Μετά από μια μακρά περίοδο έντονης ζέστης και ξηρασίας, η Μεσόγειος υπερθερμαίνεται, με αποτέλεσμα να οδηγεί σε ακραία φαινόμενα, όπως σαρωτικές καλοκαιρινές καταιγίδες που οδηγούν σε πλημμύρες και καταστροφές.
Το φαινόμενο αυτό παρατηρήθηκε τις τελευταίες ημέρες στη Γαλλία, στη μεσογειακή πόλη του Μονπελιέ που «πνίγηκε» κυριολεκτικά από μια απότομη καλοκαιρινή καταιγίδα.
Οι μετεωρολόγοι στη Γαλλία φοβούνται ότι τα «μεσογειακά επεισόδια», που συνδέονται με την εξάτμιση του νερού καθώς η ατμόσφαιρα ψύχεται, θα είναι πολύ πιο συχνά φέτος. Αιτία είναι η υπερθέρμανση της Μεσογείου, η θερμοκρασία της οποίας ξεπερνά τους 30°C από τα τέλη Ιουλίου.
Sur la place de la Comédie, le fort orage de ce matin à Montpellier a crée un mini-torrent de boue. Le département est placé en vigilance orange. pic.twitter.com/vzOzeqiOT8
— Midi Libre Montpellier (@MLMontpellier) August 14, 2022
Στις 24 Ιουλίου, παρατηρήθηκε ακόμη και μέγιστη τιμή 30,7°C στην ανατολική ακτή της Κορσικής. Οι θερμοκρασίες αυτές είναι 4 έως 6°C υψηλότερες από τις κανονικές για την εποχή και μόλις η ατμόσφαιρα κρυώσει, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε βίαιες βροχοπτώσεις.
Αυτή η αύξηση της θερμοκρασίας του νερού εξηγείται από τις ευνοϊκές καιρικές συνθήκες. Η αλληλουχία των ημερών με έντονη ζέστη και η έλλειψη ανέμων εμποδίζουν την ανάδευση της θάλασσας.
Αυτές οι θαλάσσιες συνθήκες ευνοούν την εμφάνιση βίαιων καιρικών διαταραζών. «Συνήθως στη Μεσόγειο σημειώνονται περίπου δέκα καταιγίδες το χρόνο. Όμως όσο πιο θερμά είναι τα νερά, τόσο πιο βίαιο είναι πιθανό να είναι ένα τέτοιο επεισόδιο», εξηγεί στις στήλες της Le Figaro η Καρολίν Τζάν Μίλερ, ερευνήτρια του γαλλικού κέντρου ερευνών CNRS με απόσπαση στην Αυστρία.
Ένα φαινόμενο που παρατηρείται και στην Ελλάδα
Μετά από ένα παρατεταμένο διάστημα υψηλών θερμοκρασιών, η θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας συχνά φτάνει και τοπικά ξεπερνά τους 30°C και στην Ελλάδα.
Ειδικότερα, στο Βόρειο Αιγαίο η θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας κυμαινόταν τον Αύγουστο του 2021 από 2 έως 4°C υψηλότερα από τον μέσο όρο της περιόδου 2008-2018, με δορυφορικές μετρήσεις να δείχνουν απόλυτες τιμές 29-30°C. Παρόμοιες τιμές θερμοκρασίας παρατηρούνται ανοιχτά του Ιονίου Πελάγους και νοτίως της Ρόδου.
Ωστόσο, φέτος η εικόνα είναι λίγο καλύτερη, με τις υψηλότερες τιμές στα νότια και δυτικά της χώρας να αγγίζουν τους 28 και 29 βαθμούς αντίστοιχα, σύμφωνα με τη σημερινή πρόγνωση της ΕΜΥ. Πιο δροσερή είναι η θάλασσα στο βόρειοανατολικό Αιγαίο.
Γενικά αίθριος προβλέπεται άλλωστε ο καιρός σήμερα με πιθανότητα τοπικών βροχών κυρίως στα βορειοανατολικά μέχρι το απόγευμα. Οι άνεμοι θα πνέουν βορειοδυτικοί 3 με 5 μποφόρ.
