Το Ακρωτήριο Ταίναρο ή αλλιώς Κάβο Ματαπάς βρίσκεται ανάμεσα σε δύο κόλπους και αποτελεί το νοτιότερο άκρο της ηπειρωτικής Ελλάδας, αλλά και της βαλκανικής Χερσονήσου.
Είναι ένα από τα πιο απόκοσμα και επιβλητικά μέρη της Ελλάδας το ακρωτήριο Ταίναρο (ή Κάβο-Ματαπάς, στη γλώσσα των ναυτικών), καθώς τα απόκρημνα βράχια και τα μανιασμένα κύματα δημιουργούν ένα τοπίο δωρικής, φυσικής, ομορφιάς που καθηλώνει τον επισκέπτη
Πρόκειται για το ακρωτήριο της μεσαίας νότιας χερσονήσου Μάνη της Πελοποννήσου μεταξύ του Λακωνικού και του Μεσσηνιακού Κόλπου.
Το Ακρωτήριο Ταίναρο στην αρχαία ιστορία
Οι αρχαίοι το ονόμαζαν «Μεταπέα Άκρα» και πίστευαν ότι εκεί βρισκόταν η πύλη για τον Άδη από όπου ο Ηρακλής κατέβηκε στον Κάτω Κόσμο για να αντιμετωπίσει τον Κέρβερο.
Βρίσκεται στο μεσαίο πόδι της Πελοποννήσου και πήρε το όνομά του από τον μυθικό ήρωα Ταίναρο που ήταν γιος του Δία και ο οικιστής που ίδρυσε την πόλη Ταίναρο στην Ακρωταινάρια χερσόνησο.
Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα φέρει πολλά ονόματα, όπως η Ταίναρος, η Ταινάρια ακτή, το Φανάρι, ο Κάβος Ματαπάς ,ο Βραχίων της Μάνης , ο Λίθος.
Χιλιάδες χρόνια πριν, ήταν τόπος λατρείας, ο οποίος ήταν αφιερωμένος στον Ήλιο. Σύμφωνα με την παράδοση, εκεί σταμάτησαν οι Κρήτες της Κνωσού κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους προς την Πύλο, για να θαυμάσουν τα πρόβατα που βοσκούσαν ελεύθερα κατά μήκος της χερσονήσου.
Ο Απόλλωνας έδωσε στον Ποσειδώνα το Ταίναρο και πήρε ως αντάλλαγμα τους Δελφούς, όπου έχτισε το μαντείο του και όρισε πρώτους ιερείς τους Κρήτες.
Από τότε στην περιοχή κυριάρχησε η λατρεία του Ποσειδώνα και οι ναυτικοί που ταξίδευαν στη θάλασσα σταματούσαν συχνά στο ακρωτήριο για να προσκυνήσουν το ναό του Ταινάριου Ποσειδώνα, ο οποίος ήταν χτισμένος στο ακρωτήρι και σήμερα σώζονται μερικά ερείπια.
Ανατολικά, βρίσκεται λαξευμένο στο βράχο το Ψυχοπομπείο απ’ όπου σύμφωνα με την μυθολογία παραλάμβανε ο συνοδός τις ψυχές και τις οδηγούσε στην πύλη του Άδη.
Από το ακρωτήριο Ταίναρο οι ναυτικοί υπολόγιζαν τις ναυτικές αποστάσεις. Την περίοδο μάλιστα της Τουρκοκρατίας είχε μετατραπεί σε ορμητήριο των πειρατών γι’ αυτό και οι ναυτικοί προσπαθούσαν να πλέουν όσο το δυνατόν πιο μακριά για να μην πέσουν θύματα πειρατείας.
Για τους ναυτικούς, άλλωστε, ήταν πάντα ένα μέρος ιδιαίτερης σημασίας καθώς παρά τα μανιασμένα κύματα που σφυροκοπούσαν τα πλοία τους συχνά πυκνά σταματούσαν εκεί για να επισκεφτούν τον ναό του Ταινάριου Ποσειδώνα, του οποίου ελάχιστα ερείπια διασώζονται στις μέρες μας.
