Το κρύο του βουνού και η πανδημία δεν στάθηκαν εμπόδιο σε φίλους και συνεργάτες του Έλληνα ζωγράφου, Αλέκου Φασιανού που παραβρέθηκαν το μεσημέρι της Τρίτης (18/1) στην κηδεία του εκλιπόντος στο νεκροταφείο Παπάγου.
«Αυτή η ανέλπιστη αγάπη του κόσμου για τον Αλέκο Φασιανό είναι απόδειξη ότι παρά τη δύσκολη εποχή που βιώνουμε, διατηρούμε μέσα μας καλά συναισθήματα» είπε συγκινημένη η Μαρίζα Φασιανού στο προαύλιο του κοιμητηρίου, εκφράζοντας δημόσια ευχαριστίες για τους ανθρώπους απ’ όλα τα μήκη και πλάτη της γης που εκδήλωσαν αυτές τις μέρες τη συμπαράσταση τους στην ίδια και τα παιδιά τους για την απώλεια.
Οι πολιτικοί που έδωσαν το «παρών» στην κηδεία
Στο τελευταίο κατευόδιο του ακούραστου ζωγράφου, χαράκτη, ποιητή Αλέκου Φασιανού παραβρέθηκε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και η σύζυγος του Μαρέβα, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Σία Αναγνωστοπούλου, ο πρώην ΠτΔ Προκόπης Παυλόπουλος, ο δήμαρχος Παπάγου- Χολαργού Ηλίας Αποστολόπουλος (η αίθουσα που φιλοξενεί τη Δημοτική Πινακοθήκη Παπάγου-Χολαργού στο Δημαρχιακό Μέγαρο, πήρε το όνομά του, μετά από πρόταση του), ο Βασίλης Θεοχαράκης, ο Θανάσης Καστανιώτης, ο Λάκης Παπαστάθης, η Φοίβη Αγγελοπούλου, ο Μανώλης Μητσιάς, ο Γιώργος Νταλάρας, φίλοι του από την Τζιά κ.ά.
«Ο Αλέκος Φασιανός υπήρξε ένας μεγάλος ζωγράφος με παιδική ψυχή» είπε χαρακτηριστικά ο σκηνοθέτης Λάκης Παπαστάθης όταν ρωτήθηκε στην κηδεία από τους δημοσιογράφους αλλά και επειδή το ντοκιμαντέρ του για τον Αλέκο Φασιανό που είχε σκηνοθετήσει στην τηλεοπτική εκπομπή Παρασκήνιο έγραψε ιστορία.
«Ήμασταν πολλοί φίλοι του Αλέκου»
«Η πρώτη επίσκεψη του Αλέκου στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, φοιτητής ακόμα στη Σχολή Καλών Τεχνών, τον οδήγησε στις αρχαίες μορφές τις οποίες όλη του τη ζωή προσπάθησε να τις ζωγραφίσει δίνοντας τους την όψη σύγχρονων Ελλήνων. Είναι το μοτίβο της ζωγραφικής του, ιδίως από τα αρχαία αγγεία, που τον έκανε διάσημο σ΄όλο τον κόσμο» είπε ο Λάκης Παπαστάθης και προσέθεσε: «Βλέπω τους φίλους του. Ήμασταν πολλοί φίλοι του Αλέκου. Κι όλοι μαζί με μια φωνή τού λέμε: ΑΘΑΝΑΤΟΣ».
Ανάμεσα στους νεότερους φίλους του καλλιτέχνη ο κριτικός τέχνης Τάκης Μαυρωτάς, ο οποίος έχει επιμεληθεί δώδεκα -από τις αμέτρητες- εκθέσεις του Αλέκου Φασιανού, έδωσε το «παρών» στο κατευόδιο του Αλέκου Φασιανού, ενός «ανεξάντλητου ζωγράφου με οικουμενική αποδοχή, ενός εξίσου σπουδαίου χαράκτη αφού 500 σειρές χαρακτικών του ορίζουν αυτή την εξελικτική του περιπέτεια, σφραγισμένη με επιτυχίες».
«Το έργο του Φασιανού», όπως είπε ο Τάκης Μαυρωτάς «αποτυπώνει την ιερότητα της καθημερινότητας».
Η ζωή του Αλέκου Φασιανού
Ο Αλέκος Φασιανός γεννήθηκε στην Αθήνα το 1935.
Σπούδασε βιολί στο Ωδείο Αθηνών και ζωγραφική στην ΑΣΚΤ (1955-1960) με τον Γιάννη Μόραλη. Λίγο μετά την πρώτη του ατομική έκθεση στην Αθήνα (1960, γκαλερί Α23), πήγε στο Παρίσι με υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης.
