Η σύνοδος των υπουργών Ενέργειας ολοκληρώθηκε χωρίς συμφωνία για πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου καθώς οι χώρες που διαφωνούσαν δεν υπαναχώρησαν των θέσεων τους, αρνούμενες να υιοθετήσουν τις προτάσεις της Κομισιόν.
Oι υπουργοί Ενέργειας κατέληξαν ένα πλάνο τεσσάρων κατευθύνσεων, το οποίο διαβίβασαν στην Κομισιόν και αναμένουν την εξέταση και τις επίσημες προτάσεις της τελευταίας.
Να σημειωθεί ότι πολλές χώρες της Ευρώπης είχαν εκφράσει τη δυσαρέσκειά τους για το πλάνο που δημοσιοποίησε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναφορικά με το πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου, καθώς οι αγορές τους παραμένουν σε μεγάλο ποσοστό εξαρτημένες από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Η Ρωσία είχε ξεκαθαρίσει τη θέση της, ότι στην περίπτωση που αποφασιστεί πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, θα κλείσει τις στρόφιγγες, με ό,τι και αν συνεπάγεται αυτό στις αγορές και στη λειτουργία της βιομηχανίας.
Ποιες χώρες συμφωνούν και με τι
Όπως αναφέρει το Politico το κεντρικό στοιχείο της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι ο περιορισμός των εσόδων που κερδίζουν οι εταιρείες που χρησιμοποιούν τεχνολογίες μη αερίου όπως η αιολική και η πυρηνική ενέργεια για την παραγωγή ενέργειας, οι οποίες τώρα έχουν τεράστια κέρδη, λόγω της αύξησης της τιμής του φυσικού αερίου.
Αυτά τα χρήματα που θα εξοικονομηθούν με αυτό τον τρόπο υποτίθεται ότι θα βοηθήσουν τους καταναλωτές να αντιμετωπίσουν τους υψηλότερους λογαριασμούς ενέργειας.
Αυτή η πρόταση κέρδισε ευρεία έγκριση μεταξύ χωρών, όπως η Γερμανία, η Ελλάδα, το Βέλγιο, η Γαλλία, η Σλοβακία, η Πολωνία, η Ιταλία και η Ολλανδία.
Υπάρχουν όμως επιπλοκές, καθώς χώρες που εξαρτώνται κυρίως από το φυσικό αέριο, όπως η Ιταλία, αναμένεται να πάρουν πολύ λιγότερα χρήματα.
Η Κομισιόν πρότεινε να οριστεί ένα όριο 200 ευρώ ανά μεγαβατώρα για την έναρξη του συστήματος, αλλά η Γαλλία υποστηρίζει ότι διαφορετικοί παραγωγοί ενέργειας πρέπει να υπόκεινται σε διαφορετικούς συντελεστές, σύμφωνα με αξιωματούχο του υπουργείου Ενέργειας.
Ανώτατο όριο τιμής φυσικού αερίου
Ο καθορισμός ανώτατου ορίου τιμών στις εισαγωγές φυσικού αερίου είναι το πιο ακανθώδες ζήτημα.
Την Τετάρτη, η φον ντερ Λάιεν πρότεινε τον περιορισμό της τιμής που καταβάλλεται για το ρωσικό φυσικό αέριο, λέγοντας ότι αυτό στοχεύει τόσο στην προστασία των ευάλωτων καταναλωτών όσο και στη συμπίεση των εσόδων του Κρεμλίνου.
Ωστόσο, ορισμένες χώρες, ειδικά στην Κεντρική Ευρώπη, ανησυχούν ότι θα αποκοπούν εντελώς από το ελάχιστο ρωσικό αέριο που ρέει ακόμα στην ήπειρο.
Η Γαλλία, η Εσθονία, η Ολλανδία και τουλάχιστον τρεις άλλες χώρες λέγεται ότι είναι ανοιχτές στον περιορισμό του ανώτατου ορίου στο ρωσικό αέριο. Άλλοι όμως —συμπεριλαμβανομένων της Πολωνίας, της Ελλάδας, της Σλοβακίας, του Βελγίου και της Ιταλίας— θέλουν η Επιτροπή να προχωρήσει παραπέρα και να περιορίσει την τιμή όλου του εισαγόμενου φυσικού αερίου. Κάποιοι προειδοποιούν ότι θα αρνηθούν ένα ανώτατο όριο τιμών που στοχεύει μόνο τη Ρωσία.
«Το ανώτατο όριο μόνο στο ρωσικό φυσικό αέριο είναι ένας καθαρά πολιτικός στόχος», δήλωσε ο υπουργός Ενέργειας του Βελγίου Tinne Van der Straeten . «Δεν βλέπω την προστιθέμενη αξία σε αυτό. Δεν θα συμφωνήσουμε σε αυτό».