Ο φάρος στο ακρωτήριο Ταίναρο είναι ο νοτιότερος φάρος της ανατολικής Ηπειρωτικής Ευρώπης
Ο επιβλητικός φάρος στο ακρωτήριο Ταίναρο είναι ο νοτιότερος φάρος της ανατολικής Ηπειρωτικής Ευρώπης. Χτίστηκε από τους Γάλλους το 1882 και λειτούργησε για πρώτη φορά το 1887. Πρόκειται για ένα ορθογώνιο λιθόκτιστο κτίριο ύψους 16 μέτρων το οποίο βρίσκεται 20 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Η πρόσβαση στον φάρο είναι δύσκολη, (προσεγγίζεται από το μονοπάτι που ξεκινά από το εκκλησάκι των Αγίων Ασωμάτων το οποίο έχει χτιστεί με τις πέτρες του ιερού του Ταινάριου Ποσειδώνα), αλλά όταν φτάνεις το τοπίο άγριας ομορφιάς που αντικρίζεις σε αποζημιώνει και με το παραπάνω.
Η διαδρομή για τον φάρο
Το μονοπάτι είναι χωμάτινο, με ορισμένα δύσβατα σημεία τα οποία απαιτούν προσοχή και συνεχή εγρήγορση. Ο επισκέπτης χρειάζεται γύρω στα 25 λεπτά για να προσεγγίσει τον φάρο, καλύπτοντας μια απόσταση δύο χιλιομέτρων. Βέβαια, για να είμαστε ειλικρινείς, κανείς δεν κάνει μόνο 25 λεπτά για να φτάσει ακόμα και αν είναι ο καλύτερος πεζοπόρος.
Όχι, δεν φταίει η διαδρομή γι’ αυτό, αλλά το θέαμα που αντικρίζει κατά τη διάρκειά της. Δεν υπάρχει περίπτωση να σταματήσει λιγότερες από 10 φορές για να φωτογραφίσει το μαγευτικό τοπίο, ειδικά αν επιλέξει την ώρα της δύσης του ηλίου, όπου τα χρώματα του ορίζοντα είναι συγκλονιστικά.
Την περίοδο της Κατοχής, το φως του φάρου έσβησε για να ανάψει ξανά το 1947 στο πλαίσιο της ανασυγκρότησης του φαρικού δικτύου. Τρία χρόνια αργότερα τοποθετήθηκαν νέα μηχανήματα πετρελαίου τα οποία αντικατέστησαν τον προσωρινό αυτόματο πυρσό ασετιλίνης και μάλιστα μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ‘80 φιλοξενούσε τρεις φαροφύλακες. Τότε έγινε η αυτοματοποίηση του με φωτιστικό μηχανισμό που λειτουργεί με ηλιακή ενέργεια.
Το 2008 το ίδρυμα της Αικατερίνης Λασκαρίδη επισκεύασε και αναπαλαίωσε τον φάρο. Σε συνεργασία με την Υπηρεσία Φάρων, την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων Πάτρας και την τεχνική υποστήριξη της Πολυτεχνικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το έργο ολοκληρώθηκε με επιτυχία.
Πώς μπορείς να επισκεφτείς τον φάρο
Σήμερα ο φάρος φυλάσσεται από προσωπικό του Πολεμικού Ναυτικού, το οποίο μπορεί να ξεναγήσει τον επισκέπτη στο εσωτερικό του. Για να τον επισκεφτείτε, χρειάζεται ειδική άδεια από την Υπηρεσία Φάρων ή από το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού. Εκτός αν φροντίσετε να τον επισκεφτείτε στις 18 Αυγούστου που κάθε χρόνο είναι ανοιχτός για το κοινό.