πλασμένη για όλα αυτά!