Η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή άνοδο και θα φτάσει στα ηπειρωτικά τους 32 με 34 και κατά τόπους στα ανατολικά τους 35 βαθμούς και στα νησιά τους 30 με 32 βαθμούς Κελσίου.
Περιορισμοί στην Γαλλία
Άλλωστε, στη Γαλλία την περασμένη εβδομάδα επιβλήθηκαν περιορισμοί στη χρήση νερού για πότισμα ή πλύσιμο αυτοκινήτου ακόμα και στα επαγγελματικά πλυντήρια οχημάτων. Στην Κυανή Ακτή που βουλιάζει από τουρίστες αυτή την περίοδο, έχουν σταματήσει να λειτουργούν οι ντουζιέρες στις παραλίες με κάποιους παραθεριστές να μη γνωρίζουν την αιτία.
«Είμαστε σε διακοπές και δεν βλέπουμε ειδήσεις συχνά. Δεν ήξερα καν ότι είχαν επιβληθεί περιορισμοί στο νερό, οπότε το ότι δεν κάνουμε ντους στις παραλίες το άκουσα από εσάς. Νομίζω πάντως ότι είναι λογικά τα μέτρα. Πρέπει να προσέχουμε και να μην πλένουμε αυτοκίνητα, είναι φυσιολογική κίνηση και είναι καλό ότι υιοθετήθηκε» λέει μία τουρίστρια.
Κι ενώ η Ευρώπη ταλανίζεται από την ξηρασία, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι σκηνές από ταινίες καταστροφής μπορεί να γίνουν πραγματικότητα. Νέα έρευνα δείχνει ότι η κλιματική αλλαγή έχει διπλασιάσει τις πιθανότητες μία καταστροφική πλημμύρα να πνίξει την Καλιφόρνια τις επόμενες δεκαετίες με τους επιστήμονες να λένε ότι θα είναι κάτι που ουδείς έχει βιώσει μέχρι στιγμής στο παρελθόν.
Χαρακτηριστικό των σαρωτικών αλλαγών που έχει επιφέρει η κλιματική αλλαγή είναι η πλημμύρα στην άνυδρη και αφιλόξενη κοιλάδα του Θανάτου, όπου μέσα σε τρεις έπεσαν την προηγούμενη εβδομάδα 40 χιλιοστά βροχής.
Η χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 500 χρόνων
Αντιμέτωπη με τη χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 500 χρόνων είναι η Ευρώπη, σύμφωνα με το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Κομισιόν με την εικόνα των μεγαλύτερων ποταμών της Γηραιάς Ηπείρου να έχει αλλάξει δραματικά τα τελευταία 5 χρόνια. Είναι ενδεικτικό ότι μέρος του Λίγηρα διασχίζεται πλέον με τα πόδια.
Κι ενώ το καλοκαίρι δεν έχει ακόμη τελειώσει, πάνω από 6.600.000 στρέμματα έχουν καεί στα κράτη της Ε.Ε από τον Ιανουάριο, αριθμός-ρεκόρ γι’ αυτή τη χρονική περίοδο. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι οι τεράστιες δασικές πυρκαγιές, η πρωτοφανής ξηρασία και οι συνεχείς καύσωνες που ταλαιπωρούν την Ευρώπη είναι αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής.
Στη Βρετανία, εκτιμάται ότι η ξηρασία που καταγράφεται σε πολλές περιοχές θα συνεχιστεί και τον επόμενο χρόνο. Σε απόγνωση βρίσκονται οι κτηνοτρόφοι. Τα βοσκοτόπια έχουν ξεραθεί και ταΐζουν πλέον τα ζώα με τα αποθέματα που είχαν συγκεντρώσει για το χειμώνα.
Τους πιο ξηρούς μήνες από το 1901 βιώνει και η Ουγγαρία. Σε ιστορικά χαμηλά πλησιάζει η στάθμη του νερού και στον Δούναβη. Από τον Ιανουάριο έχει πέσει 25% λιγότερη βροχή σε σχέση με τις αντίστοιχες περιόδους στο παρελθόν.
Με τον Ρήνο να στερεύει μέρα με την ημέρα, προκαλώντας προβλήματα στη ναυσιπλοία, η Γερμανία εξετάζει τη μεταφορά υλικών κι εξοπλισμού για την παραγωγή ενέργειας μέσω του σιδηροδρομικού δικτύου.