Εκεί παρακολούθησε μαθήματα λιθογραφίας στην Ecole des Βeaux-Αrts, κοντά στους Clairin και Dayez (1962-64). Τελικά εγκαταστάθηκε πιο μόνιμα στη γαλλική πρωτεύουσα, όπου έζησε επί 35 χρόνια, κρατώντας πάντως μια στενή και τακτική σχέση με την Ελλάδα.
Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της τέχνης του διαμορφώθηκαν βαθμιαία, στη διάρκεια της διαμονής του στο Παρίσι, όπου είχε την ευκαιρία να εξοικειωθεί, μεταξύ άλλων, με τις μοντέρνες τάσεις της δεκαετίας του 1960.
Ωστόσο, σε αντίθεση με άλλους Έλληνες καλλιτέχνες της γενιάς του, δεν συντάχθηκε εμφανώς με τα ευρωπαϊκά πρωτοποριακά ρεύματα της εποχής. Παρέμεινε πιστός στην παραστατική ζωγραφική και στις ελληνικές καταβολές του, διατηρώντας μέχρι τέλους το σεβασμό του για κάποια διδάγματα της γενιάς του 30, την αγάπη του για την ελληνική τέχνη (αρχαία, βυζαντινή, λαϊκή), και τους ισχυρούς δεσμούς του με τη βιωμένη εμπειρία του ελληνικού χώρου.
Στα θέματά του κυριαρχεί η ανθρώπινη φιγούρα, η οποία αποδίδεται αρχικά με μια ηθελημένη απλοϊκότητα, αλλά με τον καιρό εξελίσσεται και αποκτά μια κυρίαρχη παρουσία στο χώρο. Σχεδιάζεται σχηματοποιημένα, με λιτά και καθαρά περιγράμματα, σε συνθέσεις επίπεδες με ελάχιστη φωτοσκίαση. Συχνά το χρώμα απλώνεται έντονο και εννιαίο σε όλη την επιφάνεια της μορφής, δίνοντας μια εντυπωσιακή μνημειακότητα στην εικόνα, η οποία λειτουργεί κυρίως ποιητικά και όχι ρεαλιστικά.
Τα μοτίβα που κατά καιρούς εμφανίζονται στη ζωγραφική του, τόσο τα καθαρώς ανθρωποκεντρικά (ποδηλάτες, καπνιστές, ερωτικά ζευγάρια, κ.ά) όσο και εκείνα που περιγράφουν αντικείμενα ή χώρους, προέρχονται καταρχήν από μια οικεία καθημερινότητα, η οποία όμως παίρνει μια μυθική διάσταση, ιδίως όταν υπάρχουν και άμεσες αναφορές σε πρόσωπα της ελληνικής μυθολογίας.
Έχει ασχοληθεί με την εικονογράφηση βιβλίων γνωστών ποιητών και συγγραφέων στην Ελλάδα και τη Γαλλία (των Ελύτη, Ταχτσή, Καβάφη, Aragon, Apollinaire κ.ά.). Έχει επίσης σχεδιάσει αφίσες και γραμματόσημα.
Ως σκηνογράφος και ενδυματολόγος συνεργάστηκε με το Εθνικό Θέατρο, το Θέατρο Τέχνης του Καρόλου Κουν και άλλους θιάσους, σε παραστάσεις αρχαίου δράματος και σύγχρονων έργων. Επίσης έχει εκδόσει δικά του κείμενα, πεζά και ποιητικά.
Το 2000 φιλοτέχνησε έργα για το Σταθμό Μεταξουργείο του αθηναϊκού Μετρό. Έχουν γυριστεί τέσσερις ταινίες για το έργο του, από την ελληνική και τη γαλλική τηλεόραση, ενώ κυκλοφορούν αρκετές μονογραφίες του. Το 1999 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών και το 2010 τιμήθηκε από τη γαλλική κυβέρνηση με το παράσημο της Legion d’Honneur (Officier des Lettres et des Arts).
Παρουσίασε το έργο του σε περισσότερες από 70 ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις.
Η τελευταία αναδρομική του έκθεση έγινε στην Εθνική Πινακοθήκη (2004), με τίτλο Φασιανός, Μυθολογίες του καθημερινού.
Συμμετείχε επανειλημμένα σε ομαδικές εκθέσεις και διεθνείς διοργανώσεις στην Ελλάδα και σε άλλα μέρη του κόσμου (Μπιενάλε Sao Paulo 1971, Μπιενάλε Βενετίας 1972, Ευρωπάλια, Βρυξέλλες 1982, Μπιενάλε Γραφιστικής Μπάντεν – Μπάντεν 1985, κ. ά.).
