Σε εγρήγορση βρίσκονται οι υγειονομικές αρχές παγκοσμίως, αλλά και στην Ελλάδα που εντοπίστηκε το πρώτο ύποπτο κρούσμα από την ευλογιά των πιθήκων και έχει τεθεί σε απομόνωση.
Πρόκειται για Βρετανό τουρίστα, οποίος μαζί με τη συνοδό του που είναι ασυμπτωματική, μεταφέρθηκαν με C130 από την Κεφαλονιά στο Αττικό νοσοκομείο για νοσηλεία σε δωμάτια αρνητικής πίεσης. Ο 29χρονος μεταφέρθηκε με ειδική κάψουλα, όχι όμως και η κοπέλα καθώς δεν παρουσιάζει συμπτώματα.
Την Δευτέρα τα αποτελέσματα
Το περιστατικό έχει αναλάβει ο καθηγητής Παθολογίας ΕΚΠΑ Σωτήρης Τσιόδρας, μαζί με την αναπληρώτρια καθηγήτρια Παθολογίας -Λοιμώξεων, Αναστασία Αντωνιάδου και τον καθηγητή Παθολογίας – Ρευματολογίας Δημήτρη Μπούμπα.
Τα αποτελέσματα των διαγνωστικών εξετάσεων που έχουν σταλεί στο εργαστήριο αναφοράς στη Θεσσαλονίκη θα είναι διαθέσιμα τη Δευτέρα, ενώ νέα ενημέρωση αναμένεται εντός της ημέρας.
Όπως μεταδίδει η ρεπόρτερ της ΕΡΤ Σοφία Πατραμάνη ο Άγγλος ασθενής είναι ευδιάθετος και απύρετος σήμερα. Ο τουρίστας παρουσίασε μια σειρά ήπιων συμπτωμάτων μεταξύ αυτών και κάποια εξανθήματα που τον κατέστησαν ύποπτο κρούσμα και για λόγους ασφαλείας μπήκε σε θάλαμο αρνητικής πίεσης.
Υποχρεωτική η καραντίνα στο Βέλγιο
Το Βέλγιο έγινε η πρώτη χώρα που εισήγαγε υποχρεωτική καραντίνα 21 ημερών για την ευλογιά των πιθήκων, όπως έγινε γνωστό την Κυριακή (22/05), καθώς οι γιατροί προειδοποιούν για «σημαντική αύξηση» των κρουσμάτων στο Ηνωμένο Βασίλειο τις επόμενες «δυο με τρεις εβδομάδες».
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με σχετική δημοσίευση της «Daily Mail», όσοι προσβληθούν από τον ιό, θα πρέπει πλέον να αυτοαπομονώνονται για τρεις εβδομάδες, όπως ανακοίνωσαν οι βελγικές υγειονομικές Αρχές, μετά την καταγραφή τριών κρουσμάτων στη χώρα. Τα κρούσματα, το πρώτο από τα οποία καταγράφηκε την Παρασκευή (20/05), συνδέονται με ένα φεστιβάλ στην πόλη-λιμάνι της Αμβέρσας.
Ευλογιά των πιθήκων: Πρώτο ύποπτο κρούσμα εντοπίστηκε στη Βιέννη
Το πρώτο ύποπτο κρούσμα της ευλογιάς των πιθήκων αναφέρθηκε σήμερα στη Βιέννη. Πρόκειται για έναν 35χρονο άνδρα, ο οποίος διακομίστηκε στο νοσοκομείο στη διάρκεια της νύχτας, όπως μετέδωσε το εθνικό δίκτυο ORF επικαλούμενο έναν εκπρόσωπο του ανώτερου αξιωματούχου υγείας της πόλης.
Ο ασθενής εμφάνισε χαρακτηριστικά συμπτώματα της ασθένειας, ανάμεσά τους χαμηλό πυρετό και εξανθήματα στο πρόσωπο, μετέδωσε το ORF προσθέτοντας ότι οι εξετάσεις θα δείξουν μέχρι απόψε το βράδυ αν όντως πρόκειται για την ευλογιά των πιθήκων.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) αναμένει να εντοπιστούν κι άλλα κρούσματα της ευλογιάς των πιθήκων, καθώς επεκτείνει την επιτήρηση σε χώρες όπου η νόσος αυτή δεν είναι ενδημική.
Ως χθες Σάββατο, αναφέρθηκαν 92 επιβεβαιωμένα και 28 ύποπτα κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων από 12 κράτη μέλη όπου ο ιός δεν είναι ενδημικός, διευκρίνισε η υπηρεσία αυτή του ΟΗΕ, προσθέτοντας ότι θα δώσει περαιτέρω οδηγίες και συστάσεις τις επόμενες ημέρες για τον περιορισμό της εξάπλωσής του.
Η ευλογιά των πιθήκων, μολυσματική ασθένεια που συνήθως έχει ήπια συμπτώματα, είναι ενδημική σε τμήματα της δυτικής και της κεντρικής Αφρικής. Εξαπλώνεται μέσω της στενής επαφής, κάτι που σημαίνει πως μπορεί να περιοριστεί σχετικά εύκολα, με απομόνωση και τήρηση των κανόνων υγιεινής.
