Η εκπρόσωπος Τύπου του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα έστειλε μήνυμα προς την πολιτική ηγεσία της Σερβίας να είναι πιο συνεπής στην υπεράσπιση των φιλικών σχέσεων με την Μόσχα.
«Έχουμε γνώση των πιέσεων που δέχεται η Σερβία. Καταγράφουμε επίσης τις διακηρύξεις του Βελιγραδίου για την φιλία με την Ρωσία. Ίσως υπάρχει διαφορετική αντίληψη της φιλίας. Εμείς υπερασπιζόμαστε τους φίλους στις δύσκολες στιγμές και πρεσβεύουμε την αρχή όλοι όσοι μας αποκαλούν φίλους να έχουν την ίδια προσέγγιση», δήλωσε με νόημα η Μαρία Ζαχάροβα, μεταδίδουν τα σερβικά ΜΜΕ.
Η δήλωση αυτή αποτελεί την πρώτη αντίδραση της Μόσχας για την υπερψήφιση από την πλευρά της Σερβίας της πρότασης προσωρινής απομάκρυνσης της Ρωσίας από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ. Η Σερβία επίσης υπερψήφισε στον ΟΗΕ και την καταδίκη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Αναλυτές εκτιμούν ότι η δήλωση της Ζαχάροβα αποτελεί μία σοβαρή προειδοποίηση για να προληφθεί ενδεχόμενη αλλαγή της στάσης του Βελιγραδίου απέναντι στην Ρωσία. Σημειώνεται ότι η Σερβία δεν επέβαλε κυρώσεις κατά της Ρωσίας, ωστόσο δέχεται ισχυρές πιέσεις να εναρμονιστεί με την εξωτερική πολιτική της ΕΕ της οποίας επιθυμεί να γίνει μέλος.
Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς στις δημόσιες τοποθετήσεις του τελευταία, αν και δηλώνει ότι θεωρεί φίλη χώρα την Ρωσία, υπερασπίζεται την ευρωπαϊκή προοπτική της Σερβίας. Σε συνέντευξή του πρόσφατα στην σερβική δημόσια τηλεόραση, δικαιολογώντας την υποστήριξη των ψηφισμάτων κατά της Ρωσίας στον ΟΗΕ, τόνισε ότι ο ίδιος δεν είναι διατεθειμένος να έρθει σε σύγκρουση με την Δύση και να βρεθεί η Σερβία υπό την απειλή κυρώσεων.
Σε δυο βάρκες πατά η Σερβία: Φλερτάρει με τη Μόσχα, αγοράζει κινεζικούς πυραύλους
Η Σερβία, πλέον υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ, δέχεται πιέσεις από την Ευρώπη να περιορίσει τις σχέσεις της με τη Μόσχα, από την μια σχεδιάζει να αγοράσει Rafale από την Γαλλία από την άλλη η χώρα ο προέδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς επιβεβαίωσε ότι παρέλαβε από την Κίνα το αντιαεροπορικό πυραυλικό σύστημα FK-3.
«Αφήστε τη Σερβία ήσυχη»
Η Σερβία θα βρει τον δρόμο της. Είμαστε υπερήφανοι για το γεγονός ότι θέλουμε να προστατεύσουμε τη χώρα οι ίδιοι και όχι το ΝΑΤΟ για λογαριασμό μας. Διαφέρουμε σε αυτό και δεν ντρεπόμαστε» απάντησε με τηλεοπτικό διάγγελμα ο Βούτσιτς στις αιτιάσεις που φτάνουν από τους γείτονες για τα εξοπλιστικά προγράμματα της Σερβίας.
Ανησυχία από Μαυροβούνιο και Κόσοβο
Ο πρόεδρος του Μαυροβουνίου Μίλο Τζουκάνοβιτς αλλά και ο πρωθυπουργός του Κοσόβου Άλμπιν Κούρτι εξέφρασαν την ανησυχία τους για την αγορά από την Σερβία ρωσικών και κινεζικών οπλικών συστημάτων χαρακτηρίζοντας αντιευρωπαϊκή και αντινατοϊκή την συμπεριφορά του Βελιγραδίου.
Ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς αφού επιβεβαίωσε ότι η Σερβία παρέλαβε από την Κίνα το αντιαεροπορικό πυραυλικό σύστημα FK-3 επισήμανε ότι πρόκειται για αμυντικό όπλο τονίζοντας ότι αποτελεί νόμιμο δικαίωμα της Σερβίας να εξοπλίζεται απ’ όπου θέλει για να μπορέσει να διαφυλάξει την εδαφική της ακεραιότητα και να υπερασπιστεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα. Σημειώνεται ότι το περασμένο Σάββατο το βράδυ στο αεροδρόμιο του Βελιγραδίου προσγειώθηκαν έξι κινέζικα στρατιωτικά μεταγωγικά αεροπλάνα Υ-20 τα οποία μετέφεραν συστοιχίες αντιαεροπορικών πυραύλων.
Η αγορά του κινεζικού αντιαεροπορικού συστήματος συμφωνήθηκε το 2019 και η Σερβία το έχει ήδη προπληρώσει. Είναι ενδιαφέρον ότι τα κινέζικα μεταγωγικά που μετέφεραν τους πυραύλους στην Σερβία πετούσαν το ένα πίσω από το άλλο και πέρασαν από τον εναέριο χώρο δύο νατοϊκών χωρών, της Τουρκίας και της Βουλγαρίας, πριν προσγειωθούν στο Βελιγράδι.
Η Σερβία είναι 1η ευρωπαϊκή χώρα που αναπτύσσει κινέζικό πυραυλικό σύστημα στο έδαφός της
Αναλυτές θεωρούν την κίνηση αυτή ως επίδειξη ισχύος από την πλευρά της Κίνας και δυναμικής παρουσίας στην διεθνή σκηνή εξοπλισμών. Η Σερβία είναι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που αναπτύσσει κινέζικό πυραυλικό σύστημα στο έδαφός της. Το 2020 η Σερβία προμηθεύτηκε επίσης από την Κίνα και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη CH-92A.
Αντιδράσεις από ΗΠΑ και Βρυξέλλες
Η αγορά των κινέζικων πυραύλων προκάλεσε την αντίδραση της Ουάσιγκτον αλλά και των Βρυξελλών. Η πρεσβεία των ΗΠΑ στο Βελιγράδι σχολιάζοντας το γεγονός αναφέρει σε γραπτή ανακοίνωση ότι «οι κυβερνήσεις θα πρέπει να γνωρίζουν το ρίσκο που αναλαμβάνουν και ποιο θα είναι το τίμημα όταν συναλλάσσονται με κινέζικες εταιρίες».
Επισημαίνεται δε ότι «δεν αποτελεί εγγύηση για την ασφάλεια κάποιας χώρας η εξάρτηση σε αμυντικό εξοπλισμό από ολοκληρωτικά καθεστώτα όπως αυτό στην Λ. Δ. της Κίνας». Οι ΗΠΑ καλούν την Σερβία να εναρμονιστεί με την πολιτική ασφάλειας και άμυνας της Ευρωπαϊκή Ένωσης και να στραφεί στην αγορά οπλικών συστημάτων «από έμπιστους προμηθευτές που δεν εξαρτώνται από ολοκληρωτικά καθεστώτα».
Η Σερβία σχεδιάζει να αγοράσει Rafale από τη Γαλλία
Υπενθυμίζεται ότι τη Δευτέρα ο πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς ανακοίνωσε ότι η Σερβία σχεδιάζει να αγοράσει μαχητικά αεροσκάφη Rafale από τη Γαλλία, σχέδιο που ειδικοί βλέπουν ως το τελευταίο σημάδι αποστασιοποίησης του Βελιγραδίου από τον παραδοσιακό στρατιωτικό προμηθευτή και σύμμαχό του τη Ρωσία.
Η Σερβία, πλέον υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ, δέχεται πιέσεις από την Ευρώπη να περιορίσει τις σχέσεις της με τη Μόσχα. Καταψήφισε τη Ρωσία τρεις φορές στα Ηνωμένα Έθνη από τότε που ξεκίνησε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο.
«Διαπραγματευόμαστε αυτήν την αγορά 12 νέων τζετ εδώ και ένα χρόνο και εξετάζουμε επίσης την αγορά άλλων 12 μεταχειρισμένων (δυτικών) αεροπλάνων από άλλη χώρα», δήλωσε ο Βούτσιτς στο Reuters. Δεν διευκρίνισε τον τύπο των μεταχειρισμένων αεροπλάνων.
