Οι πολιτικοί εκπρόσωποι των Αλβανών και των Βόσνιων που ζουν στη νότια Σερβία διεκδικούν τα ίδια δικαιώματα με αυτά που έχουν οι Σέρβοι στο Κόσοβο.
Την αρχή της αμοιβαιότητας στα δικαιώματα των εθνικών μειονοτήτων επικαλέστηκαν για πρώτη φορά ανοιχτά, ο εκπρόσωπος των Αλβανών στην σερβική βουλή Σάιμπ Καμπέρι και αρχηγός του βοσνιακού Κόμματος Δημοκρατικής Δράσης (SDA) Σουλεϊμάν Ούγκλιανιν, κατά τη συνάντηση που είχαν – πριν από τρεις ημέρες – στην Πρίστινα με τον πρωθυπουργό του Κοσόβου ‘Αλμπιν Κούρτι.
«Δεν μπορούμε να καθόμαστε με σταυρωμένα τα χέρια και να παρακολουθούμε τη διαμόρφωση ειδικών προτύπων που θα ισχύουν μόνο για κάποια «ουράνια» μειονότητα (τη σερβική, σ.σ.) στο βόρειο Κόσοβο», δήλωσε ο Καμπέρι μετά τη συνάντηση με τον Άλμπιν Κούρτι.
Τι διεκδικούν οι Αλβανοί
Σημειώνεται ότι στους δήμους Πρέσεβο, Μπουγιάνοβατς και Μέντβετζα στη νότια Σερβία οι Αλβανοί αποτελούν πλειοψηφία. Ο Σάιμπ Καμπέρι ανέφερε ότι οι Αλβανοί διεκδικούν: «εκπροσώπηση στα κρατικά όργανα, αναλογική με την εθνική σύνθεση του πληθυσμού στη νότια Σερβία, το δικαίωμα να έχουν τα δικά τους σύμβολα (σημαία, έμβλημα), να χρησιμοποιούν επίσημα την αλβανική γλώσσα και γραφή όπως επίσης και να αναγνωριστούν οι τίτλοι σπουδών που αποκτήθηκαν σε πανεπιστήμια του Κοσόβου».
Ειδικό καθεστώς διεκδικούν και οι Βόσνιοι στη νότια Σερβία, οι οποίοι αποτελούν πλειοψηφία στους δήμους Νόβι Πάζαρ, Τούτιν και Σιένιτσα. Στις προσπάθειες αυτές πρωτοστατεί το Κόμμα Δημοκρατικής Δράσης (SDA) το οποίο κατέχει τις δύο από τις πέντε έδρες στη σερβική βουλή που κατέλαβαν τα μειονοτικά κόμματα των Βόσνιων.
Ο αρχηγός του SDA Σουλεϊμάν Ούγκλιανιν απέστειλε σήμερα επιστολή στον πρόεδρο τη Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς, τον ύπατο εκπρόσωπο εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ και τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ για τα Δυτικά Βαλκάνια Γκάμπριελ Εσκομπάρ.
Στην επιστολή αυτή ζητάει «να τεθεί στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων για το Κόσοβο και το αίτημα για τη διασφάλιση στους Βόσνιους της Σερβίας ανάλογου καθεστώτος με αυτό που έχουν οι Σέρβοι του Κοσόβου».
Η ένταση Κοσόβου-Σερβίας
Οι Σέρβοι του βορείου Κοσόβου προχώρησαν στο αποκλεισμό δρόμων με οδοφράγματα στο βόρειο Κόσοβο στις 10 Δεκεμβρίου σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την σύλληψη ομοεθνών τους πρώην αστυνομικών που κατηγορούνται για τρομοκρατική δράση.
Η κρίση έφτασε στα όρια της ένοπλης σύρραξης όταν η Σερβία έθεσε τις ένοπλες δυνάμεις σε κατάσταση μάχιμης ετοιμότητας, την Δευτέρα, 26 Δεκεμβρίου.
Δύο ημέρες αργότερα ύστερα από κοινή παρέμβαση της ΕΕ και των ΗΠΑ που εγγυήθηκαν την ασφάλεια του σερβικού πληθυσμού, οι Σέρβοι του Κοσόβου σε συνεννόηση με το Βελιγράδι αποφάσισαν να τερματιστεί ο αποκλεισμός των δρόμων και να αποσυρθούν τα οδοφράγματα.