Όσα γνωρίζουμε μέχρι τώρα για την ευλογιά των πιθήκων
Πριν από δύο εβδομάδες μία επιδημική έξαρση κρουσμάτων από την ευλογιά των πιθήκων ανιχνεύτηκε για πρώτη φορά στο Ηνωμένο Βασίλειο προκαλώντας ανησυχία στους ειδικούς δημόσιας υγείας.
Η διασπορά των περιστατικών που νοσούν από την ευλογιά των πιθήκων αυξάνεται ανά τον κόσμο, ενώ είναι άγνωστη ακόμα η μεταδοτικότητα του. Για τον λόγο αυτό είναι απαραίτητη η ενημέρωση των επαγγελματιών υγείας, για την λήψη των απαραίτητων μέτρων προφύλαξης, καθώς και του βαθμού μεταδοτικότητας του ιού, τονίζουν οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής και της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιάννα Ρέντζιου, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Μαρία Καντζανού, Γιάννης Ντάνασης, Ροδάνθη Ελένη Συρίγου, Πάνος Μαλανδράκης, Δημήτρης Παρασκευής και Θάνος Δημόπουλος (πρύτανης ΕΚΠΑ), συνοψίζοντας τα νεότερα δεδομένα σχετικά με την ευλογιά των πιθήκων όπως δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Nature.
Επιδημιολογία-Παθογένεια-Κλινική Εικόνα-Διάγνωση-Θεραπεία
Ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων ανήκει στο γένος Orthopoxvirus της οικογένειας Poxviridae, στο ίδιο γένος με τον ιό variola, ο οποίος προκαλεί την ευλογιά και έχει εκριζωθεί παγκοσμίως από το 1980. Ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το 1958 σε αποικίες πιθήκων, ενώ εντοπίστηκε για πρώτη φορά στον άνθρωπο το 1970 στο Κονγκό. Έκτοτε, έχουν παρατηρηθεί τοπικές επιδημικές εξάρσεις σε χώρες της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής, με τελευταία και σημαντικότερη την επιδημική έξαρση στην Νιγηρία με περισσότερα από 500 επιβεβαιωμένα και ύποπτα κρούσματα. Στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν εντοπιστεί από το 2018 επτά κρούσματα-σχετιζόμενα με ταξίδι σε ενδημικές χώρες.
Η περίοδος επώασης είναι συνήθως 5-21 ημέρες και ο ιός μεταδίδεται μεταξύ των ανθρώπων μέσω του αναπνευστικού συστήματος κατόπιν εισπνοής μεγάλου μεγέθους σταγονιδίων και μέσω επαφής με δερματικές βλάβες πάσχοντος ή μολυσμένα υλικά (πχ κλινοσκεπάσματα ή πετσέτες που έχει χρησιμοποιήσει ασθενής). Η νόσος εκδηλώνεται με πυρετό, κεφαλαλγία, μυαλγίες, λεμφαδενοπάθεια και εξάνθημα, το οποίο συνήθως ξεκινάει από την κεφαλή και επεκτείνεται στον κορμό, ενώ συμπεριλαμβάνει και παλάμες-πέλματα. Το εξάνθημα αρχικά εμφανίζεται με τη μορφή κηλίδων και βλατίδων, οι οποίες εξελίσσονται σε μικρές φυσαλίδες, φλύκταινες και έπειτα σε εφελκίδες που τελικά υποχωρούν. Το εξάνθημα αυτό μερικές φορές συγχέεται με το εξάνθημα της ανεμοβλογιάς. Η νόσος διαρκεί συνήθως 2-4 εβδομάδες και στην πλειονότητα των περιπτώσεων είναι αυτοπεριοριζόμενη. Η διάγνωση γίνεται με απομόνωση του ιού σε καλλιέργεια, ανίχνευση του DNA του ιού με PCR σε κλινικό δείγμα ή ανίχνευση παρουσίας orthopox-ιού σε ιστούς με ανοσοϊστοχημικές μεθόδους.
Η θεραπεία εστιάζει κυρίως στην βελτίωση των συμπτωμάτων. Όσον αφορά στην αντιϊική θεραπεία, δύο φάρμακα που έχουν εγκριθεί για την θεραπεία της ευλογιάς θεωρούνται αποτελεσματικά και έναντι της ευλογιάς των πιθήκων: το tecovirimat, θεραπεία εκλογής σε συνδυασμό με το brincidofovir σε ασθενείς με σοβαρή νόσο. Η θνητότητα στις χώρες της Αφρικής κυμαίνεται μεταξύ 1-10% για τα στελέχη της Κεντρικής Αφρικής, ενώ για τα στελέχη της Δυτικής Αφρικής που αποτελούν αυτά που έχουν ταυτοποιηθεί στην πρόσφατη έξαρση στην Ευρώπη, η θνητότητα στην Αφρική είναι περίπου 3%. Στις επιδημικές εξάρσεις στο Δυτικό Ημισφαίριο δεν καταγράφηκε κανένας θάνατος.
