Ήδη πριν οι περισσότεροι Αμερικανοί ξυπνήσουν το πρωί της Τρίτης (26/3) και δουν την είδηση της κατάρρευσης της γέφυρας Francis Scott Key στη Βαλτιμόρη, μια σειρά από ακραίες θεωρίες συνωμοσίας σχετικά με το τι υποτίθεται πως είχε συμβεί, οργίαζαν στο διαδίκτυο.
Οι ισχυρισμοί αυτοί καλύπτουν μια ευρεία γκάμα θεωριών, από κυβερνοεπίθεση και παρενέργειες από το εμβόλιο κατά του κορονοϊού στον καπετάνιο του πλοίου που ήταν υπεύθυνος για την πρόσκρουση, μέχρι… εμπλοκή του Ισραήλ και του Μπαράκ Ομπάμα.
Μπορεί όλοι αυτοί οι ισχυρισμοί να είναι εντελώς αβάσιμοι και οι αρχές που διερεύνησαν τη συντριβή να έχουν ξεκαθαρίσει από νωρίς ότι δεν υπήρχε καμία ένδειξη ότι επρόκειτο για σκόπιμη ενέργεια, όμως αυτό για τους συνωμοσιολόγους δεν έχει απολύτως καμία σημασία.
Ενώ πολλοί Αμερικανοί μπορεί να γελούν ή να ανασηκώνουν τους ώμους τους όταν ακούνε κάποιες από αυτές τις θεωρίες συνωμοσίας – ο καθημερινός κατακλυσμός ψευδών ισχυρισμών διαμορφώνει την κοσμοθεωρία εκατομμυρίων άλλων Αμερικανών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το ένα τέταρτο του συνόλου των Αμερικανών πιστεύει ψευδώς ότι το FBI, και όχι οι υποστηρικτές του Τραμπ, υποκίνησε την επίθεση της 6ης Ιανουαρίου 2021 στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ. Το ένα τρίτο των Ρεπουμπλικάνων πιστεύει, δε, τη θεωρία συνωμοσίας Taylor Swift-Super Bowl.
Την ταχύτητα εξάπλωσής τους στο διαδίκτυο μαρτυρούν οι δεκάδες εκατομμύρια προβολές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που συγκέντρωσε το CNN, ακόμη και όταν τα πληρώματα των ομάδων κατάδυσης πραγματοποιούσαν επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης. Μέσα σε λίγες μόνο ώρες είχε δημιουργηθεί μια ολόκληρη εναλλακτική πραγματικότητα, χωρίς γεγονότα, γύρω από την κατάρρευση της γέφυρας.
Πρόκειται για μια έντονη υπενθύμιση της διάρρηξης της σχέσης εμπιστοσύνης των Αμερικανών με σημαντικούς θεσμούς, ιδίως την κυβέρνηση και τα μέσα ενημέρωσης, όπως επίσης και τα δίκτυα διάχυσης της παραπληροφόρησης μέσω social media.
Οι συνήθεις ύποπτοι τύπου Tate
Λιγότερο από έξι ώρες μετά την κατάρρευση της γέφυρας, ο γνωστός για τα fake news που διαδίδει μέσω του δημοφιλούς λογαριασμού του στο Χ, Andrew Tate, δημοσίευσε, χωρίς ίχνος απόδειξης, ότι το πλοίο είχε δεχτεί “κυβερνοεπίθεση” και κατευθύνθηκε σκόπιμα προς τη γέφυρα. “Ξένοι πράκτορες των ΗΠΑ επιτίθενται σε ψηφιακές υποδομές”, πρόσθεσε.
Μέχρι την Τετάρτη, το tweet του Tate είχε προβληθεί περισσότερες από 18,5 εκατομμύρια φορές στο X.
Το πρωί της Τετάρτης, κι ενώ αρχικά κάτω από την ανάρτηση στο Χ υπήρξε η ένδειξη “εικασία”, η ανάρτηση του Tate χαρακτηρίστηκε “παραπλανητική”. Μέχρι το βράδυ της ίδιας μέρας, η σημείωση ανέφερε εν μέρει ότι “οι αναγνώστες πρέπει να γνωρίζουν ότι πρόκειται για προσωπική άποψη που παρουσιάζεται ως γεγονός”.
Δύο ώρες μετά την ανάρτηση του Tate, ένας ακόμη θεωρητικός της συνωμοσιολογίας, ο Sandy Hook Alex Jones δημοσίευσε το βίντεο της κατάρρευσης της γέφυρας την Τρίτη και σχολίασε: “Μου φαίνεται σκόπιμο. Πιθανότατα πρόκειται για επίθεση στον κυβερνοχώρο. Ο 3ος Παγκόσμιος Πόλεμος έχει ήδη ξεκινήσει”.
Ο Jones και άλλοι καταστροφολόγοι προσπαθούν εδώ και χρόνια να πείσουν το κοινό τους ότι ο κόσμος βρίσκεται στο χείλος της καταστροφής και ότι πρέπει να προετοιμαστούν. Μέρος αυτής της προετοιμασίας περιλαμβάνει την αγορά ξηράς τροφής και κιτ επιβίωσης αξίας χιλιάδων δολαρίων – τα οποία, φυσικά, ο Jones τυγχάνει να πουλάει.
Ορισμένοι δεξιοί χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης πρότειναν ότι οι πολιτικές για τη διαφορετικότητα, την ισότητα και την ένταξη (DEI) συνδέονταν με την κατάρρευση της γέφυρας, υποστηρίζοντας ότι πιο κατάλληλοι άνθρωποι απορρίφθηκαν για θέσεις εργασίας προκειμένου να εκπληρωθούν οι εντολές για την ποικιλομορφία και την ένταξη και ότι αυτό με κάποιο τρόπο συνέβαλε ή προκάλεσε το ατύχημα.