Το Βέλγιο και η Ελλάδα έχουν κυκλοφορήσει τις δικές τους προτάσεις πιέζοντας για περιορισμό σε όλες τις εισαγωγές.
Ωστόσο, η Γερμανία είναι δύσπιστη σχετικά με τη λειτουργικότητα ενός τέτοιου συστήματος, είπε ένας αξιωματούχος.
«Η Γερμανία εκφράζει πολλές ανησυχίες», είπε ο Van der Straeten. «Δεν νιώθουμε ισχυρή υποστήριξη από τη Γερμανία».
Εξοικονόμηση ενέργειας
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κάλεσε επίσης τις χώρες να μειώσουν τη ζήτηση ενέργειας μέσω υποχρεωτικής «έξυπνης εξοικονόμησης» ηλεκτρικής ενέργειας στις ώρες αιχμής.
Χώρες όπως η Ολλανδία, η Ελλάδα, η Σλοβακία και η Γερμανία είναι κατ’ αρχήν ανοιχτές σε μια τέτοια πολιτική — αν και ορισμένες θέλουν οι περικοπές να είναι εθελοντικές και όχι υποχρεωτικές.
«Δεν σκοπεύουμε να εφαρμόσουμε υποχρεωτικούς περιορισμούς», δήλωσε η Πολωνή υπουργός Περιβάλλοντος Άννα Μόσκουα στον πολωνικό τηλεοπτικό σταθμό Polsat, λέγοντας ότι η Επιτροπή δεν είχε δικαίωμα να διατυπώσει τέτοιες απαιτήσεις.
«Καταλαβαίνω ότι η πρόεδρος της Κομισιόν θα ήθελε να εξοικονομήσουμε ενέργεια και μπορεί να κάνει έκκληση, μπορεί να ενθαρρύνει, μπορεί να δείξει καλά παραδείγματα, αλλά δεν έχει καμία εξουσία να αναγκάσει καμία χώρα να το κάνει».
Βοηθητικά προγράμματα
Με πολλές επιχειρήσεις κοινής ωφελείας να βρίσκονται αντιμέτωπες με χρεοκοπία και να αναζητούν προγράμματα διάσωσης, η φον ντερ Λάιεν είπε επίσης ότι η Επιτροπή θα μπορούσε να «βοηθήσει … στη διευκόλυνση της υποστήριξης ρευστότητας» από τις χώρες της ΕΕ για προβληματικές εταιρείες.
Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι τα κρατικά πιστωτικά όρια για εταιρείες που πρέπει να συναλλάσσονται σε χρηματιστήρια, με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις που απαγορεύουν αυτές τις επιδοτήσεις προσωρινά να παραιτούνται.
Χώρες συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, του Βελγίου και της Πολωνίας είναι θετικές, αν και άλλες, όπως η Σλοβακία, φέρεται να έχουν εκφράσει αμφιβολίες.
Συμπίεση γιγάντων ορυκτών καυσίμων
Η Επιτροπή ζήτησε επίσης τη φορολόγηση των κερδών που πραγματοποιούν οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων, με τα κεφάλαια αυτά να αναδιανέμονται επίσης στους καταναλωτές.
«Οι εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου έχουν επίσης τεράστια κέρδη. Ως εκ τούτου, θα προτείνουμε μια συνεισφορά αλληλεγγύης για τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν.
Ωστόσο, τουλάχιστον τρεις εθνικοί διπλωμάτες δήλωσαν ότι δεν είχαν αρκετό χρόνο για να προετοιμάσουν μια θέση σχετικά με αυτήν την ιδέα. Ένας ανώτερος εθνικός διπλωμάτης χαρακτήρισε τη διατύπωση στην πρόταση της Επιτροπής «ασαφή» και είπε ότι χρειάζεται περαιτέρω συζήτηση.
Ζαχάροβα: «Η επιβολή πλαφόν στην τιμή των ρωσικών ορυκτών θα έχει συνέπειες»
Την ώρα που συνεδρίαζαν οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ με θέμα την ενεργειακή κρίση και την επιλογή του πλαφόν, η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας, Μαρία Ζαχάροβα επανήλθε στις απειλές προς την Ευρώπη και μάλιστα προειδοποίησε ότι και το πλαφόν στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου θα έχει ως τίμημα να χάσουν οι Ευρωπαίοι το έδαφος κάτω από τα πόδια τους.
«Το σύνολο των χωρών της Δύσης δεν κατανοεί ότι η επιβολή πλαφόν στην τιμή των ρωσικών ορυκτών θα έχει συνέπειες , είπε η Μαρία Ζαχάροβα απευθυνόμενη και στην ομάδα των ισχυρών οικονομιών G7 που εξετάζει το ίδιο μέτρο και για την τιμή του ρωσικού πετρελαίου.