Γιατί η ευλογιά των πιθήκων προκαλεί ανησυχία για την δημόσια υγεία;
Ένας από τους κυριότερους λόγους ανησυχίας είναι η απότομη άνοδος των κρουσμάτων, καθώς μέχρι το απόγευμα της 21ης Μαΐου 145 περιστατικά (επιβεβαιωμένα και ύποπτα) έχουν καταγραφεί σε 9 ευρωπαϊκές χώρες καθώς και σε Ηνωμένες Πολιτείες, Καναδά, Αυστραλία και Ισραήλ, όπως επισημαίνει ο κ. Moritz Kraemer, PhD, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Επίσης, άλλος λόγος ανησυχίας είναι η δυνατότητα μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο χωρίς ιστορικό ταξιδιού σε ενδημική περιοχή, το οποίο σημαίνει ότι υπάρχει οριζόντια μετάδοση στην κοινότητα. Το μεγαλύτερο ερώτημα είναι, όπως επισημαίνει και ο Andrea McCollum, επιδημιολόγος στο Τμήμα Poxvirus του CDC, πόσο εύκολα μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Για τον λόγο αυτό, ο κ. Osterholm, διευθυντής του Κέντρου Λοιμωδών Νοσημάτων του Πανεπιστημίου της Μινεσότας, προβλέπει την πιθανότητα δυναμικής μετάδοσης του ιού λόγω της αγνώστου μέχρι ώρας μεταδοτικότητας του.
Η αναπληρώτρια διευθύντρια του κέντρου ελέγχου και πρόληψης των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής κ. Jennifer McQuinston δήλωσε ότι «δεδομένου των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων στην Πορτογαλία, και των ύποπτων περιστατικών στην Ισπανία, και δεδομένου της ανεύρεσης περιστατικών σε πολλές χώρες του κόσμου, είναι ακόμα άγνωστο πόσο μεγάλη θα είναι η διασπορά του ιού, και λόγω των συχνών μετακινήσεων μεταξύ των χωρών, θα δούμε περιστατικά σε όλο το κόσμο».
Τέλος, η κ. Marion Koopmans, DVM, PhD, διευθύντρια τμήματος Erasmus που επικεντρώνεται στην έρευνα σχετικά με ιούς, επισημαίνει ότι η επιδημική έκρηξη αρχίζει να είναι ανησυχητική καθώς τα περιστατικά εντοπίζονται σε διαφορετικές χώρες, ασυνήθιστο για τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων που δεν είναι τόσο μεταδοτικός.
Ευλογιά των πιθήκων: Συναγερμός στις αρχές, εντοπίστηκε ύποπτο κρούσμα στην Ελλάδα
Έφτασε και στην Ελλάδα η ευλογιά των πιθήκων, καθώς εντοπίστηκε το πρώτο ύποπτο κρούσμα. Πρόκειται για τουρίστα, 29χρονο άνδρα που είχε ταξιδέψει στην Κεφαλονιά μαζί τη σύντροφό του για διακοπές.
Ο νεαρός άνδρας φέρει δερματικά εξανθήματα και άλλα συμπτώματα που παραπέμπουν σε αυτά της ευλογιάς των πιθήκων. Οι υγειονομικές αρχές της Κεφαλονιάς που αξιολόγησαν το περιστατικό, το χαρακτηρίζουν ως ύποπτο για ευλογιά των πιθήκων.
7 ερωτήσεις και απαντήσεις για την νόσο που «χτύπησε» και την Ελλάδα – Πότε πρέπει να ανησυχήσουμε
Η ευλογιά των πιθήκων των πιθήκων εξαπλώνεται στην Ευρώπη, ενώ εξετάζεται ύποπτο κρούσμα και στην Ελλάδα. Η ευλογιά των πιθήκων είναι μια σπάνια ιογενής λοίμωξη που κυρίως εμφανίζεται σε τροπικές περιοχές της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής.
Η ευλογιά των πιθήκων μπορεί να μεταδοθεί μέσω του αναπνευστικού συστήματος κατόπιν εισπνοής μεγάλου μεγέθους σταγονιδίων και μέσω επαφής με δερματικές βλάβες πάσχοντος ή μολυσμένα υλικά (π.χ. κλινοσκεπάσματα ή πετσέτες που έχει χρησιμοποιήσει ασθενής.
Μετάδοση καταγράφεται, επίσης, μέσω της επαφής με άγρια ζώα, συνήθως πρωτεύοντα και τρωκτικά, όπως αρουραίοι, ποντίκια και σκίουροι ή ακόμα και με ζώα συντροφιάς που έχουν μολυνθεί από τα προηγούμενα.
Μπορεί σπάνια να μεταδοθεί με την κατανάλωση κρέατος από μολυσμένο ζώο που δεν έχει μαγειρευτεί επαρκώς ή με την επαφή με το δέρμα ή το τρίχωμα μολυσμένου ζώου.
