Το Μεγάλο Σάββατο είναι η τελευταία μέρα της Μεγάλης Εβδομάδας και από τις 9 το πρωί στις εκκλησίες όλης της χώρας οι πιστοί γιορτάζουν την Πρώτη Ανάσταση.
Η Πρώτη Ανάσταση αποτελεί την προαναγγελία της Ανάστασης του Χριστού και η υμνολογία είναι εστιασμένη στη λύτρωση όλης της κτίσεως από την φθορά και τον θάνατο. Οι πιστοί ζουν με την προσμονή της Ανάστασης του Θεανθρώπου.
Στην εκκλησία ψάλλεται ο Εσπερινός της της Κυριακής του Πάσχα με την γνωστή ψαλμωδία “ἀνάστα, ὁ Θεός, κρίνων τὴν γῆν, ὅτι σὺ κατακληρονομήσεις ἐν πᾶσι τοῖς ἔθνεσι” και ο ιερεύς πετά στους πιστούς φύλλα δάφνης (βάγια).
Αμέσως μετά, διαβάζεται το Ευαγγέλιο, που έχει αναστάσιμο περιεχόμενο (Κατά Ματθαίον κη’ 1-20): Σεισμός εγένετο μέγας, καθώς οι Μυροφόρες, πλησιάζουν τον Τάφο του Ιησού. Άγγελος Κυρίου αποσφραγίζει τον τάφο. Όταν οι δύο γυναίκες καταφθάνουν τον βλέπουν κενό και τον Άγγελο να τους αναγγέλλει ότι «Κύριος Ανέστη». Το χαρμόσυνο γεγονός θα πρέπει να το διαμηνύσουν στους μαθητές του. Ο Χριστός εμφανίζεται στις δύο γυναίκες. Σύναξη των 11 μαθητών και εμφάνιση του Χριστού ενώπιόν τους. Τους προτρέπει: «Πορευθέντες μαθητεύσαντες πάντα τα έθνη, βαπτίζοντες αυτούς εις το όνομα του Πατρός του Υιού και του Αγίου Πνεύματος.
Οι εκκωφαντικοί θόρυβοι και οι πολυέλαιοι που σείονται στις εκκλησίες δημιουργούν μια μοναδική ατμόσφαιρα ενω οι πιστοί ραίνονται με βάγια.
Στα Ιεροσόλυμα, η τελετή της Αφής του Αγίου Φωτός και της Ανάστασης του Κυρίου, γίνονται το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου όπου εν συνεχεία το Άγιος Φως θα μοιραστεί σε όλο το Ορθόδοξο κόσμο και το βράδυ θα ακολουθήσει η Τελετή της Αναστάσεως.
Η Ανάσταση τα μεσάνυχτα του Μεγάλου Σαββάτου
Τα μεσάνυχτα του Μεγάλου Σαββάτου προς Κυριακή του Πάσχα εορτάζεται η Ανάσταση του Χριστού, όπου ψάλλεται το Χριστός Ανέστη και στη συνέχεια τελείται ο Όρθρος και η Αναστάσιμη Θεία Λειτουργία της Κυριακής του Πάσχα.
«Δεύτε λάβετε φως» και «Χριστός Ανέστη» αντηχούν σε όλες τις εκκλησίες μαζί με τους χαρμόσυνους ήχους της καμπάνας και τους ασπασμούς της αγάπης.